در هفتهای که گذشت مصرف برق در ایران با گرم شدن هوا افزایش یافت و همزمان جیرهبندی برق در بخش صنعت آغاز شده است. تعرفه برق تعیین شده برای بخش خانگی بیانگر صدور قبوضی با ارقام میلیونی است.
مصرف برق در روزهای گذشته افزایش یافته و در سه استان هرمزگان، کرمان و سمنان از نقطه اوج مصرف برق سال در تابستان گذشته نیز بیشتر شده است.
مصطفی رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق پنجشنبه ۱۷ خرداد اعلام کرد استانهای هرمزگان، کرمان و سمنان از پیک بار سال گذشته خود عبور کردند و مصرف برق منطقه تهران شامل استانهای تهران، قم و البرز نیز به نقطه اوج سال گذشته نزدیک شده است.
او افزود اوج تقاضای برق اکنون به ۶۸۰۹۵ مگاوات رسیده است که نسبت به روز مشابه سال گذشته ٨/٣٨ درصد افزایش نشان میدهد.
سخنگوی صنعت برق با بیان اینکه شکستن رکورد تقاضای مصرف برق در این موقع از سال را نشان دهنده جهش مصرف برق به دلیل افزایش استفاده از وسایل سرمازا است، مردم را تهدید کرد که «در این شرایط مشترکان پرمصرف و فوق پرمصرف باید مراقب قبوض نجومی ناشی از مصرف بی محابای برق باشند، چرا که در صورت رعایت نکردن الگوی مصرف در تابستان قبضهای میلیونی دریافت خواهند کرد.»
مصرف برق در دیگر استانها نیز با افزایش چشمگیری روبرو شده است. معاون امور مشترکان شرکت توزیع برق استان یزد روز گذشته اعلام کرد مصرف برق در این استان نسبت به ۱۰ روز گذشته ۱۳ درصد افزایش داشته و مصرف از هزار به هزارو ۱۳۰ مگاوات رسیده است.
با اینکه افزایش دما در ایران طی ماههای گرم سال در اکثر شهرها به مرز ۴۰ و در استانهای مرکزی و جنوبی ایران افزایش دما حتی به ۵۰ درجه هم میرسد، اما وزارت نیرو تعرفهگذاری عجیبی را برای قبض مشترکان خانگی در نظر گرفته که رقم قبضها را تا چند میلیون تومان افزایش میدهد.
در همین رابطه مصطفی رجبی مشهدی گفته مشترکینی که از یک کولر گازی استفاده میکنند باید منتظر قبضی در حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان باشند و اگر از دو کولر گازی استفاده کند، قبض برق به میزان ۲ میلیون تومان میرسد.
این در حالیست که در استانهای جنوبی ایران به دلیل گرمای هوا از اواخر فروردین شهروندان ناچار هستند از کولر استفاده کنند و به دلیل رطوبت بالای هوا، امکان استفاده از کولر آبی را ندارند و از کولر گازی استفاده میکنند.
وزارت نیرو در حالی با صدور قبضهای میلیونی جیب شهروندان را خالی میکند که بدون درک وضعیت آبوهوایی استانهای گرم، با گذاشتن «جایزه» مردم را برای مصرف نکردن برق ترقیب میکند!
سخنگوی صنعت برق در اینباره گفته «امسال وزارت نیرو در نظر دارد به منظور جلب همکاری مشترکان، علاوه بر طرح پاداش صرفهجویی، طرح ارائه جوایز برای مشترکانی که مصرف خود را کاهش میدهند را نیز اجرا کند که در واقع، مشترکانی که مصرف برق خود را کاهش دهند یا قبوض رایگان داشته باشند، میتوانند از جوایز نفیس در نظر گرفته شده نیز بهرهمند شوند.»
به گفته او «جوایز به چند دسته جایزههای بزرگ مانند خودرو اتوماتیک ایرانی و جوایزی چون وسایل و لوازم برقی خانگی تقسیمبندی میشود.»
وزارت نیرو در همین حال میگوید برنامه قطع برق در بخش خانگی را ندارد اما گزارشها از قطع برق در برخی شهرها از جمله تهران در روزهای گذشته حکایت دارد. قطع برق حتی در روزهای ثبتنام از داوطلبان چهاردهمین دور انتخابات ریاست جمهوری اسلامی نیز سبب اختلال در روند ثبتنامها شد. ویدئوهای منتشر شده نشان میدهد هنگام سخنرانی وحید حقانیان داوطلب شرکت در نمایش انتخابات، برق ستاد انتخابات سه بار در فاصله چند دقیقه قطع شد.
وزارت نیرو در حالی تمرکز خود را بر کاهش مصرف برق از سوی شهروندان از طریق «صدور قبوض میلیونی» و «وعده جایزه» گذاشته که در عمل مشکل اصلی ناتوانی حکومت در تولید برق است؛ مشکلی که در سالهای گذشته ناترازی برق را به همراه داشته است.
افزایش مصرف برق؛ دولت بجای افزایش تولید به دنبال ایجاد محدودیت در مصرف است
در چنین شرایطی هرچند مسئولان وزارت نیرو مدام انگشت اتهام را به سوی شهروندان دراز کردهاند، اما به دلیل ناتوانی در تولید برق کافی، ناچار به سهمیهبندی برق صنایع و تغییر ساعت کار ادارات شدهاند.
بر اساس مصوبه هیئت وزیران ادارات باید در ساعات کاری مصارف خود را ۳۰ درصد و پس از پایان ساعات کاری ۶۰ درصد کاهش دهند که با نصب کنتورهای هوشمند مصرف برق ادارات کنترلپذیر میشود. همچنین ساعات کار ادارات از ۶ صبح تا ١٣ خواهد بود و از ساعت ۱۲ کلیه وسائل سرمازا در ادارات قطع میشوند.
تغییر ساعات کاری ادارات و محدودیت در استفاده از وسائل سرمازا از ١۵ خرداد آغاز شده و تا ١۵ شهریور ادامه خواهد داشت.
برق بخش صنعت نیز با جیرهبندی روبرو شده است. مصطفی رجبی مشهدی سخنگوی صنعت برق گفته واحدهای متوسط که در شهرکهای صنعتی مستقرند باید یک روز کامل (به غیر از جمعه) را تعطیل و فقط مجازند که ۶ روز فعالیت کنند.
او افزوده که «برای صنایع بزرگ هم برنامهریزی بر اساس زنجیره تولید با هماهنگی همکاران وزارت صنعت به گونهای تنظیم شده که اینها در ساعت اوج مصرف، مصرف حداقلی را خواهند داشت و مصرفشان را به ساعتهای حداقل بار منتقل میکنند.»
حمیدرضا صالحی عضو هیئت نمایندگان اتاق ایران فروردین امسال اعلام کرد که «۸۵۰۰ مگاوات ناترازی برق در کشور داریم که در ۱۰ سال آینده عددها بیشتر خواهد شد. از طرفی هر ساله میزان مصرف برق هم بالاتر میرود و اگر فشار افزایی نکنیم وضعیت بدتر میشود.»
عضو هیئت نمایندگان اتاق ایران تأکید کرد که «در ۱۵ سال گذشته سرمایهگذاری در حوزه برق و گاز انجامنشده و بستری هم برای سرمایهگذاری بخش خصوصی فراهم نشده است. برای همین در تابستان امسال ناترازی بیشتر از قبل خواهد بود.»
حمیدرضا صالحی همچنین درباره ناترازی برق در سال ۱۴۰۳ به وبسایت «اکو ایران» گفته بود «سال جاری هم با ناترازی برق و هم ناترازی گاز مواجه هستیم. بطور مشخص در مورد برق باید بگویم ناترازی دوباره بیشتر خواهد شد. چون رشد سالانه ۶ الی ۷ درصدی مصرف برق را در تابستان خواهیم داشت. در حالی که تولید درحوزه حرارتیها آنچنان نبوده است که بخواهد رشد مصرف را جبران کند. البته در بخش تجدیدپذیرها حرکت های خوبی انجام شده است. به همین دلیل امسال حدود ۶ الی ۷ درصد بیشتر از سال گذشته با ناترازی برق در تابستان روبرو هستیم. البته امسال همچون گذشته در حوزه خانگی مشکلی نداریم ولی در بخش صنایع مشکل خواهیم داشت.»
نایب رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران تأکید کرده بود که «بخش خصوصی راه حل مناسب برای رفع ناترازی برق را دارد و میتواند مشکل را حل کند و باری از دوش دولت بردارد. اما متاسفانه رویکرد دوستان ما در دولت رویکرد مناسبی نیست. آنها هنوز معتقد هستند بدون کمک بخش خصوصی میتوانند مشکلات را حل کنند. در صورتی که امکان ندارد؛ در گذشته هم امکان نداشته و هنوز هم ندارد.»
حمیدرضا صالحی با تاکید بر اینکه با رویکرد فعلی ناترازی کاهش نخواهد یافت گفته بود: «کار درحوزه انرژی کار زیرساختی است و حداقل دو سه سال زمان نیاز دارد تا سرمایهگذاری تبدیل به برق شود. قطعا به یکساله و به صورت دفعی مشکل حل نمیشود.»