کمتر از یک ماه پس از صدور قطعنامه توبیخی علیه برنامههای اتمی جمهوری اسلامی در شورای حکام، آژانس بینالمللی انرژی اتمی گزارش داد که رژیم ایران، چهار آبشار از هشت آبشار جدید سانتریفیوژهای پیشرفته IR-6 را در تأسیسات هستهای فُردو قم نصب کرده اما مشخص نیست چه زمانی تزریق اورانیوم به سانتریفیوژها را آغاز میکند.
در گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی که جمعه ۲۸ ژوئن (هشتم تیرماه) به دست خبرگزاری رویترز رسید، آمده است: «بنا بر راستآزماییهای آژانس، از زمان آخرین گزارش رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی تا کنون جمهوری اسلامی ایران چهار آبشار سانتریفیوژ از هشت آبشار سانتریفیوژ IR-6 را در واحد یک FFEP (تاسیسات هستهای فردو) نصب کرده است.»
برخی منابع مدعی شدند، جمهوری اسلامی ایران اورانیوم طبیعی را به سه آبشار بیشتر سانتریفیوژهای IR-2M و سه آبشار سانتریفیوژهای IR-4 جهت آماده ساختن برای غنیسازی در تاسیسات هستهای نطنز تزریق کرده است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز پنجشنبه ۱۳ ژوئن (۲۴ خرداد) گزارش داد که ایران دو آبشار از سانتریفیوژهای پیشرفته در تأسیسات هستهای زیرزمینی فردو نصب کرده و میخواهد در تأسیسات نظنز نیز سانتریفیوژهای بیشتری نصب کند.
در این گزارش تأکید شده بود که جمهوری اسلامی در روزهای ۹ و ۱۰ ژوئن (۲۰ و ۲۱ خرداد) به این نهاد نظارتی سازمان ملل اطلاع داد که هشت آبشار حاوی ۱۷۴ سانتریفیوژ IR-6 طی سه تا چهار هفته آینده در واحد یک تأسیسات غنیسازی فردو نصب خواهد کرد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی:
ایران تعداد سانتریفیوژها در تأسیسات اتمی نطنز و فردو را افزایش داده است-آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز پنجشنبه ۱۳ ژوئن (۲۴ خرداد) گزارش داد که ایران دو آبشار از سانتریفیوژهای پیشرفته در تأسیسات هستهای زیرزمینی فردو نصب کرده و میخواهد در تأسیسات… pic.twitter.com/x4WM6mkJQ8
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) June 14, 2024
در نشست دورهای شورای امنیت سازمان ملل متحد که ۲۵ ژوئن (چهارم تیرماه) برای بررسی روند اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ مرتبط با فعالیتهای اتمی جمهوری اسلامی بر اساس برجام برگزار شد، سه قدرت اروپایی با حمایت آمریکا تهدید کردند، اگر جمهوری اسلامی غنیسازی اورانیوم را ادامه دهد «مکانیسم ماشه» فعال خواهد شد.
در همین نشست رابرت وود معاون سفیر آمریکا در سازمان ملل گفته بود، «[رژیم] ایران همزمان با گسترش فعالیتهای اتمی خود در حال دامن زدن به درگیری و بیثباتی در خاورمیانه است و با بیاعتنایی آشکار به قطعنامههای این شورا با ارائه تسلیحات به نیروهای نیابتی منطقهای خود از جمله در یمن و لبنان، ادامه میدهد.»
همچنین باربارا وودوارد نماینده دائم بریتانیا در سازمان ملل متحد نیز عنوان کرد، «جمهوری اسلامی ۳۰ برابر حد مجاز اورانیوم را غنیسازی میکند که هیچ توجیه غیرنظامی معتبری ندارد و این پیشرفتها ایران را در آستانه تولید سلاح اتمی قرار داده است… همه گزینههای دیپلماتیک از جمله مکانیسم ماشه برای جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هستهای روی میز است.»
پس از زمانی طولانی مماشات دولتهای غربی با جمهوری اسلامی و صدور دهها بیانیه تکراری از سوی آمریکا، اتحادیه اروپا یا ناتو و «گروه هفت» برای نخستین بار پس از خروج آمریکا از برجام بود که دولتهای اروپایی با صراحت احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه را مطرح کردهاند. موضوعی که کارشناسان معتقدند زمینهساز بازگشت تمام تحریمهای شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی خواهد بود.