مرکز مطالعات استراتژیک «بگین- سادات» در دانشگاه «بار-ایلان» در اسرائیل گزارش داده است که با وجود تهدیدات رژیم ایران و گروههای نیابتی منطقه برای امنیت اسرائیل اما همچنان اصلیترین تهدید جمهوری اسلامی «فعالیتهای اتمی و برنامههای تهران برای دستیابی به بمب اتم است که احتمالاً با کمک کره شمالی آن را پیش میبرد.»
تحقیقات این مرکز نشان میدهد دولت اسرائیل باید موازی با اقدام علیه گروههای نیابتی، به تدوین استراتژی بازدارندگی هستهای علیه جمهوری اسلامی بپردازد.
تلاشهای گستردهای آغاز شده تا توجه رهبران اسرائیل و همچنین رهبران غرب به خطرناکتر شدن برنامههای اتمی جمهوری اسلامی معطوف شود.
مارک دوبوویتز رئیس «بنیاد دفاع از دموکراسیها» (FDD) که اخیراً به اسرائیل سفر کرده به مقامات آن کشور هشدار داده است که ساخت تأسیسات زیرزمینی غنیسازی در نطنز در مراحل پایانی است و تا پایان سال تکمیل خواهد شد. روزنامه «اسرائیل هیوم» شنبه ۲۳ مارس (چهارم فروردین) در گزارشی نوشت، این تأسیسات در عمق ۱۰۰ متری ساخته شده؛ به این معنی که به اندازه کافی عمیق است تا بتواند در برابر بمبهای اسرائیل و به احتمال زیاد آمریکا مقاومت کند. در نتیجه تنها ۹ ماه تا ورود جمهوری اسلامی به دوره جدید مصونیت باقی مانده است.
مارک دوبوویتز به مقامات اسرائیل گفته در حالی که آنها درگیر جنگ با حماس در غزه و مقابله با حملات حزبالله در جنوب لبنان هستند و در سوریه علیه شبهنظامیان وابسته به جمهوری اسلامی عملیات انجام میدهند اما اصلیترین تهدید علیه این کشور همچنان برنامههای اتمی تسلیحاتی رژیم ایران است.
ژنرال آویو کوخاوی رئیس پیشین ستاد کل ارتش اسرائیل در مصاحبه با روزنامه «اسرائیل هیوم» فاش کرد «جمهوری اسلامی مخفیانه فعالیتهای خود را با هدف تبدیل مواد غنی شده به یک سلاح [اتمی] عملیاتی از سر گرفته است.»
با اینکه نشانههای جدّی مبنی بر سرعت گرفتن فعالیتهای اتمی جمهوری اسلامی برای «تکمیل بمب اتمی» وجود دارد اما تحلیلگران معتقدند اقدامات کافی برای مقابله با آن صورت نمیگیرد.
دوبوویتز تخمین میزند که جمهوری اسلامی در حال حاضر علاقهای به رونمایی از بمب اتم ندارد اما قابلیت آن را به دست آورده و به اندازه کافی اورانیوم غنی شده برای ساخت چندین بمب در اختیار دارد، اما تصمیم به پیشروی جانبی در برنامههای اتمی گرفته است. وی تأکید کرده، هدف جمهوری اسلامی صرفاً دستیابی به بمب اتم نیست بلکه میخواهد موقعیت خود را به عنوان یک بازیگر مقتدر تثبیت کند.
روزنامه «اسرائیل هیوم» در ادامه مینویسد، «این کار زمان میبرد، بر اساس نگاه واقعبینانه، [رژیم] ایران [برای ساخت بمب اتم] هنوز ۱۸ تا ۲۴ ماه زمان نیاز دارد اما برای کسانی که میخواهند جمهوری اسلامی را متوقف کنند، زمان بسیار کمتری وجود دارد. برنامههای اتمی جمهوری اسلامی تا چند ماه دیگر به نقطهای میرسد که بطور قابل توجهی از حملات مصون میماند. از قبل دانش و توانایی کافی برای تکمیل بمب را خواهد داشت و حتا در صورت حمله، قادر خواهد بود آنچه را از دست داده به سرعت بازگرداند.»
هشدار رافائل گروسی نسبت به تبدیل ایران به یک کرهشمالی دیگر در زمینه سلاح اتمی!
🔹«تجربه کره شمالی نشان داد اگر تلاشهای دیپلماتیک در مسیر اشتباه پیش برود چه پیامدی خواهد داشت…https://t.co/40dWe95x3Y pic.twitter.com/sjjwtvePGV
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) October 24, 2021
دوبوویتز از جمله تحلیلگرانی است که معتقدند اسرائیل در این موضوع تنهاست. وی میگوید، «آمریکاییها حمایت خواهند کرد، اما خودشان حمله نمیکنند- آنهم در سال انتخابات… [رژیم] ایران این را میداند و به همین دلیل در حال حرکت به جلو است. برای حفظ امنیت، آمریکاییها را با تروریسم مشغول نگه میدارد: برای رئیس جمهوری فعلی آمریکا، تلفات در آستانه انتخابات یک فاجعه انتخاباتی است. جو بایدن خواستار آرامش است، همانطور که دونالد ترامپ اگر اکنون در قدرت میبود، برای حفظ آرامش تلاش میکرد. آخرین چیزی که یک رئیس جمهور ایالات متحده در شرایط کنونی به آن نیاز دارد یک جنگ منطقهای یا جهانی است.»
روزنامه «اسرائیل هیوم» در بخش دیگری از این گزارش به موضع «حزبالله لبنان» میپردازد و مینویسد، «تقریباً همه کارشناسان معتقدند که این گروه علاقهای به جنگ همهجانبه با اسرائیل ندارد. دلایل زیادی برای این امر وجود دارد، از جمله ویرانی غزه و ترس از آسیب مشابه به لبنان؛ اما دلیل اصلی این است که جمهوری اسلامی که حزبالله را ساخته و حمایت مالی کرده و عمدتاً در هدایت آن مشارکت دارد، فعلاً علاقهای به این موضوع ندارد. جمهوری اسلامی با تمام احترامی که برای مبارزات فلسطینیها در غزه و همدردیهایی که با جنگ حماس قائل است، یک موضوع مهمتری برای نگرانی دارد: برنامه هستهای خودش… حزبالله قصد دارد اسرائیل را از حمله به ایران باز دارد یا اگر اسرائیل تصمیم به حمله داشته باشد، پاسخ دهد و اگر چنین است، شاید جنگی که قرار است در لبنان به اسرائیل تحمیل شود، بهتر باشد با حمله به تأسیسات هستهای ایران آغاز شود، زیرا میدانیم که نتیجه در جبهه شمالی نیز همین خواهد بود.»
پیش از این نیز ژنرال ژاکوب ناگل مشاور سابق امنیت ملی دولت بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل و عضو ارشد «بنیاد دفاع از دموکراسیها» گفته بود، جمهوری اسلامی اقدامات نیروهای نیابتی در منطقه از جمله درگیری با اسرائیل و جهان را ابزاری برای منحرف کردن توجهات عمومی از برنامههای اتمی خود قرار داده است.
ناگل توضیح داده بود، رژیم ایران ممکن است یک «سلاح گمراهکنند جمعی» را برای لاپوشانی پیشرفت در ساخت سلاحهای کشتار جمعی اتمی خود فعال کرده باشد.
پایگاه خبری «جویش کرونیکل»:
گروههای نیابتی و جنگ غزه «سلاح گمراهکننده» رژیم ایران برای لاپوشانی برنامه اتمی نظامی هستند– ژنرال ناگل مشاور سابق امنیت ملی دولت بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل و عضو ارشد «بنیاد دفاع از دموکراسیها» (FDD) میگوید جمهوری اسلامی اقدامات… pic.twitter.com/2p5OEiPeuk
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) March 22, 2024
بر اساس نظریه «گزینه سامسون» برخی تحلیلگران نظامی معتقدند اسرائیل ممکن است در مواجهه با خطری که موجودیت آن را تهدید میکند از سلاح هستهای به عنوان آخرین راه چاره استفاده کند.
روزنامه «اورشلیم پست» در گزارشی مینویسد، با افزایش تجاوزهای جمهوری اسلامی به اسرائیل، نیاز مبرمی به تجدید نظر در رویکرد مقابله با «تهدیدات نوظهور» وجود دارد. مرکز مطالعات «بگین- سادات» تأکید کرده اسرائیل باید بر همین اساس بازدارندگی خود را تقویت کند اما همزمان «امکان ایجاد کانالهای ارتباطی با تهران برای ایجاد بازدارندگی متقابل» را پیشنهاد کرده است. با اینهمه این مطالعه حتا ظرفیت پتانسیل حملات پیشگیرانه (پیشدستانه) برای جلوگیری از پیامدهای فاجعهبار اتمی شدن جمهوری اسلامی را هم در نظر گرفته است. در نهایت، این مطالعه تأکید کرده «برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای به هر قیمتی حمایت میکند.»
نماینده آمریکا در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی اخیراً اعلام کرد «ایران به توسعه برنامه هستهای خود، نصب آبشارهای سانتریفیوژ پیشرفته و تولید اورانیوم بسیار غنیشده که هیچ هدف صلحآمیز معتبری برای آن ندارد، ادامه میدهد.» واشنگتن به جمهوری اسلامی هشدار داده که باید تمام اورانیوم ۶۰ درصدی ذخیره شده خود را «رقیق سازی» کند اما به نظر نمیرسد جمهوری اسلامی با رویکرد ضعیف غرب این اولتیماتوم را بپذیرد. بسیاری از تحلیلگران معتقدند مماشات غرب است که جمهوری اسلامی را گستاختر کرده. بر همین اساس است که کارشناسان به دولت اسرائیل هشدار میدهند که میبایست استراتژی منحصر به فرد خود را برای مقابله با برنامههای اتمی جمهوری اسلامی تدیون کند که چندان متکی بر حمایت رهبران غرب نباشد.