مراسم بزرگداشت یکصدمین سالگرد تأسیس نیروی هوایی ارتش شاهنشاهی ایران روز جمعه ۳۱ ماه مه (۱۱ خردادماه) با حضور شاهزاده رضا پهلوی و جمعی از افسران خلبان ارتش ایران و خانوادههای آنها در تالار کتابخانه «ریچارد نیکسون» در شهر یوربا لیندا در کالیفرنیا برگزار شد.
برنامهریزی و تدارکات این مراسم با پشتیبانی شبکه اقدام مدنی ایرانی- آمریکاییهای «گروه پاکان» و با همکاری کانون خلبانان ارتش شاهنشاهی ایران انجام شد.
در این مراسم شماری از خلبانان پیشکسوت ارتش ایران از جمله تیمسار محمدحسین مهرمند، تیمسار مهدی روحانی، تیمسار عبدالحسین مینوسپهر، تیمسار منصور امیراردلان، تیمسار افصحی، سرهنگ فریدون ایزدستا، سرهنگ بهمن فرقانی، سرگرد نصیرخانی، سروان مصطفی بابائیان و ستوان یاسینی حضور داشتند.
همچنین بانو گیلدا ربیعی همسر تیمسار امیرحسین ربیعی آخرین فرمانده نیروی هوایی شاهنشاهی و بانو گلنار جهانبانی دختر تیمسار نادر جهانبانی سرپرست تیم آکروجت «تاج طلایی» از مهمانان این مراسم بودند. تیمسار امیر کامیابیپور نیز به این مراسم دعوت شده بود که نوهی وی به نمایندگی در کتابخانه ریچارد نیکسون حضور یافت.
شروع برنامه بزرگداشت
✔️صدمین سالگرد نیروی هوایی شاهنشاهی ایران
📍با حضور شهریار ایران، رضاشاه دوم@nixonfoundation @NixonLibrary@PahlaviReza pic.twitter.com/1SAf7bII94
— Elham Sataki (@ElhamSataki) June 1, 2024
اعدام و حذف افسران ارتش بعد از فاجعهی ویرانگر ۵۷ خیانت به ایران بود
شاهزاده رضا پهلوی طی سخنانی در این مراسم گفت: «به عنوان عضوی کوچک از خانواده بزرگ نیروی هوایی، بسیار خوشحالم که امروز در جمع شما یاران، دوستان و همقطارانم حضور یافتم، تا در کنار هم یکصدمین سال تأسیس نیروی هوایی شاهنشاهی ایران را جشن بگیریم. بیاغراق دوران کوتاه حضورم در نیروی هوایی از خاطرات غرورآفرین و زیبای زندگیام به شمار میرود. هنوز هم جزئیات پرواز انفرادی با جنگنده اف-پنج در پایگاه چهارم شکاری وحدتی دزفول را به خوبی به یاد دارم. نیروی هوایی شاهنشاهی ایران با در اختیار داشتن انواع جنگندههای اف-۴ (فانتوم)، اف-پنج، و اف-۱۴ تامکت، یکی از مدرنترین و آموزشدیدهترین نیرویهای هوایی جهان در زمان خود به شمار میرفت و از مهمترین مؤلفههای قدرت دفاعی ملّی ما در سالهای پیش از فاجعه ۵۷ بود. این نیرو در اوج جنگ سرد نه تنها با ایجاد بازدارندگی از آسمان و خاک ایران در مقابل هرگونه تهاجم خارجی محافظت کرد، بلکه حتا در برخی مناقشات منطقهای و حتا فرامنطقهای نیز به عنوان عاملی برای صلح و ثبات نقش ایفا کرد.»
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به لغو قرارداد خرید دهها فروند هواپیمای جنگنده مدرن از آمریکا در نخستین ماههای استقرار جمهوری اسلامی افزود: «فراموش نکنیم که ایران در دهه ۱۹۷۰ قرارداد خرید ۳۰۰ فروند اف-۱۶ را نیز به عنوان اولین مشتری این جنگنده با آمریکا امضاء کرده بود که خمینی و حامیانش از همان بهمن ۵۷ خواهان لغو این قرارداد شدند و چند ماه بعد آن را رسماً لغو کردند. همان جنگندههای پیشرفته بعداً در اختیار نیروی هوایی اسرائیل قرار گرفت و عامل اصلی موفقیت این کشور در چندین عملیات و نبرد مهم شد.»
شاهزاده رضا پهلوی با اشاره به اعدامها و اخراج افسران و درجهداران ارتش شاهنشاهی توسط رژیم اسلامی همچنین یادآوری کرد: «خیانت بزرگتری که پس از فاجعه ۵۷ رخ داد، جنایت رژیم اسلامگرای خمینی با حمایت و همدستی گروههای مارکسیست در اعدام و حذف شماری از بهترین و زبدهترین خلبانان و افسران نیروی هوایی ایران بود. آن نیروی خبره اما همچنان به وظیفه ملّی- میهنی خود در دفاع از ملّت و تمامیت ارضی کشور در برابر ارتش متجاوز صدام عمل کرد. وصف دلیری خلبانان دلاور و میهنپرست ما چه در راه نجات میهن از بند دشمن داخلی و چه در راه دفاع از میهن در برابر دشمن خارجی در این سخن کوتاه جای نمیگیرد. اما امشب در یکصدمین سال تأسیس نیروی هوایی ایران قدردان همه آنهایی هستیم که در تشکیل، تکامل و پیشرفت این نیرو سهیم بودند. به یاد جاویدنامانی که دیگر در میان نیستند، به یاد خلبانان و افسران نیروی هوایی ایران که جانشان را در راه نجات و حفظ میهن فدا کردند. به یاد نادر جهانبانی و منوچهر خسروداد، به یاد آیت محققی و سعید مهدیون و دیگر دلاوران قیام شاهرخی، به یاد آنهایی که تا آخرین لحظه زندگی نام ایران بر زبانشان جاری بود، پاینده ایران.»
پیش از این سخنرانی، در بخشی از مراسم تیمسار محمدحسین مهرمند آخرین فرمانده تاکتیکی نیروی هوایی شاهنشاهی ایران با بیان خاطراتش از اولین پروازهای شاهزاده رضا پهلوی در نیروی هوایی در دوران نوجوانی، با اشاره به تلاشهای ارتشبد خاتمی و سپهبد ربیعی برای توسعه نیروی هوایی ارتش شاهشاهی ایران سخنانی ایراد کرد: «به نام رضاشاه بزرگ پدر ایران نوین که ایران را ققنوسوار از خاکستر خود برافراشت و بنیانگذار نیروی هوایی ایران که صد سال پیش فرمودند که «جوانان کشور به آسمانها سلطه شوند زیرا دنیای آینده با هواپیما سر و کار دارد و بس»… وقتی اولین پرواز نیروی هوایی شاهنشاهی توسط احمدخان نخجوان با نخستین هواپیما از فرانسه به دوشانتپه رسید، اعلیحضرت رضاشاه پهلوی به واسطه اهمیتی که برای گسترش این نیرو قائل بودند شخصاً در فرودگاه حضور داشتند. سردارسپه در مقام نخست وزیری و به عنوان فرمانده کل قوا در سال ۱۳۲۴ فرمان به تشکیل نیروی هوایی داد و محمدرضا شاه آریامهر پادشاه فقیدمان بعد از جنگ دوم جهانی فرمان به تشکیل دانشکده نیروی هوایی شاهنشاهی ایران را دادند و مسئولین اقدام به پذیرش دانشجو کردند و اولین فرمانده دانشکده سرهنگ دوم خلبان طوفانیان- سپهبد بعدی- بودند.»
تیمسار مهرمند ادامه داد: «من مفتخرم که یکی از ۴۲ دانشجوی پذیرفتهشده [دوره نخست] سال ۱۳۲۸ آن دانشکده هستم. شاهنشاه آریامهر در ۲۵ مهرماه ۱۳۲۵ به هنر آموزگاری تیمسار سپهپور موفق به اخذ گواهینامه خلبانی شدند. ایشان نخستین پادشاه ایران بودند که با هواپیمایی که خودشان هدایت میکردند بر فراز آسمان، ایران را نظارهکردند. به همین دلیل روز ۲۵ مهرماه به عنوان یکی از روزهای مهم هوانوردی ایران برگزیده شد و به عنوان روز نیروی هوایی جشن گرفته میشد و تیم آکروجت تاج طلایی در شهرهای مختلف هنرنمایی میکرد. اعلیحضرت آریامهر در ۲۱ آذرماه ۱۳۲۵ به همراه گروهی از خلبانان در عملیات نجات آذربایجان علیه شورشیان به رهبری جعفر پیشهوری سرسپردهی اتحاد جماهیر شوروی شرکت کردند. اراده شاهنشاه آریامهر پیشرفت، ثبات و امنیت ایران و اجرای منویات رضاشاه بود و با عشقی که به پرواز داشتند زیرساختهای نیروی هوایی شاهنشاهی ایران را تا سال ۱۳۵۷ به یکی پیشرفتهترین، قدرتمندترین و آگاهترین نیروی هوایی، یعنی پنجمین قدرت در دنیا تبدیل کردند. همچنین هواپیمای ملی (هما) به ریاست زندهیاد تیمسار خادمی مَرد متفّکر ایران به یکی از ایمنترین خطوط هوایی جهان تبدیل شد.»
تیمسار مهرمند با اشاره به دلاوریهای افسران و دانشآموختگان نیروی هوایی ادامه داد: «پس از درگذشت پادشاه فقیدمان در قاهره و آغاز جنگ ایران و عراق شاهزاده رضا پهلوی از طریق سفارت سوئیس در قاهره طی نامهای به ستاد مشترک ارتش ایران و نیروی هوایی به عنوان خلبان جنگنده برای دفاع از میهن اعلام آمادگی کردند… پس از کشتار و پاکسازی افسران نیروهای شاهنشاهی از باقیماندهی پرسنل به ویژه خلبانان شکاری که همچون آرش جان به چلهی کمان نهادند، و با از دست دادن جان ۲۵۰ خلبان در جنگ، جلوی ارتش متجاوز عراق ایستادند تا ایران زنده بماند.»
تیمسار مهرمند در پایان ضمن تقدیر از تلاشهای سرهنگ فریدون ایزدستا، سرهنگ فرقانی، سرگرد نصیرخانی، سروان بابائیان و ستوان یاسینی تأکید کرد، «اگر گروه پاکان حمایت نمیکرد، برگزاری مراسم یکصدمین سالگرد تأسیس نیروی هوایی شاهنشاهی ایران میسر نمیشد.»
متن کامل گفتگوی مجله «اشپیگل» با شاهزاده رضا پهلوی؛
«بله، من خواهان یک انقلاب هستم»– شاهزاده رضا پهلوی در ارتباط با انتخابات زودهنگام که پس از مرگ رئیسی رئیس دولت سیزدهم در سقوط هلیکوپتر قرار است در تیرماه برگزار شود به خبرنگار اشپیگل در لندن میگوید: «من هموطنانم را به تحریم… pic.twitter.com/2AN0rZ14EF
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) May 28, 2024
یکی دیگر از سخنرانان این مراسم دکتر امیر حمیدی کارشناس حوزه «تروریسم بینالمللی» بود. وی در مقدمه با خوشامدگویی و خیر مقدم به حضور شاهزاده رضا پهلوی در این مراسم خطاب به وی گفت: «سرزمین جاودانمان ایران به همت خاندان ایرانساز شما تولد دیگری را تجربه کرد، به همت رضاشاه بزرگ و پدر ارجمندتان اعلیحضرت محمدرضاشاه پهلوی ایران از فراموشخانه تاریخ به سرعت نور به سوی ایرانی مدرن و متمدن راهبر شد.»
وی در ادامه افزود: «مرحوم دکتر امیراسلان افشار با کلام زیبایی پادشاهان خاندان پهلوی را به ستارگانی ماندگار در سقف بلند آسمان ایرانمان تشبیه نمودند اما امروز ایران و جهانی چشمانتظار طلوع دوباره نور و روشنایی از همان آسمانی است که دو ستاره پر فروغشان شاهزاده رضا پهلوی را به جایگاه والایشان فرا میخوانند و یک ایران با عزمی راسخ در رکابتان برای بازپسگیری و بازسازی ایرانمان آماده فرمانتاناند که در رأس آن یادگاران و دلیران بجای مانده از نیروی هوایی شاهنشاهی ایراناند.»
یک قرن پس از تشکیل نیروی هوایی ارتش ایران، ناوگان هواپیمایی و هلیکوپتری کشور چه در بخش نظامی و چه در بخش مسافربری و تجاری تحت تأثیر سیاستهای خصمانه جمهوری اسلامی و تحریمها فرسوده است و دهها فروند هواپیما و هلیکوپتر به دلیل نبودن لوازم و قطعات یدکی زمینگیر شدهاند.