سازمان ثبت احوال کشور اعلام کرد: «میانگین سنی فوت‌شدگان در کشور در سال گذشته برابر با ۶۶/۲ سال بوده که در بین استان‌ها بالاترین میانگین سن مربوط به استان گیلان با ۷۱/۳ سال و کمترین مربوط به استان سیستان و بلوچستان با ۵۰/۷ سال است.»
بر اساس این گزارش، بیشترین تعداد فوت‌شدگان مربوط به گروه سنی ۸۹-۸۵ سال است، بطوری که ۹/۹ درصد از کل فوت‌شدگان مرد و ۱۲/۵ درصد از کل فوت‌شدگان زن مربوط به این گروه سنی بوده‌اند.
بر اساس گزارش‌های آماری مرکز رصد جمعیت کشور سازمان ثبت احوال میزان نرخ خام فوت کل کشور در سال ۱۴۰۲ برابر با ۵/۳ در هزار نفر جمعیت بوده است که استان گیلان با نرخ ۷/۴ در هزار نفر جمعیت، بیشترین نرخ فوت و استان کهگیلویه و بویراحمد با نرخ ۳/۹ در هزار نفر جمعیت، کمترین نرخ فوت را در بین استان‌ها داشته‌اند.
سالانه ۹ هزار تهرانی بر اثر آلودگی هوا می‌میرند
سه بیماری سرطان ریه، سکته قلبی، سکته مغزی با آلودگی هوا نیز ارتباط دارند.
در همین زمینه، عباس شاهسونی رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت روز ۲۶ دی‌ماه سال گذشته اعلام کرد که ۱۳/۹ درصد از مرگ‌های طبیعی در ایران ناشی از آلودگی هوا است.
مهدی پیرهادی رئیس کمیسیون سلامت شورای اسلامی شهر تهران نیز نیمه دی‌ماه سال گذشته اعلام کرد که «در طول یک سال گذشته بیش از ۲۷ هزار نفر در کشور و ۶ هزار و ۳۹۸ نفر در پایتخت به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست داده‌اند و اگر به همین شکل پیش برویم تعداد جانباختگان به دلیل آلودگی هوا از شهدای هشت سال دفاع مقدس پیشی خواهد گرفت.»
بیش از ۱۳ درصد مرگ‌های طبیعی در ایران منتسب به آلودگی هوا هستند و این آمار در حال افزایش است.
در سال ۱۴۰۱، ۲۶ هزار و ۳۰۷ تن بالای ۳۰ سال با دلایل منتسب به آلودگی هوا جان خود را از دست دادند که این آمار ۲۶ درصد بالاتر از آمار مرگ‌های سال ۱۴۰۰ بوده است.
در همین ارتباط محمدصادق حسنوند، پژوهشگر، بهمن‌ماه گذشته به «همشهری آنلاین» گفت: «سالانه حدود ۴۵ هزار نفر در کشور به دلایل منتسب به آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. از این میزان حدود ۹ هزار مرگ منتسب به آلودگی هوا مربوط به ساکنان پایتخت است.»
به گفته وی، از ۴۵ تا ۵۰ هزار مرگِ منتسب به آلودگی هوا در کل کشور که سالانه رخ می‌دهد، ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ مورد مربوط به کودکان زیر ۵ سال است و از هر ۱۰ مرگ کودکان، یک مورد مربوط به آلودگی هوا است.
سالانه بیـش از ۱۳۵هـزار نفـر در ایران مبتـلا بـه سـرطان می‌شـوند
سرطان نیز بلای جان شهروندان ایرانی است که هرسال جان هزاران تن را می‌گیرد. در همین ارتباط معاون امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی «بهشتی» گفته است: «سالانه بیش از ۱۳۵ هزار نفر در ایران به سرطان مبتلا می‌شوند که این رقم تا سال ۱۴۲۰ بیش از ۱۰۰ درصد افزایش خواهد داشت.»
محمدرضا سهرابی درباره آمار ابتلا به سرطان در ایران افزوده «آمار مبتلایان به بیش از ۲۹۰ هزار نفر در سال خواهد رسید.»
وی درباره سرطان‌های شایع تاکید کرده است که بعد از سرطان‌های پوست (BCC & SCC)که شایع‌ترین نوع سرطان در جهان هستند، بر اساس گزارش کشوری برنامه ملی ثبت سرطان (سال ۱۳۹۷) سرطان‌های پستان در زنان، روده بزرگ (کولورکتال)، پروستات در مردان و معده از سرطان‌های شایع در کشور هستند.
در همین ارتباط یک استاد دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران نیز در گفتگو با ایسنا معتقد است که سرطان ریه دومین سرطان کشنده در کشور است. به گفته وی، ریسک ابتلا به سرطان ریه با افزایش سن بیشتر می‌شود.
همچنین سیگار، دخانیات، قلیان و در معرض آلودگی هوا قرار گرفتن و آزبست و غیره احتمال ابتلا به سرطان ریه را افزایش می‌دهند.
طبق آخرین برآورد وزارت بهداشت، دخانیات سالانه موجب مرگ بیش از ۵۰ هزار نفر در کشور می‌شود و مصرف دخانیات به عنوان مهم‌ترین عامل خطر در بیماری‌های غیرواگیر مطرح است که طی ۵ سال گذشته هم در میان مردان و هم زنان به شدت در حال افزایش است.
دخانیات یکی از عوامل مهم در ایجاد بیماری‌ها به‌خصوص فشار خون، سکته قلبی، سکته مغزی، سرطان، بیماری‌های مزمن تنفسی و دیابت را در کشور تشکیل می‌دهد.
سن دیابت در ایران به دانش‌آموزان کاهش یافت؛ «استرس» عامل اصلی ابتلا به دیابت
محمدرضا عزیزی مدیر آموزش سازمان نظام پزشکی نیز چهار سال پیش سکته مغزی را یکی از شایع‌ترین علت‌های مرگ و میر و دومین دلیل ابتلا به ناتوانی‌های مغزی درایران معرفی کرده و گفته بود: «بر اساس بررسی‌های انجام شده روزانه ۴۰۰ نفر در کشورمان دچار سکته مغزی می‌شوند و طبق آخرین آمار سالیانه ۱۵۰ تا ۱۶۰ هزار نفر در ایران دچار سکته مغزی می‌شوند که ۱۵ درصد آن منجر به مرگ شده و حدود ۳۰ درصد از این افراد زیر ۵۰ سال سن دارند.»
سیر صعودی دیابت در ایران
یکی دیگر از عوامل مهم مرگ و میر در کشور به گفته مدیر کلینیک دیابت پژوهشگاه رویان، دیابت به شمار می‌آید. آمار و ارقام بیماری دیابت در کشور بیانگر این است که ابتلا به این بیماری روند افزایشی دارد.
حدود ۱۴/۹ درصد از جمعیت بالای ۲۵ سال کشور به دیابت مبتلا هستند و حدود ۲۵ درصد از افرادی که دچار زخم پای دیابتی هستند، قطع عضو می‌شوند.
اینهمه در حالیست که چاقی، عاملی برای بیماری دیابت به شمار می‌آید. از سوی دیگر حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد سیگاری‌ها در معرض ابتلا به دیابت قرار دارند. همچنین افرادی که بیش از ۳۵ سال دارند می‌بایست قند خون ناشتای خود را چک کنند.
سن دیابت در ایران به دانش‌آموزان کاهش یافت؛ «استرس» عامل اصلی ابتلا به دیابت
در این میان، بر اساس گزارش‌های رسمی سن دیابت در ایران به نوجوانان نیز رسیده است.
به گفته شکور امیدی رئیس انجمن دیابت ایران نه‌تنها حدود ۳۰ درصد ایرانی‌ها به یکی از انواع دیابت مبتلا هستند، بلکه سن این بیماری در کشور پایین آمده و به دوره دبیرستان و راهنمایی رسیده است.
بر اساس اطلاعات سامانه نسخه الکترونیک در سال ۱۴۰۲ مثل سال ۱۴۰۱ پرمصرف‌ترین دارو‌های کشور دارو‌های بیماران دیابتی بوده و دارو‌های بیماران قلبی و عروقی، در رتبه بعدی قرار داشتند.
همچنین سالانه حدود ۵۰ هزار مورد مرگ ناشی از دیابت در ایران رخ می‌دهد و پیش‌بینی‌ها می‌گویند آمار ابتلا به این بیماری تا سال ۲۰۳۰ میلادی افزایش چشمگیری خواهد داشت.
از سوی دیگر رئیس گروه سلامت فرهنگستان علوم پزشکی در ارتباط با نقش دخانیات در میزان مرگ و میر شهروندان ایرانی معتقد است: «دخانیات سالانه موجب مرگ بیش از ۵۰ هزار نفر در کشور می‌شود.»
تهران؛ دومین رتبه فوت‌شدگان ناشی از تصادفات کشور
از سوی دیگر، به گفته رییس مرکز اطلاع‌رسانی پلیس راهور تهران بزرگ ۴۶ درصد از کل تصادفات جرحی و منجر به مرگ در پایتخت مربوط به موتورسواران است، همچنین از هر ۱۰ نفر کشته شده حوادث رانندگی شهر تهران، پنج نفر از آنها موتورسوار بوده‌اند.
معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری استان تهران در این زمینه گفته: «در این استان با افزایش ۲/۹ درصد و در شهر تهران با افزایش ۶/۶ درصد تلفات انسانی مواجه هستیم و استان تهران در زمینه فوت‌شدگان ناشی از تصادفات در جایگاه دوم کشور قرار دارد.»
در آمار مقایسه‌ای ۱۱ ماهه فوت شدگان ناشی از تصادفات در سال ۱۴۰۱ که تعداد آنها هزار و ۳۱۳ نفر بوده، سهم شهر تهران ۶۷۶ نفر و در سال ۱۴۰۲ تعداد آنها هزار و ۳۵۲ نفر بوده که سهم شهر تهران ۷۲۱ نفر بوده است.
شیوع چند ویروس تنفسی در ایران به همراه سرخک و آبله
با اینکه شهروندان ایران نیز بیش از دو سال است که دوران اپیدمی کرونا را پشت سرگذاشته‌اند ولی به گفته رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، هم‌اکنون به صورت هفتگی ۲۰ تا ۲۵ مورد مرگ ناشی از ابتلا به کووید ۲۹ ثبت می‌شود.
درهمین ارتباط روزنامه «هم‌میهن» نوشته است: «کشور در محاصره سه گروه ویروس است؛ سویه اخیر کرونا که زیرمجموعه اُمیکرون است، آنفولانزای «بی» و چندین نوع ویروس سرماخوردگی. این ویروس‌ها از اواسط زمستان سال گذشته آمار را صعودی کردند و حالا همچنان با مبتلا کردن جمعیت بزرگتری، قربانی می‌گیرند.»
اینهمه در حالیست که پیشتر گزارش شده بود که بیماری‌های سرخک و آبله مرغان نیز در کشور شیوع یافته است.
جدا از موارد یادشده، خودکشی نیز از عوامل مهم مرگ و میر در کشور به شمار می‌آید؛ پدیده‌ای که سبب شده تا در چند سال اخیر سازمان‌های دولتی درباره تعداد موارد سالانه خودکشی در کشور، آمار دقیقی منتشر نکنند. آنهم در حالی که خودکشی بین سربازان وظیفه، دانشجویان پزشکی و نیز شهروندان عادی به دلیل فقر و مشکلات معیشتی و اجتماعی به طرز مشهودی افزایش یافته است.
