دو هفته بعد از ترور اسماعیل هنیه در تهران در شرایطی که حزباللهیها از نظام توقع «انتقام فوری» و «فلجکننده» داشتند، تأخیر در «خونخواهی» و «مجازات سخت» آنها را سرخورده کرده است.
طرفداران حکومت چشمانتظار عمل به «اقتدار نظام» با اقدامی در تراز ترور اسماعیل هنیه در قلب تهران، علیه اسرائیلاند و همزمان مخالفان حکومت تأخیر در واکنش به ترور هنیه را ناشی از ترس خامنهای و سپاه پاسداران از پیامدهای پس از آن میدانند.
حکومت برای انتقام از اسرائیل زیر فشار حامیان خود قرار دارد اما همزمان دولتهای غربی با فشارهای دیپلماتیک و نمایش قدرت نظامی در منطقه اعلام کردند که مسئول هرگونه اقدام علیه اسرائیل و افزایش تنشها در منطقه جمهوری اسلامی خواهد بود.
در چنین شرایطی علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی به فرمانده کل قوا در سخنانی که ۲۵ امرداد ایراد شد، «بدخواهان ایران» را متهم کرد که برای «به عقبنشینی واداشتن ملت ایران» به ایجاد جنگ روانی و هراسآفرینی روی آوردهاند.
خامنهای یکی از پایههای اصلی این جنگ روانی را «بزرگنمایی از تواناییهای دشمنان» خواند و افزود که از آغاز تأسیس حکومت دینی در ایران دشمنان «به شیوههای مختلف به ملت ما تفهیم و القاء میکردند که باید از آمریکا، انگلیس و صهیونیستها [بترسد].»
وی سپس «احساس ضعف و انزوا و تسلیم شدن در مقابل خواستههای دشمن را از آثار بزرگنمایی توان آن» دانست و افزود، «عقبنشینی غیرتاکتیکی» در هر عرصهای از جمله نظامی «غضب الهی را به دنبال دارد» اما گفت: «عقبنشینی تاکتیکی عیبی ندارد.»
به نظر میرسد روی سخن خامنهای با جریانهای داخلی است که مخالف انتقام از اسرائیل هستند و آن را به ضرر نظام میدانند هرچند برخی معتقدند خامنهای با این حرفها «عقب نشینی تاکتیکی» در مقابل دشمن را تأیید کرده است.
این حرف درست زمانی زده شد که خبرگزاری رویترز به نقل از مقامات جمهوری اسلامی گزارش داد، «در صورت آتشبس در غزه به اسرائیل حمله نمیکنیم.»
همزمان جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا نیز گفت، «انتظار دارم» جمهوری اسلامی در صورت آتشبس در غزه، به اسرائیل حمله نکند.
اینکه جمهوری اسلامی از ترس واکنشهای اسرائیل و متحدانش از خونخواهی هنیه منصرف شود یا نه مشخص نیست اما به نظر میرسد درون نظام برسر این اقدام و حتا نوع آن اختلاف زیاد است.
سردار پاسدار اسماعیل کوثری عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی تهدید کرده که حتا اگر در غزه آتشبس شود «پاسخ اسرائیل» را خواهیم داد.
اسماعیل کوثری: پاسخ اسرائیل را می دهیم حتی اگر در غزه آتشبس شود!
سردار پاسدار اسماعیل کوثری عضو کمیسیون «امنیت ملی» مجلس شورای اسلامی تهدید کرده است که حتا اگر در غزه آتشبس شود «پاسخ اسرائیل» را خواهیم داد!
وی در مصاحبه با وبسایت «دیدهبان ایران» که ۲۸ امرداد منتشر شد گفت، «ما… pic.twitter.com/wEp3cIms5o— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) August 18, 2024
وی در مصاحبه با وبسایت «دیدهبان ایران» که ۲۸ امرداد منتشر شد گفت، «ما نباید هیچگاه برای انجام عملیاتی که میتواند بسیار بزرگ باشد، عجله کنیم» و «با توجه به اینکه رژیم اسرائیل به سرزمین ما تجاوز کرده است، نباید کسی اینطور تصور کند که اگر در غزه آتشبس اعلام شود، ما هم از حق خودمان گذشت خواهیم کرد.»
کوثری در پاسخ به این پرسش که آیا صحبتهای خامنهای درباره عقبنشینی تاکتیکی، ارتباطی به احتمال دست کشیدن ایران از ارائه پاسخ به اسرائیل دارد یا نه، گفت که «افراد میتوانند تحلیلهای متفاوتی» از حرفهای خامنهای داشته باشند، اما «نباید کسی اینطور تصور کند که اگر در غزه آتشبس اعلام شود، ما هم از حق خودمان گذشت خواهیم کرد و ما میتوانیم امروز، فردا یا هر زمان دیگری این پاسخ را ارائه کنیم و هر زمان که خود ما تصمیم بگیریم و اراده کنیم، بر اساس مصالح خودمان و تدابیر هوشمندانهای که اتخاذ خواهد شد، نسبت به انجام عملیات برنامهریزیشده، اقدام خواهیم کرد.»
اگر «وعده صادق» بازدارنده بود اسماعیل هنیه در تهران ترور نمیشد
حامد محمدی @HaamedMohammadi
-جمهوری اسلامی برای تلافی ترور اسماعیل هنیه از سوی هواداران سرسخت خود زیر فشار قرار دارد و برای آنکه شرمندهی آنها نباشد، به اقدام واقعی برای عملی کردن وعده «خونخواهی» نیاز دارد اما… pic.twitter.com/mrHqxQP9RZ
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) August 10, 2024
برخی منابع رسانهای از جمله «نیویورک تایمز» به نقل از منابع ناشناس و تحلیلگران پیشبینی کردهاند که پاسخ رژیم ایران به اسرائیل به بعد از مذاکرات آتشبس موکول میشود.
بعضی منابع نیز میگویند این واکنش به بعد از برگزاری مراسم اربعین موکول شده زیرا بخشی از تمرکز حکومت روی تأمین امنیت این مراسم است و بخش زیادی از امکانات از جمله در بخش درمانی شامل آمبولانس و پزشک و نیروهایهای امدادگر برای این مأموریت اعزام شدهاند.
وبسایت اسرائیلی «وای نت» گزارش داد که مقامات ارشد سرویسهای امنیتی این کشور به وزرای اسرائیل هشدار دادهاند که حمله جمهوری اسلامی و حزبالله ممکن است به شکل ترور شخصیتهای بلندپایه انجام شود.
بعضی منابع داخلی نیز مطرح کردهاند که جمهوری اسلامی بجای حمله نظامی، ضربه امنیتی به اسرائیل خواهد زد. سعدالله زارعی از تحلیلگران نزدیک به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اما میگوید «ضربه امنیتی دردناک نیست، به همین دلیل هم مطلوب اسرائیل است و چنین گزارههایی را در افکار عمومی مطرح میکنند. درواقع طرفهای مقابل دوست دارند ما پاسخ امنیتی بدهیم تا اینکه بخواهیم از نقطه برتری خود استفاده کنیم.»
در ایران از تریبونهای نماز جمعه به حامیان نظام وعده داده میشود که «انتقام قطعی» است اما همزمان ائمه جمعه برای آنها در مورد «ضرورت صبر» روضه و خطبه میخوانند.
بسیاری از تحلیلگران میگویند انتقام برای جمهوری اسلامی از واجبات است زیرا اگر از آن صرف نظر کند باز هم ضربه خواهد خورد اما مسئله اینجاست که در صورت تلافی نیز تضمینی نیست که نظام مجدد ضربهی دیگری نخورد. چنانکه عملیات «وعده صادق» که طی آن صدها موشک و پهپاد به اسرائیل پرتاب شد، نه تنها «بازدارنده» نبود بلکه سه ماه پس از آن هنیه در تهران و در اقامتگاه به اصطلاح «امن» ترور شد.
واقعیت آن است که تا همینجا هم جمهوری اسلامی بازنده جنگ ترکیبی با اسرائیل است زیرا هنیه در حالی در قلب تهران در یک هتل حفاظت شده ترور شد که رژیم در مقابل هنوز نتوانسته پاسخی به این ضربه امنیتی بدهد. در جدالهای امنیتی و درگیریهای نظامی اگر میزان تهدیدات کلامی با سطح عمل در میدان واقعیت همخوانی نداشته باشد، زمینهساز ضربات بعدی خواهد شد. ضعفی که سالهاست گریبان جمهوری اسلامی را گرفته است.