رئیس انجمن جامعهشناسی ایران هشدار داد، «تکرار خطاهای فردی کارکنان، پلیس را از اعتبار ساقط میکند» و در نهایت افراد جامعه برای «نافرمانی» از دستورات پلیس به یکدیگر کمک میکنند.
سعید معیدفر در مصاحبه با وبسایت «دیدهبان ایران» که ۱۱ شهریورماه منتشر شد با اشاره به قتل محمد میرموسوی زیرشکنجه در بازداشتگاه پلیس لاهیجان توضیح داد، «در نظامهای ایدئولوژیک یا طایفهای، نیروهای حافظ امنیت، خودشان نمیتوانند که در طول زندگی خود، فرآیندهای جامعهپذیری و قانونمداری را به درستی طی کنند.»
این جامعهشناس با تأکید بر اینکه وجود رابطه خوب میان مردم و نیروهای پلیس، میتواند به گسترش نظم و تداوم آن کمک کند، عنوان کرد، «وقتی به دلیل بروز برخی خطاهای فردی توسط نیروهای پلیس یا ایجاد اختلال در عملکرد جمعی این دستگاه بر اثر نقایص قانونی موجود، رابطه میان مردم و دستگاه حافظ امنیت مخدوش میشود، رفتهرفته آنچنان اعتبار دستگاه انتظامی از بین میرود که افراد جامعه حتی برای نافرمانی از دستورات پلیس به یکدیگر کمک میکنند. در چنین جامعهای، پلیس به عنوان دستگاهی که قرار بوده است حافظ امنیت تمام آحاد جامعه باشد، از اعتبار ساقط شده است.»
به گفته معیدفر، وقتی رفتار نیروهای امنیتی کمتر در چارچوب منافع جامعه باشد و «بیشتر در خدمت یک جناح یا گروه خاص» باشد اعتبارش کم میشود، نظم و امنیت در طول زمان مخدوش میشود و کل جامعه آسیب میبیند.»
البته اشاره این جامعهشناس به «خطاهای فردی توسط نیروهای پلیس» در جمهوری اسلامی چندان مصداق ندارد چرا که اساسا نظام حقوقی و ساختار سیاسی و قوانین رژیم ایران بر سرکوب جامعه استوار است و چنین مواردی از فشار و خشونت علیه شهروندان در خیابان تا شکنجه در بازداشتگاهها به یک روال عادی تبدیل شده و به همین دلیل نه تنها هرگز «رابطه خوب میان مردم» و انواع «نیروهای پلیس» و انتظامی و امنیتی جمهوری اسلامی شکل نگرفته بلکه در همه اعتراضات شهروندی شعارهای زیادی علیه این نیروهای سرکوبگر سر داده میشود. سالهاست که جامعه ایران نظام و نیروهای انتظامی آن را در مقابل خود میبیند.
محمد میرموسوی اهل روستای «سیدمحله» از توابع بخش رودبنه شهرستان لاهیجان شنبه سوم امرداد ۱۴۰۳ که در جریان یک درگیری توسط مأموران دستگیر و به پاسگاه لنگرود منتقل شد زیر شکنجه به قتل رسید. در ارتباط با مرگ این جوان ادعا شد پنج افسر نیروی انتظامی بازداشت شدند و فرمانده انتظامی شهرستان لاهیجان عزل شد.
نیروی انتظامی نهم شهریورماه در اطلاعیهای دربارهی قتل میرموسوی، اعلام کرد او در بازداشتگاه فحاشی کرده بود و مأموران «هیجان و خشم» خود را کنترل نکردند!
قتل محمد میرموسوی در بازداشتگاه پلیس لاهیجان؛
نیروی انتظامی: فحاشی کرد، مأموران «هیجان و خشم» خود را کنترل نکردند!-نیروی انتظامی جمهوری اسلامی روز جمعه نهم شهریورماه در اطلاعیهای در بارهی قتل محمد میرموسوی در بازداشتگاه پلیس لاهیجان، اعلام کرد که «ضرب و شتم» مقتول در زندان… pic.twitter.com/bvuBtQBuYK
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) August 30, 2024
دو روز پس از افشای این جنایت، منابع غیررسمی گزارش دادند در «شهسوار» (تنکابن) جوان دیگری به نام #کمیل_ابوالحسنی که حدود ۳۲ سال سن داشته، پس از چند روز بازداشت، روز جمعه نهم شهریورماه در بازداشتگاه کشته شده است.
خانواده هر دو مقتول از سوی نهادهای امنیتی زیر فشار قرار گرفتند تا در مورد مرگ عزیزان خود در بازداشتگاههای پلیس جمهوری اسلامی سکوت کنند.
بخشی از مصاحبه معیدفر جامعهشناس به برخورد سرکوبگرانه نیروهای امنیتی با زنان و دختران با پوشش آزاد است. وی در این ارتباط گفت، «در موضوع حجاب و برخوردهای نامناسبی که برخی نیروهای پلیس در این زمینه با افراد انجام میدهند، یکی از مهمترین عوامل بروز این خطاها، اشکال موجود در خود قانون است که هیچ نوع بنیان اجتماعی ندارد، بلکه بر اساس یک بنیان ایدئولوژیک به تصویب رسیده است.»
وی تأکید کرد، «قانون حجاب عامل ایجاد تنش در جامعه است» و در بعضی موارد، نیروهای پلیس بدون اینکه مقررات و دستورالعملهای تصویبشده را رعایت کنند، خودسرانه دست به انجام اقداماتی میزنند.