شورای امنیت سازمان ملل سهشنبه شب دوم آوریل (۱۴ فروردینماه) در پی نامه جمهوری اسلامی و درخواست روسیه درباره حمله اسرائیل به «بخش کنسولی سفارت» جمهوری اسلامی در دمشق تشکیل جلسه داد؛ در این حمله دستکم هفت سپاهی کشته شدند.
پیش از تشکیل این جلسه آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد حمله به ساختمان کنسولگری جمهوری اسلامی را محکوم کرده بود اما مقامات اسرائیل گفتند «آنجا کنسولگری یا سفارت نبود، بلکه یک ساختمان نظامی متعلق به نیروهای قدس بود که در پوشش یک ساختمان غیرنظامی فعالیت میکرد.»
در نشست اضطراری شورای امنیت، نماینده روسیه با محکوم کردن این حمله تاکید کرد هرگونه اقدام علیه مراکز دیپلماتیک هرگز قابل قبول نیست. واسیلی نبنزیا همچنین حملات مداوم به خاک سوریه را محکوم و تأکید کرد که این اقدامات اسرائیل تنها باعث تشدید درگیریها خواهد شد. این موضعگیری در حالی صورت گرفت که در ایران شماری از مقامات و حامیان حکومت عنوان میکنند در جریان حملات هوایی اسرائیل به پایگاههای سپاه پاسداران در سوریه، روسیه پدافند «اس-۳۰۰» را از کار میاندازد! بخش عمده پدافند رژیم بشار اسد تحت هدایت روسها قرار دارد.
گنگ شوانک نماینده جمهوری خلق چین نیز با محکوم کردن اقدام اسرائیل، آن را «نقض تمامیت ارضی سوریه» دانست و گفت، «۲۵ سال پیش سفارت چین در یوگسلاوی، هدف حمله هوایی آمریکا قرار گرفت و تعدادی کشته شدند… ما این درد و غمی را که بر اثر این حادثه بر مردم ایران وارد شده، عمیقا درک میکنیم.»
حمله به سفارت جمهوری اسلامی در دمشق و وعده تکراری «انتقام»؛
مقامات اسرائیل: آنجا سفارت نبود-مقامات جمهوری اسلامی میگویند حمله به سفارتخانهها نقض قوانین بینالمللی است اما دانیل هاگاری سخنگوی ارتش اسرائیل به سیانان گفت، «طبق اطلاعات ما، آنجا کنسولگری و سفارت نبود. تکرار می… pic.twitter.com/eAGQAmk9YA
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) April 2, 2024
پیش از این نیز سخنگوی وزارت خارجه چین حمله اسرائیل به مراکز دیپلماتیک جمهوری اسلامی در دمشق را محکوم کرده بود.
زهرا ارشادی سفیر و معاون نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل اقدام اسرائیل را «جنایات هولناک» و «حملات ناجوانمردانه تروریستی» دانست و آن را به شدت محکوم کرد و ناقض مقررات بینالمللی دانست.
برخی تحلیلگران سیاسی نزدیک به سپاه پاسداران از متن بیانیه نماینده جمهوری اسلامی در شورای امنیت انتقاد کردهاند. فوأد ایزدی که سابقه همکاری با سپاه دارد پرسیده، «چرا درخواست ما از شورای امنیت محکوم کردن اسرائیل است؟ ما باید بخواهیم اسرائیل به ذیل فصل هفت برود.»
بر اساس فصل هفت منشور ملل متحد، شورای امنیت سازمان ملل میتواند درباره تشخیص «وجود هرگونه تهدیدی علیه صلح، نقض صلح یا اقدام تجاوزگرانه» تصمیم بگیرد و دست به اقدامات نظامی و غیر نظامی برای «برقراری صلح و امنیت بینالمللی» انجام دهد. این درخواست تحلیلگر وابسته به سپاه پاسداران در حالیست که خود جمهوری اسلامی به عنوان عامل اصلی اخلال و جنگافروزی در خاورمیانه با شواهد آشکار میتواند «تهدیدی علیه صلح، نقض صلح» و «اقدام تجاوزگرانه» تعیین شود. از همین رو نیز اصرار میکند ساختمانی که مورد حمله قرار گرفت «بخش کنسولی سفارتخانه»اش بوده است.
علاوه بر نمایندگان چین و روسیه، نماینده الجزیره نیز حمله به کنسولگری جمهوری اسلامی را محکوم کرد.
هشدار آمریکا به رهبران جمهوری اسلامی
اما رابرت وود معاون سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد تأکید کرد که هیچ هشدار قبلی در مورد این حمله دریافت نکرده بود و هیچ نقشی نیز در آن نداشته است. وی خطاب به رهبران رژیم ایران هشدار داد: «در دفاع از نیروهای خود تردید نخواهیم کرد و هشدارهای قبلی را به ایران و نیروهای نیابتیاش تکرار میکنیم که از این وضعیت سوء استفاده نکنند و دوباره تأکید میکنم، از حملهای که در آن ما هیچ دخالت یا اطلاعات مشروحی نداشتیم برای از سر گرفتن حملات خود علیه نیروهای آمریکایی استفاده نکنید.»
وی همچنین تأکید کرد، «من میخواهم با صراحت بگویم: ما هنوز تأییدی در مورد وضعیت ساختمانی که در دمشق مورد حمله قرار گرفته است نداریم… هرگونه حمله به مراکز دیپلماتیک برای ایالات متحده نگران کننده خواهد بود… اما همانطور که قبلاً اشاره کردم، ما نگران گزارشهایی از حضور فرماندهان و عوامل تروریستی در این مرکز هستیم و اینکه جمهوری اسلامی در حال هماهنگی، آموزش و تسلیح تروریستهاست.»
آمریکا، فرانسه و بریتانیا با خودداری از محکوم کردن اسرائیل تاکید کردند که مراکز دیپلماتیک باید در جریان جنگ مصون بماند. نمایندگان هر سه کشور همچنین در مورد خطر بیثبات شدن هرچه بیشتر خاورمیانه هشدار دادهاند.
برخی منابع غیررسمی در ایران ادعا کردند که خلبانان آمریکایی کنسولگری جمهوری اسلامی در دمشق را هدف قرار دادند.
سابرینا سینگ معاون دبیر مطبوعاتی پنتاگون میگوید، آمریکا پس از حمله اسرائیل به ساختمان دیپلماتیک ایران در دمشق، با تهران تماس گرفت. وی به خبرنگاران گفت: «ما از کانالهای خصوصی به ایران به وضوح اعلام کردهایم که مسئول حملهای که در دمشق رخ داد، نیستیم.»
سازمان ملل و مقامات غربی بیم دارند که هدف قرار گرفتن فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در پوشش کنسولگری جمهوری اسلامی میتواند نقطه عطفی باشد که جنگ نیابتی گسترده بین اسرائیل و ایران را به یک رویارویی بزرگتر تبدیل کند.
در جریان حمله هوایی به محلی در دمشق که وزارت خارجه جمهوری اسلامی آن را «بخش کنسولی سفارت» اعلام کرده، دستکم ۱۳ نفر کشته شدند که هفت نفر از آنها سپاهی بودند.