جمهوری اسلامی بعد از کشته شدن اسماعیل هنیه رهبر حماس و حسن نصرالله رهبر حزبالله مهمترین شرکا و نیابتیهای خود در خاورمیانه از دست داده است. با اینهمه برخلاف وعدهها و رجزخوانیهای رایج، فعلاً تمایلی به اقدام عملی برای گرفتن «انتقام» نشان نداده است.
تأخیر در واکنش به اسرائیل که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان ناشی از ترس و پیامدهای غیرقابل پیشبینی پس از آن است، مورد انتقاد بسیاری از مقامات از جمله تعدادی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی قرار گرفته است.
برخی از آنان میگویند، اسرائیل با این اقدامات به دنبال کشاندن جمهوری اسلامی به یک درگیری است و نباید در این «تله جنگی» افتاد اما برخی دیگر میگویند عدم پاسخ مناسب اسرائیل را گستاختر کرده است.
شماری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، مسئولان کشوری و فرماندهان ارشد نظامی را برای گرفتن انتقام از اسرائیل بعد از کشته شدن اسماعیل هنیه و حسن نصرالله زیر فشار قرار دادهاند.
این نمایندگان در جریان نشست علنی مجلس که هشتم مهرماه ۱۴۰۳ برگزار شد، مستقیم و غیرمستقیم از نظام به دلیل «تعلل» در انتقام انتقاد کردند.
خونخواهی چه شد؟
احمد راستینه سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس اسلامی با این رجزخوانی که «نتیجه خون حسن نصرالله نابودی رژیم اسرائیل است» گفت، «مردم در کوچه و خیابان میپرسند خونخواهی هنیه چه شد؟» وی انتقام را در جهت «عزت و شرف ملّی و دفاع از استقلال و هویت ملّی» دانست و حتا مدعی شد: «مسئله خونخواهی هنیه یک مطالبه ملّی است!»
ترس پذیرفتنی نیست
اسماعیل حسینی عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی از شیراز در تذکری عنوان کرد، «وظیفه ما این است از گروهی که بتواند به منافع اسرائیل آسیب برساند حمایت حداکثری کنیم.»
وی تأکید کرد «اظهاراتی از سر ضعف و ایجاد ترس از جنگ احتمالی پذیرفته نیست» و «هزینه سازش به مراتب از مقاومت بیشتر است.» این نماینده هچنین هشدار داد، «مبادا تحلیلهای غلط و غیرواقعبینانه ما را از اقدامات موثر و دردناک علیه اسرائیل باز دارد یا مسئولان ارشد نظام را دچار تردید کند!»
این نماینده که گویا متوجه نیست که اگر جمهوری اسلامی میتوانست بدون هراس از پیامدهای آن، «اقدامات مؤثر و دردناک علیه اسرائیل» انجام دهد، حتما تا حالا انجام داده بود، از مسئولان نظامی و امنیتی جمهوری اسلامی خواست به «گستاخی» اسرائیل پاسخ قاطع بدهند.
خامنهای پشت حزبالله را خالی کرد؟
هواداران نظام میگویند «اگر نزنیم، سراغ خودمان میآیند!» ولی اگر هم بزنند، زودتر به سراغشان میروند!-خبرگزاری بلومبرگ دوشنبه ۳۰ سپتامبر (نهم مهرماه) به نقل از یک «منبع آگاه» نوشت شبهنظامیان وابسته به جمهوری اسلامی در سوریه و عراق به کانال… pic.twitter.com/hv7hHIaIl5
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) September 30, 2024
موسی موسوی نماینده شهر لامرد در مجلس شورای اسلامی، در نطق میان دستور گفت، «معادله جنگ بسیار روشن است؛ نزنیم، میخوریم!» اما شرایط به گونهایست که اگر هم بزنند، حتا شدیدتر خواهند خورد!
موسی موسوی پرسیده «اگر انتقام خون قاسم سلیمانی را گرفته بودیم، آیا باز هم دشمن، امروز جوخه ترور علیه ما تشکیل میداد؟» وی مقاماتی را که محتاطانه در مورد »تله جنگ» هشدار میدهند به باد انتقاد گرفته و میگوید: «سیاسیون تشکیک کرده و بهانه میآورند که نباید در تله جنگ بیفتیم! عجیب آنکه در حالی از تله جنگ سخن میگویند که ما درست در وسط جنگ هستیم.»
این درخواستها برای پاسخ دادن به اسرائیل و انتقام گرفتن و اقدام عملی در حالیست که میبایست همه اینها را خطاب به علی خامنهای در نظر گرفت چرا که هرگونه اقدام نظامی توسط نیروهای مسلح برای انتقام از اسرائیل منوط به دستور علی خامنهای به عنوان فرمانده کل قوا است. اما او اکنون متهم شده است که ترسیده و پشت گروههای نیابتی را خالی کرده است.
پاسخ درخوری به اسرائیل داده نشد
محمدمنان رئیسی نماینده قم در مجلس شورای اسلامی نیز بدون توجه به اینکه فرمانده کل قوا خامنهای است و او باید دستور اقدام و حمله بدهد، در تذکری عنوان کرد، «حدود دوماه از فرمان خامنهای درباره خونخواهی اسماعیل هینه می گذرد اما آنطور که باید و شاید شاهد حرکت موثری از سوی مخاطبان این فرمان نیستیم!»
او تأکید کرد، «رهبری چند سال پیش گفت اگر یکی بزنند، ده تا میخورند و بر این اساس باید نحوه برخورد ما با این رژیم اینگونه باشد نه اینکه به گونهای عمل شود که در چند ماه اخیر شاهد ضربههایی به جبهه مقاومت بودهایم اما پاسخ درخوری به رژیم منحوس صهیونیستی داده نشده است.»
پیام نتانیاهو به مردم ایران:
آزادی ایران زودتر از آنچه مردم فکر میکنند فرا میرسدنخست وزیر اسرائیل روز دوشنبه نهم مهرماه ۱۴۰۳ دو روز پس از کشته شدن حسن نصرالله رهبر گروه تروریستی حزبالله لبنان در پیامی مستقیم به مردم ایران گفت: «وقتی ایران بالاخره آزاد شد و آن لحظه خیلی زودتر… pic.twitter.com/d7GE8A9kMG
— KayhanLondon کیهان لندن (@KayhanLondon) September 30, 2024
مقامات ارشد دولت مسعود پزشکیان در واکنش به فشارهای داخلی برای انتقام از اسرائیل میگویند این تصمیمی در حیطهی اختیارات رهبر جمهوری اسلامی است و البته آنهایی هم که حکومت را تشویق به «انتقام» میکنند میدانند که دستور نهایی با خامنهای است اما رجز میخوانند و همگی طوری سخن میگویند که انگار از این موضوع مطلع نیستند!
بسیاری از تحلیلگران معتقدند جمهوری اسلامی در نهایت مجبور است به ضرباتی که از اسرائیل میخورد واکنش نشان دهد وگرنه با ریزش در میان نیروهای هوادار خود که پایگاه اجتماعی ناچیز آن را تشکیل میدهند مواجه میشود.
محمد منان نماینده مجلس اسلامی در همین ارتباط میگوید: «ما هنوز شاهد حرکت مؤثری نیستیم و این باعث شده که اعتماد اجتماعی به نظام، هم در داخل کشور و هم در منطقه و در کشورهای جهان اسلام، ذرهذره آب بشود.»
عملیات پیچیده و حملات سنگین و اثرگذار اسرائیل علیه رهبران و گروههای نیابتی مورد حمایت جمهوری اسلامی، رجرخوانیهای حساب شده مقامات اسرائیل که برعکس جمهوری اسلامی به حد کافی پشتوانهی عملی داشته است، اعتماد به نفس را از ملاها و شخص خامنهای گرفته است. او حتا در پیام تسلیت خود بعد از کشته شدن حسن نصرالله صحبتی از خونخواهی و انتقام نکرد و حمایت از حزبالله را به «همه مسلمانان» حواله داد.
آنها فهمیدهاند وقتی نخستوزیر اسرائیل میگوید بازوهای بلند اسرائیل به همه نقاط خاورمیانه میرسد یک واقعیت اثبات شده است. مهمتر از همه اینکه جمهوری اسلامی در داخل با بحران مشروعیت و اقتصاد ورشکسته روبروست که پیامدهای ورود به یک جنگ احتمالی مستقیم را مضاعف میکند.