همزمان با افزایش سرکوبها علیه زنان به بهانه حجاب، رئیس انجمن جامعهشناسی ایران میگوید که جامعه «هر روز از سبک زندگی که حکومت میخواهد اعمال کند، فاصله بیشتری میگیرد و هر روز فاصله و شکافهای عمیقتری بین ارزشها و هنجارهای حاکمیت با مردم میبینیم.»
وی اعتراضات سال ۱۴۰۲ را نتیجه شکاف عمیق میان مردم و حکومت دانست اما گفت، «به نظر میرسد که یک نوع فراموشی در بخشهایی از حاکمیت وجود دارد. به این حرفها گوش داده نمیشود.»
سعید معیدفر در مصاحبه با وبسایت «جماران»، وبسایتی که وابسته به خانواده خمینی است، گفت، طی ۴۵ سال گذشته «افراد حاضر در اعتراضات، مدتی سبک زندگی خودشان را نشان دادند و امروز نهایتاً تصمیمی که دوباره حاکمیت گرفته این است که اوضاع را به شرایط قبل از نیمه دوم ۱۴۰۱ برگرداند. اما این امر به نظر میرسد که امکانپذیر نیست چرا که به لحاظ جامعهشناختی میگوییم یک هنجار یا قاعده زمانی میتواند شایع و محقق شود که از یک پشتوانه قوی وجدان جمعی یا حمایت مردم برخوردار باشد.»
وی توضیح داد، «طی قرنها و سدههای متعدد مردم زندگی میکردند و هنجارها و سبک زندگی، پوشش، آرایش و آداب و رسوم خودشان را داشتند. مردم بطور عموم یک چیزی را پذیرفته بودند و بین خودشان قرارداد عرفی بود و نهایتا چون آن عرف از یک پشتوانه قوی اجتماعی برخوردار بود و مردم مبتنی بر هنجارهای خودشان از آن عرف حمایت میکردند، و اساساً نیاز به اعمال زور از بالا نداشت.»
پروژه یکدستسازی همه جا شکست خورده است
وی در بخشی از این مصاحبه عنوان کرد، «یکدستسازی» پروژهای است که حکومتهای ایدئولوژیک دنبال کردهاند. این پروژه با اینکه حکومتهای ایدئولوژیک با تمام قوا، زور و فشار از بالا تلاش کردهاند آن را پیش ببرند اما همه جا شکست خورده است.
معیدفر ادامه داد، «از آنجا که این اعمال زور برای تحقق یک سلیقه خاص، پشتوانه اجتماعی ندارد حتی در میان کسانی که خودشان با آن هنجارها و ارزشهای حاکمیت همصدایی دارند. یعنی در خیابانها و در بیشتر مواقع، کسانی که سبک پوشش متفاوتی دارند مورد اعتراض مذهبیها هم قرار نمیگیرند و یک نوع همزیستی مسالمتآمیز بین آنها ایجاد شده است. ما این همزیستی را در بسیاری از کشورهای اسلامی میبینیم. یعنی امروز اساس بر پذیرش ارزشهای متقابل هست و ما وارد دنیایی شدهایم که این تفاوت پذیرفته شده است.»
صداوسیمای جمهوری اسلامی:
زنان بیحجاب مزاحم ما هستند و نباید در جامعه تحمل شوند!ابولفضل اقبالی یکی از طراحان اصلی «لایحه حجاب» و کارشناس صداوسیمای جمهوری اسلامی که مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته «مطالعات زنان» از دانشگاه «خوارزمی» دریافت کرده و سابقه مدیریت روابط عمومی… pic.twitter.com/aOoD5fE6P6
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) May 5, 2024
این جامعهشناس عنوان کرد، «خود من هر روز در مترو و شهر رفت و آمد دارم و میبینم که چگونه گروههای مختلف مردم به همدیگر احترام میگذارند. وقتی که در جامعه زمینه اعتراض به سبک زندگی گروه دیگر وجود ندارد، حاکمیت مجبور است به زور آن را دنبال کند. طبیعتا چون وجدان عمومی پشت سرش نیست، حتما شکست خواهد خورد. البته خسارتهای خیلی سنگینی هم به جامعه وارد خواهد کرد.»
وی در بخش دیگری از این مصاحبه مداخلههای حکومت در زندگی مردم را عامل «دینگریزی» دانست و گفت، «این دخالتها، ثلمهای [شکاف و روزن] به دین وارد کرده که حالا حالاها آثار منفی آن را خواهیم داشت.»
علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی چهارشنبه ۲۲ فروردین ۱۴۰۳ در خطبههای نماز «عید فطر» از مسئولان نظام و آمران به معروف خواست با بیحجابی مقابله کنند. از روز ۲۵ فروردین نیروی انتظامی با همکاری سپاه و بسیج و شهرداریها «طرح نور» را که بطور مشخص افزایش سرکوب علیه زنان و دختران به بهانه حجاب را دنبال میکند، آغاز کردند.