خبرگزاری «کان» روز چهارشنبه ۱۰ ژوئیه (۲۰ تیرماه) به نقل از یک مقام ارشد دفاعی اسرائیل تأکید کرد که حکومت ایران بیش از هر زمان دیگری به ساختن سلاح هسته‌ای نزدیک شده است.
ژنرال امیر برام معاون رئیس ستاد کل نیروهای مسلح اسرائیل با هشدار نسبت به توسعه فعالیت‌های اتمی جمهوری اسلامی عنوان کرد که «اسرائیل ممکن است با رویارویی‌های دائمی و مستقیم با جمهوری اسلامی مواجه شود.»
ژنرال برام چند روز پیش از این در کمیته امور خارجه و دفاع پارلمان اسرائیل «کنست» گفته بود، «وضعیت هسته‌ای در ایران مانند اتومبیلی است که تمام قطعات آن آماده است و اکنون فقط باید مونتاژ شوند… ما باید بتوانیم همزمان در دو جبهه بجنگیم و درک کنیم که این جنگ‌ها طولانی خواهد بود. ممکن است با درگیری‌های دائمی و مستقیم با جمهوری اسلامی مواجه شویم.»
روزنامه «یدیعوت اخرونوت» در همین ارتباط گزارش داد، در ابتدا قرار بود این بحث بر روی پیش‌نویس مفادی از قوانین نظامی متمرکز شود، اما امیر برام چندین موضوع امنیتی دیگر را نیز مطرح کرد و افزود: «ارتش تا کنون به مسائل امنیتی معمولی می‌پرداخت، اما امروز بحث بر سر مسائل موجودیت اسرائیل است.»
هشدار غیرمعمول برام با اظهارات یوآو گالانت وزیر دفاع اسرائیا در جریان سفرش به ایالات متحده در اواخر ماه گذشته، همسو است. گالانت در دیدار خود با لوید آوستین وزیر دفاع آمریکا از وی خواست که ایالات متحده به تعهد خود برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای عمل کند و توضیح داد که «اکنون زمان انجام تعهدات همه دولت‌های اخیر ایالات متحده است- جلوگیری از یک ایران هسته‌ای، که تهدیدی برای کل جهان است… وقت رو به پایان است.»
گزارش‌ها حاکی از این است که مقامات اسرائیلی نگران‌اند که ایران ممکن است از فضای انتخاباتی آمریکا برای دستیابی به سلاح هسته‌ای سوء استفاده کند. انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برای نوامبر امسال (۲۰۲۴) برنامه‌ریزی شده است و اسرائیل می‌ترسد که مقامات جمهوری اسلامی از شرایط آمریکا برای ارتقاء توانایی اتمی خود بهره‌برداری کند.
علاوه بر این، اسرائیل بر این باور است که درگیری‌های نظامی در جنوب و شمال این کشور ممکن است حکومت ایران و شرکای آن را برای استفاده از این فرصت تحریک کند. مقامات اسرائیلی بر این باورند که اصلاً فرصت اشتباه ندارند.
این نگرانی‌ها با انتشار گزارش‌هایی مبنی بر گسترش برنامه‌های هسته‌ای و موشکی بالستیک جمهوری اسلامی تشدید شده است. طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در تأسیسات اتمی فردو و نطنز سانتریفیوژهای جدید نصب شده است.
کمال خرازی در مصاحبه با شبکه «الجزیره»:
اگر موجودیت ما تهدید شود ناچاریم دکترین هسته‌ای خود را تغییر دهیم!– در ایران بیش از گذشته از سوی مقامات ارشد نظام زمزمه‌هایی مبنی بر احتمال ساخت بمب اتم در صورت افزایش فشارهای بین‌المللی مطرح می‌شود. کمال خرازی مشاور علی خامنه‌ای و رئیس… pic.twitter.com/0YrfSqAfn4
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) May 9, 2024
طبق این گزارش‌ها تولید اورانیوم غنی شده در فردو می‌تواند به زودی بیش از سه برابر افزایش یابد و در صورت تمایل ایران، توانایی‌های جدیدی را برای توسعه سریع سلاح‌های هسته ای فراهم کند. در همین حال، جمهوری اسلامی اعلام کرد که قصد دارد تولید خود را در تاسیسات اولیه غنی‌سازی اورانیوم خود در نزدیکی نطنز توسعه دهد.
منابع اطلاعاتی می‌گویند توسعه در فردو به تنهایی می‌تواند ایران را قادر سازد تا ماهیانه سوخت هسته‌ای کافی برای چندین بمب اتمی را ذخیره کند. در این گزارش آژانس تاکید شده است که اگرچه فردو از دو تأسیسات غنی‌سازی دیگر ایران کوچکتر است، اما موقعیت زیرزمینی آن در عمق کوه، آن را تقریباً در برابر حملات هوایی غیرقابل نفوذ می‌کند.
بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران حدود ۱۳۶ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصدی را ذخیره کرده است. به گفته مقامات اطلاعاتی آمریکا، می‌تواند ظرف چند روز یا چند هفته به سوخت سلاح هسته‌ای تبدیل شود.
در بخش دیگری از گزارش روزنامه «یدیعوت اخرونوت» آمده، ایران بخش عمده دانش فنی مورد نیاز برای مونتاژ یک سلاح هسته‌ای اولیه را به دست آورده است، اگرچه احتمالاً یک تا دو سال دیگر طول می‌کشد تا کلاهک هسته‌ای با قابلیت نصب بر روی موشک تولید شود.
جمهوری اسلامی برای ساخت بمب هسته‌ای به تکنولوژی‌های دیگری هم نیاز دارد که شامل قطعاتی برای مونتاژ یک کلاهک هسته‌ای ضروری هستند. یک مقام ارشد این تلاش‌ها را «بسیار دردسرساز» توصیف کرد.
برخی منابع می‌گویند تولید یک بمب هسته‌ای کاربردی به توانایی فنی، دانش و اجزای فیزیکی مانند چاشنی‌های دقیق و هماهنگ نیاز دارد. بطور کلی پذیرفته شده که جمهوری اسلامی ایران یک تا دو سال با دست یافتن به چنین توانایی‌هایی فاصله دارد.
با این حال، سه مقام ارشد اسرائیل می‌گویند که جمهوری اسلامی ایران فعالانه در حال پیگیری یا «تحقیق» برای دستیابی به اجزای مورد نیاز برای فعالیت‌های اتمی نظامی است که مربوط به مونتاژ بمب است.
شماری از منابع می‌گویند جمهوری اسلامی با ساخت بمب اتم هنوز فاصله دارد اما محمودرضا آقامیری دکترای مهندسی انرژی هسته‌ای و استاد دانشکده مهندسی انرژی هسته‌ای که اکنون رئیس دانشگاه «بهشتی» (دانشگاه ملی ایران) است، در اواخر فروردین‌ماه روی آنتن تلویزیون گفت، «طبق فتوای رهبر انقلاب ساخت بمب اتم حرام شرعی است، اما اگر نظر و فتوای ایشان تغییر کند، ما توانایی ساخت بمب اتم هم داریم.» وی تهدید کرد، «ساخت بمب اتم برای ایران راحت‌تر از نساختن آن است.»
