جمهوری اسلامی ایران برای دور زدن تحریم‌ها و پولشویی روی شرکت‌هایی که در امارات، مالزی، ترکیه، هنگ‌کنگ و هند فعال‌اند حساب ویژه باز کرده است.
با وجود تحریم صدها شرکت، نهاد و افراد توسط وزارت خزانه‌داری آمریکا و همچنین اتحادیه اروپا و شرکای آسیایی آنها، حکومت ایران از راه‌های مختلف به تجارت غیرقانونی نفت و میعانات ادامه می‌دهد.
هرچند تحریم‌ها محدودیت‌های زیادی برای جمهوری اسلامی ایجاد کرده و هزینه تجارت نفت را افزایش داده است اما همچنان شریان‌های اصلی اقتصاد جمهوری اسلامی باز است و تا وقتی این شریان‌ها باز باشند ماشین سرکوب علیه مردم در حرکت است و تأمین مالی ساخت انواع موشک و پهپاد و همچنین تأمین مالی گروه‌های تروریستی جریان خواهد داشت.
جمهوری اسلامی بیش از چهار دهه است با تحریم‌های بین‌المللی روبروست و در تمام این دوران به شیوه‌های مختلف به دنبال دور زدن این تحریم‌ها بوده و در مقابل برای غربی‌ها جایگزینی بجز تشدید این تحریم‌ها وجود نداشته است.
مقامات جمهوری اسلامی مدام می‌گویند «تحریم‌ها بی‌اثر است» و غربی‌ها نیز گزینه‌های دیگری برای مهار جمهوری اسلامی به کار نمی‌گیرند زیرا نه فقط شرکت‌ها و دلال‌های منطقه‌ای بلکه ده‌ها شرکت در اروپا بطور مستقیم و غیرمستقیم با جمهوری اسلامی تجارت می‌کنند و سود کلانی به جیب می‌زنند. این واقعیت را چین، آمریکا، اتحادیه اروپا و سایر دولت‌ها نیز می‌دانند که با وجود تحریم‌های گسترده علیه جمهوری اسلامی، حجم بی‌سابقه‌ای نفت بطور غیرمستقیم از ایران به چین صادر و حجم زیادی از انواع کالاها حتا کالاها و تجیهزات ممنوعه و دومنظوره از طرف شرکت‌های غربی به ایران فرستاده می‌شود.
خاویر بلاس تحلیلگر بلومبرگ می‌گوید، چین به شکل مستقیم از ایران نفت وارد نمی‌کند، در عوض طبق داده‌های گمرک چین واردات آنها از مالزی زیاد است.
COLUMN: Tired of watching China flouting American sanctions on Iranian oil, US lawmakers have approved a new set of penalties.
The effort is pointless: what Washington needs is to enforce current sanctions, rather than new ones.#OOTT #Iran @Opinion https://t.co/E910IaRB11
— Javier Blas (@JavierBlas) April 23, 2024
این تحلیلگر اقتصادی توضیح می‌دهد، یکی از راه‌های دور زدن تحریم‌ها برای جمهوری اسلامی ارسال نفت به مالزی است.
تاجران نفت می‌گویند، این مسیر «ساده‌ترین و ارزان‌ترین راه برای دور زدن تحریم‌های آمریکا» است. بر همین اساس در سال ۲۰۲۳ مالزی پس از عربستان سعودی، روسیه و عراق به چهارمین تأمین‌کننده نفت خارجی چین تبدیل شد.
جمهوری اسلامی سال‌هاست که از امارات متحده عربی نیز به عنوان نقطه کانونی برای دور زدن تحریم‌ها استفاده می‌کند. کالاهایی که در فهرست طولانی کالاهای ممنوعه آمریکا یا اتحادیه اروپا قرار دارند، اغلب از طریق دوبی وارد ایران می‌شوند.
طی دهه‌های اخیر بسیاری از شرکت‌ها نفتی و بیمه و بانک‌ها و مؤسسات مالی معتبر از ترس قرار گرفتن در فهرست تحریم‌ها یا پرداختن جریمه‌های سنگین قید همکاری با جمهوری اسلامی را زده‌اند اما شرکت‌ها و مؤسسات کوچک‌تر با فعالیت‌های پوششی و صوری و اسناد خاکستری که دارای کانال‌های مالی نیمه‌رسمی هستند، از طریق رمزارز و یا مبادلات پایاپای کار جمهوری اسلامی را راه می‌اندازند.
تحریم شرکت کشتیرانی «اوشن‌لینک» امارات به دلیل همکاری در تأمین مالی نهادهای نظامی جمهوری اسلامی
– دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا (OFAC) روز پنجشنبه چهارم آوریل (۱۶ فروردین‌ماه) یک شبکه پولشویی و تأمین مالی نهادهای نظامی جمهوری اسلامی شامل شرکت «اوشن لینک… pic.twitter.com/yAjbIoMvH4
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) April 5, 2024
یک «منبع آگاه» از تجارت غیرقانونی رژیم ایران در دوبی به کیهان لندن می‌گوید: «ده‌ها شرکت و فرد ایرانی یا خارجی به دلیل همکاری با جمهوری اسلامی و بطور مشخص با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست تحریم‌ها قرار گرفتند اما سود تجارت سیاه با رژیم ایران آنقدر زیاد است که برای آنها چندان اهمیتی ندارد که در فهرست سیاه دولت‌های غربی باشند.»
انبوهی از لوازم و تجهیزات مورد نیاز صنایع استراتژیک و مخابراتی از طریق دوبی وارد ایران می‌شود. اگرچه قیمت تمام شده این کالاها بسیار بالاتر از قیمت آنها در بازارهای جهانی است اما برای حکومتی که در محاصره اقتصادی قرار دارد، روزنه و فرصت به شمار می‌رود.
بخشی از کالاهای مورد نیاز جمهوری اسلامی نیز از طریق قزاقستان و قرقیزستان تأمین می‌شود. هرچند بُعد مسافت حمل و نقل این کالاها را محدود می‌کند اما برای چند شرکت هواپیمایی از جمله «پویا ایر» و «ماهان ایر» یک فرصت طلایی است.
عوامل جمهوری اسلامی یادگرفته‌اند که چطور تحریم‌ها را دور بزنند. بلافاصله پس از قرار گرفتن یک شرکت یا فرد در فهرست تحریم‌ها یا لو رفتن کانال تبادلات مالی، شرکت‌ها و افراد جایگزین آماده‌اند تا مأموریت را پیش ببرند. رقابت آنقدر شدید است که گاهی خودی‌ها خطوط تجارت سیاه را لو می‌دهند تا رقبا را کنار بزنند و خودشان جای آنها را پُر کنند. این مسئله به جدالی جدّی بین باندهای مختلف حکومت تبدیل شده است.
جمهوری اسلامی در کشورهای اروپایی نیز کارگزاران زیادی دارد. آنها در لندن، آمستردام، مادرید و هامبورگ و شهرهای دیگر آنچه را رژیم نیاز دارد با قیمت‌های دو برابر و چند برابر تأمین می‌کنند. برای این شبکه‌ها که برخی از آنها مستقیم و غیرمستقیم با عوامل دولتی پیوند دارند همزمان از دو رویداد سود کلان می‌برند: «گسترده‌تر شدن تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی بدون نظارت جدّی بر اجرای تحریم‌ها.»
در چنین شرایطی، بدترین خبر برای آنها قرار گرفتن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست سازمان‌های تروریستی اروپاست زیرا تخمین زده می‌شود که دست‌کم ۶۰ تا ۶۵ درصد شریان اقتصادی جمهوری اسلامی برای دور زدن تحریم‌ها در دست عوامل سپاه است.
