منابع اسرائیل، آمریکا و اروپا هشدار دادهاند که جمهوری اسلامی و حزبالله به تلافی ترور اسماعیل هنیه رهبر حماس و فوأد شُکر از فرماندهان حزبالله در لبنان، آماده حمله به اسرائیل هستند. برخی تحلیلگران هشدار میدهند ه در صورت شکست مذاکرات دوحه احتمال آتشافروزی جمهوری اسلامی و نیابتیهای آن زیاد است.
مذاکرات دوحه در شرایطی برگزار شد که قدرتهای غربی فشارهای دیپلماتیک بر جمهوری اسلامی برای منصرف کردن تهران از «خونخواهی» هنیه را افزایش دادهاند و با اعزام زیردریایی، ناو و چندین فروند هواپیمای جنگنده با انجام مانورهای نظامی مشترک در خلیج فارس و همچنین در آسمان عراق و اردن برای رژیم ایران خط و نشان کشیدهاند.
در چنین وضعیتی با میانجیگری آمریکا، قطر و مصر تلاش شد مذاکره بر سر آتشبس و توقف جنگ غزه و مبادله گروگانها طرفین به یک نتیجه اولیه برسند. هرچند دولتهای میانجی مذاکرات را «سازنده» دانستند اما حماس و اسرائیل نتوانستند به توافق برسند و اعلام شد که آمریکا پیشنهاد جدیدی روی میز گذاشته که آنهم مورد موافقت حماس قرار نگرفت.
رهبران حماس که هنوز در فکر حفظ قدرت و ادامه حکومت خود در غزه هستند، میگویند «ادامه عملیات اسرائیل مانعی برای پیشرفت در مذاکرات آتشبس است.»
حسام بدران از اعضای ارشد حماس میگوید، «آتشبس کامل، خروج کامل نیروهای اسرائیلی از غزه، بازگشت آوارگان فلسطینیها و تبادل گروگانها با فلسطینیهای زندانی» شروط توافق است اما بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل اعلام کرد این شروط را نخواهد پذیرفت.
حماس روز یکشنبه ۲۸ امرداد با رد پیشنهاد جدید آمریکا اعلام کرد که گزینههای مطرح شده با خواستههای نتانیاهو سازگار است. یکی از اصلیترین خواستههای نتانیاهو استقرار نیروهای اسرائیل در مرزهای جنوبی غزه با مصر است.
بنبست در مذاکرات
موارد اختلاف میان اسرائیل و حماس به ویژه در مورد تبادل گروگانها و اسیران با زندانیان فلسطینی و کنترل کریدورهای مرزی آنقدر زیاد است که دستیابی آنها به توافق در کوتاهمدت غیرممکن به نظر میرسد، هرچند که بلینکن به تلآویو سفر کرد تا شاید گره کور مذاکرات را باز کند.
'This is a decisive moment, probably the best and maybe the last opportunity to get hostages home, to get a ceasefire and to put everyone on a better path to enduring peace and security'
US Secretary of State Antony Blinken speaks in Tel Aviv ⬇️https://t.co/BMRx47CDxW pic.twitter.com/QdatvUNLCS
— Sky News (@SkyNews) August 19, 2024
پیشتر شماری از مقامات جمهوری اسلامی در گفتگو با رویترز اعلام کرده بودند که توافق بر سر توقف جنگ در غزه میتواند جمهوری اسلامی را از حمله تلافیجویانه به اسرائیل منصرف کند. حالا بنبست در مذاکرات این احتمال را که حکومت ایران علیه اسرائیل دست به اقدام بزند افزایش میدهد.
نتانیاهو روز یکشنبه ۲۸ امرداد در واکنش به تهدیدات جمهوری اسلامی و حزبالله لبنان بار دیگر اعلام کرد این کشور چه در عرصه دفاعی و چه در عرصه تهاجمی، خود را برای تهدیدات مختلف آماده کرده است.
وی در جلسه هفتگی کابینه اسرائیل در اورشلیم گفت: «ما مصمم به دفاع از خود هستیم. ما همچنین مصمم هستیم به هر دشمنی که جرأت حمله به ما را داشته باشد، بهای سنگینی تحمیل کنیم.»
اینهمه در حالیست که دیوید لامی وزیر خارجه بریتانیا، استفان سژورنه وزیر خارجه فرانسه و آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا به منطقه سفر کردهاند. یسرائیل کاتز وزیر خارجه اسرائیل به وزاری خارجه فرانسه و بریتانیا گفته است که اسرائیل انتظار دارد در صورت حمله رژیم ایران به اسرائیل، دولت بریتانیا و فرانسه از اقدام متقابل اسرائیل حمایت کنند.
وزرای خارجه فرانسه و بریتانیا در یک مقاله مشترک که در «آبزرور» (The Observer) منتشر شد در مورد پیامدهای فاجعهبار هرگونه اقدام تلافیجویانه جمهوری اسلامی ایران هشدار داده و عنوان کردهاند: «یک اشتباه محاسباتی، خطر تبدیل شدن وضعیت به یک درگیری بزرگتر را در پی دارد و با شدیدتر شدن چرخه خشونت راه حل سیاسی دشوارتر میشود.»
یسراییل کاتز وزیر خارجه اسرائیل در دیدار با وزرای خارجه فرانسه و بریتانیا دو خواسته اساسی را مطرح کرده بود. او گفته بود، «ما از فرانسه و بریتانیا انتظار داریم که بطور شفاف و علنی به [رژیم] ایران بگویند که حمله به اسرائیل خط قرمز است». وی افزود: «اسرائیل از فرانسه و بریتانیا انتظار دارد که اگر [جمهوری اسلامی] ایران به اسرائیل حمله کند، ائتلاف به رهبری آمریکا نه تنها در دفاع از اسرائیل، بلکه در مقابله با [رژیم] ایران نیز به اسرائیل بپیوندد یعنی حمله به اهداف مهم در ایران». برخی منابع گزارش دادند که وزیر خارجه بریتانیا در این مورد به اسرائیل قول مثبت داده است.