حنیف حیدرنژاد- اخیرا کتابی در آلمان با عنوان «میان سرکوب و مقاومت؛ بررسی تجربه زندانیان سیاسی در ایران و جمهوری دموکراتیک آلمان» منتشر شده است. این کتاب حاصل پژوهشی است که دکتر «هانه بالتزِر- Hanne Balzer» پژوهشگر مهاجرت، انتگراسیون و تبعید در مدرسه عالی امورتربیتی و آموزشی پتسدام نوشته است. کتاب در آوریل ۲۰۲۴ انتشار یافته و ۲۵۷ صفحه شامل پنج بخش است.
بخش اول کتاب به مقدمه اختصاص دارد.
بخش دوم شامل قسمت نظری بوده و این موضوعات را شامل میشود:
• پدیدهی تحت تعقیب قرار گرفتن سیاسی
• تحولات سیاسی در ایران از زمان انقلاب اسلامی
• تحولات سیاسی در جمهوری دموکراتیک آلمان (DDR) و دوره پس از اتحاد دوباره
• مبانی حقوقی مربوط به تحت تعقیب قرار گرفتن سیاسی
• تغییرات در قانون پناهندگی در آلمان
• توانمندسازی به عنوان فرآیند خودآگاهی و خودمختاری
• رویکرد شرایط زندگی و فرصتهای تحقق بهعنوان یک مفهوم نظری
• مطالعات تجربی درباره افراد تحت تعقیب سیاسی از ایران و جمهوری دموکراتیک آلمان
• شرایط زندگی افراد تحت تعقیب سیاسی از ایران و نحوه مواجهه آنها با شرایط جدید
• شرایط زندگی افراد تحت تعقیب سیاسی از جمهوری دموکراتیک آلمان و نحوه مواجهه آنها با شرایط جدید
• شرایط زندگی فرزندان افراد تحت تعقیب سیاسی و نحوه مواجهه آنها با شرایط جدید
• مشارکت اجتماعی به عنوان شکلی از توانمندسازی برای و توسط پناهجویان
بخش سوم به روششناسی اختصاص داده شده و شامل موارد زیر است:
• طراحی تحقیق
• روشهای جمعآوری دادهها
• مصاحبه با متخصصان
• روشهای تحلیل دادهها
بخش چهارم به ارائه نتایج اختصاص داشته و به این موارد میپردازد:
• تجربیات و شرایط زندگی افراد تحت تعقیب سیاسی از ایران
• تجربیات و شرایط زندگی افراد تحت تعقیب سیاسی از جمهوری دموکراتیک آلمان (DDR)
• شباهتها و تفاوتهای افراد تحت تعقیب سیاسی در ایران و جمهوری دموکراتیک آلمان (DDR)
• دیدگاههای نسلهای بعدی افراد تحت تعقیب سیاسی در ارتباط با والدین آنها
بخش پنجم و پایانی کتاب به بحث در مورد نتایج و چشمانداز آینده میپردازد و به این موضوعات اشاره دارد:
• تجربیات مربوط به آزار سیاسی در ایران و جمهوری دموکراتیک آلمان (DDR)
• بازتابهای روششناختی و محدودیتها
• توصیههای سیاسی و چشمانداز آینده
• پیشنهادات برای اقدامات سیاسی
• چشمانداز آینده برای بهبود شرایط افراد تحت تعقیب سیاسی و نسلهای بعدی
نویسنده که همزمان با جنبش „زن، زندگی، آزادی“ و تظاهرات بزرگ ایرانیان در برلین مشغول تنظیم کتاب خود بوده، در مقدمه یادآور میشود: ۲۲ اکتبر ۲۰۲۲ و در اعتراض به ۴۰ سال حاکمیت جمهوری اسلامی در ایران، حدود ۸۰ هزار نفر از جمله ایرانیان تبعیدی که در دهه ۸۰ و ۹۰ میلادی ایران را ترک کرده بودند در خیایآنهای برلین تظاهرات کردند.
ایرانیان در کشورشان با وجود خطرهای زیاد برای آزدی مبارزه میکنند و هر زمان که به دلیل بالا رفتن خطر دستگیری امکان ادامه مبارزه وجود نداشته باشد، ناچار برای حفظ جان کشور را ترک و در سرزمینی دیگر درخواست پناهندگی میدهند. اعتراض و مبارزه آنها در خارج از ایران ادامه و استمرار مبارزه شان در داخل کشور است. رژیم حاکم بر ایران برای حفط حاکمیت خود از خشونت، زندان و اعدام به عنوان ابزاری برای سرکوب خواستههای آزادیخواهانه مردم استفاده میکند. تظاهراتی که با شعار „زن، زندگی، آزادی“ در جریان است به طرز وحشیانهای توسط رژیم ایران سرکوب میشود، با این حال، این امر مانع از ادامه اعتراض افراد از گروههای مختلف اجتماعی، سیاسی، مذهبی و قومی در جامعه نمیشود، زیرا «چیزی برای از دست دادن» باقی نمانده است.
دکتر هانه بالتزِر هدف پژوهش خود را „نشان دادن مشابهتها و مشترکات و تفاوتهای فعالین سیاسی تحت تعقیب در ایران و جمهوری دموکراتیک آلمان“ (آلمان شرقی) که پس از فرار به جمهوری فدرال آلمان (آلمان غربی) آمده و در آنجا زندگی میکنند، بیان میکند. نویسنده در پژوهش خود به دنبال آن است که بداند با وجود مشابهتها و تفاوتها، تجربه افردی که تحت تعقیب سیاسی بودهاند چه بوده و چگونه با مشکلات مواجه شدهاند.
بالتزِر در پژوهش خود همچنین به تاثیر فرار این افراد در زندگی آنها در کشور، هم بر روی خودشان و هم بر روی دیگر افراد خانواده، به ویژه فرزندانشان پرداخته است. او تاکید دارد: «وضعیت افراد تحت تعقیب سیاسی و پناهندگان ایرانی که در تبعید و در آلمان زندگی میکنند تا کنون به اندازه کافی مورد پژوهش قرار نگرفته است. مطالعاتی که بطور جامع به وضعیت زندگی ایرانیان یا روش برخورد آنها به ویژه افراد تحت تعقیب سیاسی، وجود ندارد، بنابراین این تحقیق به پر کردن این شکاف میپردازد… در این تحقیق برای نخستین بار وضعیت زندگی آسیبدیدگان سیاسی از ایران و نسلهای بعدی آنها مورد بررسی قرار گرفته است».
متن کامل این کتابگزاری مشروح را لطفا در نسخهی پیدیاف بخوانید: