هیئت عالی بانک مرکزی به تازگی سند «چارچوب سیاستگذاری و تنظیم‌گری بانک مرکزی در حوزه رمزپول‌ها» را تصویب کرد. جمهوری اسلامی در حالی تلاش دارد به فعالیت در حوزه رمزارز رسمیت ببخشد که وزیر اقتصاد تأیید کرده حکومت از رمزارزها برای دور زدن تحریم استفاده می‌کند.
با مصوبه جدید بانک مرکزی فعالیت رمزارزها شامل انتشار و فروش رمزارزها در فضای مورد تأیید بانک مرکزی در داخل ایران مجاز اعلام شده اما استفاده از رمزارزها به عنوان ابزار پرداخت بجای ریال ممنوع است. بانک مرکزی همچنین تأکید کرده که هیچ حمایتی در برابر ریسک‌های احتمالی ناشی از نگهداری و معامله رمزارز را نمی‌کند و ضمانتی در اینباره نمی‌دهد.
به نظر می‌رسد دولت مسعود پزشکیان برای توسعه فعالیت در حوزه رمزارز برنامه‌های گسترده‌ای دارد تا شاید از این طریق بتواند بخشی از محدودیت‌های تحریم را دور بزند.
سند مصوب هیئت عالی بانک مرکزی «بر هویت‌بخشی به موجودیت‌های کارگزار رمزپول و نهاد امین به‌عنوان اشخاص تحت نظارت بانک مرکزی» تأکید کرده است. در این سند آمده که «مسئولیت صدور مجوز اشخاص برشمرده با بانک مرکزی بوده و تنظیم مقررات و نظارت مؤثر بر سلامت فعالیت درباره فعالان دارای مجوز، توسط بانک مرکزی انجام خواهد شد.»
نوش‌آفرین مؤمن واقفی معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی نیز اعلام کرده که «طبق سند جدیدی که تصویب شده و با هدف صیانت از دارایی‌های عمومی، کارگزار رمزپول، موظف است از خدمات موجودیت‌های نهاد امین دارای مجوز از بانک مرکزی استفاده نموده یا همزمان با اخذ مجوز کارگزار رمزپول، نسبت به اخذ مجوز نهاد امین نیز از بانک مرکزی اقدام کند.»
معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی همچنین رویکرد بانک مرکزی در تدوین این چارچوب را کاملا توسعه‌محور خوانده و گفته بانک مرکزی در کنار ایفای وظایف قانونی درخصوص تنظیم‌گری فعال، انتشار و عرضه اولیه انواع رمزپول در داخل کشور را از طریق محیط آزمون تنظیم‌گری مورد تایید بانک مرکزی مجاز شمرده است.
همزمان عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد نیز گفته جمهوری اسلامی هم‌اکنون از رمزارزها برای دور زدن تحریم‌ها استفاده می‌کند: «چون ارز دیجیتال به خنثی‌سازی تحریم کمک می‌کند، فرصت خوبی است که تحریم‌های ظالمانه را محدود کنیم.»
وزیر اقتصاد افزوده «هم‌اکنون رمزارز در نظام پرداختی کشور وجود دارد درواقع بطور غیررسمی فعالیت می‌کند. دو سه روز قبل نیز در بانک مرکزی دستورالعمل نحوه استفاده از رمزارزها تدوین و تصویب شد.»
حسین افشین معاون علمی و فناوری مسعود پزشکیان نیز از تصویب سند رمزارز به عنوان بستری قانونی برای فعالیت در این حوزه خبر داده و گفته است: «سند رمزارز ضرورتی برای ایجاد بستر فعالیت در حوزه رمزارز و بلاکچین در کشور است که پیش از این در مسیر تدوین با چالش‌هایی روبرو شده بود و همین موضوع مشکلات متعددی را در مسیر فعالیت شرکت‌ها و استارت‌آپ‌های فعال در این حوزه نوین اقتصاد دیجیتال به وجود آورده بود. در این دوره، با برگزاری جلسات متعدد و پیگیری‌های مستمر معاونت علمی، به راهکارهایی برای رفع این موانع دست یافتیم و با محوریت بانک مرکزی، سند رمزارز تدوین و امروز در هیأت عالی بانک مرکزی به تصویب رسید.»
با انتشار سند بانک مرکزی شماری از اقتصاددانان و تحلیلگران درباره لزوم رسمیت‌بخشی و پذیرش رمزارزها در ساختار اقتصادی کشور صحبت کردند.
صادق الحسینی اقتصاددان و تحلیلگر اقتصادی در مراسمی که سه روز پیش با عنوان «رویداد ملی ارز دیجیتال» برگزار شد اعلام کرد که «بین ۳۰ تا ۵۰ میلیارد دلار ایرانی‌ها کریپتو دارند و این عدد یعنی یک سوم بازار سرمایه ایران و عدد بزرگی است. آنهم برای مارکتی که ریسک‌اش بالاست. دوم میزان تراکنش اینهاست که روزانه ۱۰ هزار میلیارد تومان جمع خرید و فروش کریپتو در ایران است و دو هزار میلیارد تومان خرید و فروشی که منجر به تسویه ریالی می‌شود.»
این اقتصاددان افزود که «حاکمیت باید به دنبال هدفگذاری افزایش مبادلات رمزارز باشد و راهش امتیاز خرید از صرافی های داخلی است و همچنین بهتر است بانک مرکزی در این حوزه مجوزی صادر نکند، چون باعث می‌شود که لست لیزورت بازار شود و خسارت را هم تبعا دولت باید بپردازد؛ که دولت مجموعا این را پذیرفتند که به سمت اتحادیه حرکت کنند که این خبر خوبی برای بازار داخلی رمزارز است.»
صادق الحسینی افزود: «اینکه آینده چه می‌شود در طول تاریخ همه‌ی این ده هزار سال، ۶ روند است و لاغیر. یک روند انرژی است، یک زمانی از گاو آهن یک زمان از ذغالسنگ، یک زمان از بخار و… استفاده می‌کردند. روند دوم اندیشه است که در جهان فکر و اندیشه بشری چه تغییری می‌کند. روند سوم، روند حمل و نقل است که گیم چنجر اقتصاد است که این چند تغییر کلا جهان و اقتصاد را تغییر است. روند بعدی روند جابجایی اطلاعات است. ار زمانی که از دود استفاده می‌کردند تا تلگرام و تلفن و… ، بعدی روند کار است و آخری روند پول است. ما اگر بگوییم کریپتو روند شده است، لازم است این چند روند را با هم ببینیم بعد تحلیل کنیم.»
این تحلیلگر اقتصادی افزوده که «ما این چند روند را که بررسی می‌کنیم این ۶ روند انقلاب های بزرگی ایجاد کرده است و همه به یک نقطه خاص می‌رسند و آن نقطه این است که تمام روندها در هر حوزه ای دارد به سمت ایسنترلایز شدن می‌رود. رسیدیم به جایی که با انرژی تجدید پذیر، دیگر مدیریت انرژی مرکزی بی معنی می‌شود. همین الان ظرفیت تولید بالقوه را به وسیله انرژی خورشیدی انجام دهیم، کلا ۱۲ میلیارد تومان پول می‌خواهد، در صورتی که با سیستم نیروگاهی انجام دهیم باید ده برابر آن هزینه کنیم.»
بر اساس پیش‌بینی این اقتصاددان آینده ارزهای دیجیتال مثبت است و «هم فرصت است برای آنهایی که می‌فهمند و هم تهدید برای کسانی که متوجه نمی‌شود و در ساختار سنتی خود می‌خواهند بمانند.»
اعلام پایان جیره‌بندی سراسری برق خانگی؛ استخراج بیت‌کوین عامل افزایش مصرف برق؟
به نظر می‌رسد دولت مسعود پزشکیان برای توسعه فعالیت در حوزه رمزارز برنامه‌های گسترده‌ای دارد تا شاید از این طریق بتواند بخشی از محدودیت‌های تحریم را دور بزند.
موسی رضایی میرقائد مدیرعامل بیمه البرز نیز در «رویداد ملی ارز دیجیتال» در سحنانی گفته «امیدواریم صنعت بیمه را با حوزه رمزارز پیوند دهیم و با چارچوب‌مند شدن سند بانک مرکزی، صنعت بیمه کشور با کمک شما در این زمینه ورود کنند.»
مدیرعامل بیمه البرز گفته «نقل و انتقالات مالی ما در دنیا دچار مشکل است اما رمزارز در نقل و انتقالات بیمه‌های اتکایی خارج از کشور به ما کمک می‌کند.»
حجت‌الله صیدی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز معتقد است که «ارزشگذاری در فناوری بلاکچین و تعیین آن بسیار مهم است، برخی اعتقاد دارند رمزارز اصلا دارایی نیست، اما امروز رمزارز خود را به عنوان دارایی تحمیل کرده است، اما نکته مهمی که مطرح می‌شود این است که زنجیره ایجاد شده که مبتنی بر منطق ریاضی است و رمرزارز بر پایه آن ایجاد می‌شود، چقدر قابل ارزشگذاری است تا بتوان اوراق آن را در بازار ارزشگذاری کرد.»
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار گفته «طبعا برای این مسئله باید صندوق تعریف و مجوزهای لازم داده شود تا صندوق‌ها در رمزارز و رمز دارایی حضور داشته باشند که در این میان، شروع این موضوع با توکن‌سازی خواهد بود که روش درست‌تری است. به بیانی دیگر، دارایی وجود دارد و ارزش دارد، فقط باید توکنایز شود و کم‌کم به سمت ابزارهای رمز دارایی برویم.»
معاملات مسکن با دلار و رمزارز؛ «دلارزدایی» جمهوری اسلامی از اقتصاد به کجا رسید؟
خرید و فروش و سرمایه‌گذاری در زمینه رمزارزها با استقبال گسترده مردم روبرو شده است. تورم فزاینده است، بسیاری از بازارها مانند مسکن درگیر رکود تورمی عمیق هستند، و کاهش شدید ارزش پول ملی نیز سبب آب رفتن سرمایه‌های ریالی مردم می‌شود. در چنین شرایطی بسیاری از شهروندان علاقه دارند پس‌انداز و دارایی‌های خود را به صورت غیرریالی و به شکل ارز، رمزارز و طلا و سکه نگهداری کنند تا از کاهش ارزش آن در پی کاهش ارزش پول ملی جلوگیری کنند.
انگیزه عمومی مردم برای حفظ دارایی‌ها، در کنار نبود نظارت و ساختاری تعریف شده از سوی بانک مرکزی، سبب سوءاستفاده هم شده است و در رابطه با رمزارزها نیز کلاهبرداری‌هایی از سوی برخی افراد حقیقی یا شرکت‌ها صورت گرفته است.
در همین رابطه علی حسینی عضو اتاق بازرگانی ایران با اشاره به ضرورت و لزوم «تنظیم‌گری و شفافیت بیشتر» در حوزه رمزارزها گفته که «متأسفانه حوزه رمزارز تا به امروز متولی و مسئول مشخصی نداشته و همین موضوع باعث شده تا مشکلات مختلفی ایجاد شود که با سیاستگذاری و تنظیم‌گری بانک مرکزی می‌توان در کنار سرمایه‌گذاری مطلوب بخش خصوصی، بسیاری از مبادلات مالی در شرایط تحریم را هم از این طریق انجام داد.»
اینهمه در حالیست که معمولا فعالیت‌های اقتصادی سودآوری که به ویژه بر دور زدن تحریم‌ها نیز موثر است از سوی مافیاهای وابسته به دولت و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هدایت و سازماندهی می‌شوند و افراد حقیقی و بدون رانت، خیلی امکان ورود و توسعه کسب‌وکار خود در این حوزه‌ها را ندارند.
در سالهای گذشته نیز گزارش‌هایی غیررسمی از فعالیت مافیاهای وابسته به سپاه‌پاسداران در حوزه رمزارز منتشر شده و برخی گزارش‌ها نیز بر راه‌اندازی مزارع استخراج رمزارز از سوی سپاه تأکید دارند. همچنین خبرهای زیادی درباره کشف دستگاه‌های ماینر در ساختمان‌های دولتی، حتی در ساختمان بورس و اوراق بهادار تهران، منتشر شده است.
