دو سال و نیم پس از حمله روسیه به خاک اوکراین، به نظر میرسد دولتهای غربی در حال تغییر سیاستهای محافظهکارانه خود هستند و اکنون در ارتباط با استفاده ارتش اوکراین از تسلیحات غربی در «عملیات تهاجمی در خاک روسیه» چراغ سبز نشان دادهاند.
پایگاه خبری «پولیتیکو» روز پنجشنبه ۳۰ ماه اوت (دهم خردادماه) به نقل از سه مقام آمریکایی و دو فرد مطلع گزارش داد، دولت بایدن بیسر و صدا به اوکراین اجازه حمله به داخل روسیه با استفاده از تسلیحات ارائه شده توسط ایالات متحده را داده است. هرچند گفته شد محدوده این حملات تنها در نزدیکی منطقه خارکیف است.
یکی از مقامات آمریکایی گفت: «رئیسجمهور [بایدن] اخیراً به تیم خود دستور داد تا اطمینان پیدا کند که اوکراین میتواند از سلاحهای آمریکایی برای اهداف آفندی در خارکیف استفاده کند تا اوکراین بتواند به نیروهای روسی که آنها را هدف قرار میدهند یا آماده ضربه زدن هستند، پاسخ دهد.» به گفته این مقام آمریکایی «این سیاست که اوکراین با تسلیحات آمریکا مجاز به انجام حملات دوربرد در داخل روسیه نیست، تغییر نکرده است.»
این مقام افزود، اوکراین از ایالات متحده خواسته است که این سیاست را تنها پس از آغاز حمله روسیه به خارکیف در ماه مه تغییر دهد.
دومین مقام آمریکایی میگوید ایالات متحده تصمیم گرفت تا اوکراین برای دفاع از خود در مقابل حملات روسیه «انعطافپذیری» داشته باشد. با این تصمیم، ارتش اوکراین اکنون میتواند از تسلیحات ارائه شده توسط آمریکا، مانند راکتها و موشکها، برای سرنگونی موشکهای پرتاب شده روسی که از بمبافکنهای آنها به سمت خارکیف پرتاب میشود استفاده کند. اما این مقام گفت اوکراین نمیتواند از این سلاحها برای ضربه زدن به زیرساختهای غیرنظامی یا پرتاب موشکهای دوربرد، مانند سامانه موشکی تاکتیکی ارتش، برای ضربه زدن به اهداف نظامی در عمق روسیه استفاده کند.
پولیتیکو در همین گزارش عنوان کرد، این یک تغییر چشمگیر در شرایطی است که دولت آمریکا در ابتدای جنگ روسیه علیه اوکراین گفته بود، درگیر شدن مستقیم ایالات متحده در این منازعه، جنگ را تشدید میکند اما بدتر شدن شرایط اوکراین در میدان نبرد یعنی پیشرفتهای روسیه و بهبود موقعیت قوای روس در خارکیف باعث شد بایدن نظرش را تغییر دهد.
دولت بایدن اشاره کرد که در اینباره تصمیم محرمانه گرفته شده که در روزهای اخیر در دست بررسی بوده است. پیش از این آنتونی بلینکن وزیر خارجه که از رفع محدودیتهای اوکراین در جنگ مقابل روسیه حمایت میکند، اولین مقام آمریکایی بود که بطور علنی اشاره کرد که بایدن ممکن است تصمیم خود را تغییر داده و اجازه چنین حملاتی را بدهد. وی به خبرنگاران گفته بود که سیاست ایالات متحده در قبال اوکراین در صورت لزوم تغییر خواهد کرد.
هشدار ولودیمیر زلینسکی به رهبران غرب:
اگر پوتین را متوقف نکنید، جنگ را به سرعت به خاک ناتو میکشاند– زلینسکی در مصاحبه با «سیبیاس» هشدار داد ارتش روسیه در تدارک یک عملیات بزرگ است و احتمال اینکه وارد قلمروز ناتو شود زیاد است.
– رئیس جمهوری اوکراین در مورد کمکهای متوقف شده… pic.twitter.com/Dv90docWc7
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) March 29, 2024
مواضع اخیر آمریکا پس از آن منتشر شده که متحدان مهم ایالات متحده، مانند بریتانیا و فرانسه، گفتند اوکراین باید حق حمله به داخل روسیه با استفاده از تسلیحات غربی را داشته باشد. قانونگذاران هر دو حزب آمریکا بطور علنی و خصوصی از این اقدام حمایت کردهاند، در حالی که مقامات ارشد ارتش ایالات متحده پشت درهای بسته به کنگره اطلاع دادند که کاهش محدودیتها «ارزش نظامی» دارد.
برخی از مقامات نگران هستند که اوکراین هنگامی که با استفاده از پهپادهای خود به داخل روسیه حمله میکند، اهداف نظامی غیرمرتبط با تهاجم روسیه را نشانه بگیرد. ایالات متحده بطور جدّی این پیام را ارسال کرده است که کییف باید از سلاحهای آمریکایی فقط برای ضربه زدن مستقیم به سایتهای نظامی روسیه که برای تهاجم این کشور به اوکراین به کار گرفته میشوند، استفاده کند و نه زیرساختهای غیرنظامی.
مقامات اوکراین از ولودیمیر زلینسکی گرفته تا سایرین، بعد از حمله گسترده روسیه به خارکیف، دولت بایدن را تحت فشار قرار دادند تا سیاست خود را تغییر دهد. آنها برای هفتهها تکرار کردند که ناتوانی در حمله به مواضع نیروهای روسی در آنسوی مرزها، دفاع اوکراین از خارکیف و این کشور را پیچیده کرده است.
گفته میشود که رستم اومیرف وزیر دفاع اوکراین در دیدار با لوید آوستین، وزیر دفاع آمریکا وی را برای استفاده از تسلیحات آمریکایی در مقابل روسیه به شدت زیر فشار قرار داد.
همزمان ینس استولتنبرگ دبیرکل پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) نیز اعلام کرد «زمان آن فرا رسیده است» تا کشورهای عضو ناتو اجازه دهند که اوکراین از سلاحهای ارسالی توسط غرب، برای حمله به خاک روسیه استفاده کند.
فرانسه، بریتانیا و تعدادی از کشورهای اروپای شرقی با اشاره به حملات اخیر روسیه به خاک اوکراین تلاش میکنند موافقت آمریکا را برای استفاده اوکراین از تسلیحات آمریکایی جهت عملیات تهاجمی علیه روسیه جلب کنند.
امانوئل ماکرون رئیس جمهوری فرانسه که برای دیدار با اولاف شولتز صدراعظم المان به برلین سفر کرده بود، ۲۹ ماه مه (نهم خرداد) در یک کنفرانس تأکید کرد که باید به اوکراین اجازه داده شود پایگاههای نظامی در خاک روسیه را که محل شلیک موشکها به سوی اوکراین است، هدف قرار دهد.