جمعی از کارگران مجتمع کشت و صنعت نیشکر هفت تپه میگویند کاهش حقابه این مجتمع کشاورزی و صنعتی به تهدیدی علیه امنیت شغلی کارگران تبدیل شده است. آنها تأکید دارند سد دز به اندازه کافی آب دارد اما سوء مدیریتها باعث هدر رفتن ذخایر آب میشود و دو ماه است ارائه حقابه نیشکر متوقف شده است.
روزنامه «اعتماد» در گزارشی به اعتراضات اخیر کارگران مجتمع کشت و نیشکر هفت تپه در استان خوزستان پرداخته است؛ اعتراضاتی به علت ارائه نشدن حقابه!
کارگران مجتمع کشت و صنعت نیشکر هفت تپه ۱۷ فروردین امسال به دنبال تداوم دوماهه کاهش حقابه مزارع نیشکر، در مقابل فرمانداری شهرستان شوش تجمع کردند و ضمن اعلام اینکه ۶ هزار کارگر در این مجتمع صنعتی کار میکنند و تأمین مخارج بیش از ۲۰ هزار نفر را برعهده دارند، با اعتراض بابت بروز مشکلات معیشتی در اثر تعطیلی این مجتمع صنعتی، خواستار بازگشت حقابه هفت تپه و جلوگیری از نابودی هزاران تُن محصول نیشکر شدند.
روزنامه «اعتماد» گزارش داده که با گذشت دو ماه از کاهش حقابه مزارع نیشکر هفت تپه، تجمع یکروزه کارگران معترض مجتمع کشت و صنعت هفت تپه بابت وضعیت بحرانی مزارع تشنه، مسئولان سازمان آبفای خوزستان را مجبور کرد حجم ورودی آب به کانالهای جاری در این مزارع را از ۹/۵ متر مکعب به حدود ۱۵ متر مکعب بر ثانیه افزایش بدهند.
کارگران اما میگویند باید در هر ثانیه ۲۲ مترمکعب بر ثانیه آب وارد شبکه آبیاری هفت تپه شود تا تولید و اشتغال در این واحد صنعتی تداوم داشته باشد.
آنها تأکید دارند که این مجتمع صنعتی، از ابتدای اسفند پارسال با چالش بیآبی درگیر است و اکثر مزارع نیشکر در وضعیت بحرانی هستند به گونهای که کانالهای آبرسانی این شرکت ماههاست که آب ندارند و زمینهای کشاورزی در آستانه نابودی است.
کارگران مجتمع کشت و صنعت نیشکر هفت تپه با اشاره به مشکلات معیشتی به دنبال کاهش تولید ناشی از تأمین نشدن حقابه کافی و از دست رفتن محصول نیشکر به دلیل بیآبی، به روزنامه «اعتماد» گفتهاند حداقل تا هفته اول اردیبهشت باید حقابه مزارع نیشکر به ۲۰ الی ۳۰ متر مکعب در ثانیه برسد چون در فاصله اسفند هر سال تا شهریور و مهر سال بعد، موعد کشت است و نیشکر هم یک محصول پرآب بر است ولی با این حال، رئیس سازمان آبفای خوزستان با وجود وعده به افزایش پلکانی سهم آب «هفت تپه» هیچ زمان مشخصی درباره تخصیص سهم واقعی به ۹ هزار هکتار مزارع پراکنده و غیرمتمرکز نیشکر تعیین نکرده است.
کارگران معترض تأکید کردهاند به دلیل کاهش حقابه در طول دو ماه اخیر، بسیاری از بخشهای مزارع نیشکر در این مدت هر سه روز یکبار سهمیه آب دریافت کرده و البته کاهش حقابه، نه فقط مزارع نیشکر بلکه محیط زیست و حتی روستاهای هفت تپه را هم تحت تأثیر قرار میدهد چون اغلب اهالی روستاهای هفت تپه، دامدار و صاحب دامهای سنگین هستند و از بیآبی، زیان میبینند.
بخش دیگری از گزارش روزنامه «اعتماد» به ذخائر آبی سد دز پرداخته و نوشته از ابتدای مهر پارسال تا ۲۳ فروردین امسال، میزان ذخیره مخزن سد دز که آب مورد نیاز مزارع نیشکر هفت تپه را تامین میکند، به ۱۷۹۸ میلیون متر مکعب رسیده که این سد با این میزان ذخیره آبی، ۶۸ درصد پرشدگی داشته و این میزان پرشدگی نسبت به مدت مشابه پارسال ۲۹ درصد کاهش دارد.
مدیرعامل آبفای خوزستان اما طی روزهای گذشته اعلام کرد که این استان در سال جاری با شدیدترین وضعیت خشکسالی در ۶۰ سال اخیر مواجه است و افزود: «میزان آورد آب در سال آبی کنونی بطور محسوسی کاهش داشته و تنها بارندگی موثر در خوزستان و استانهای بالادست در سال آبی کنونی، بارندگیهای فروردین امسال بود.ذخایر برفی سرچشمههای استان نیز در مقایسه با سالهای گذشته بسیار اندک است و این موضوع بر وضعیت آب و تولید برق نیز تاثیر گذاشته است. سد دز در فروردین پارسال بطور کامل پر بود و حتی در وضعیت سرریز قرار داشت اما امسال با کاهش محسوس ذخایر روبهرو است.»
کارگران و مسوولان مجتمع کشت و صنعت هفت تپه البته این توجیه مدیرعامل آبفای خوزستان را قبول ندارند چنانکه کارگران معتقدند حجم ذخایر آب در سد دز کافی است اما بعضی سوءمدیریتها باعث هدردهی ذخایر آبی یا حتی تخصیص ناکافی آب شده است.
روزنامه «اعتماد» به نقل از یک منبع آگاه نوشته میزان ذخایر سد، بیش از اعداد رسمی اعلام شده است چنانکه ورودی آب به سد دز ۶۰۰ متر مکعب و خروجی سد ۱۲۲ متر مکعب بر ثانیه است اما طبق اخبار موثق، حجم ذخایر سد در حال حاضر حدود ۱/۸۰ میلیون متر مکعب و ظرفیت سد هم حدود ۲/۵۰۰ میلیون متر مکعب است.
این منبع آگاه افزوده ذخایر برفی قابل توجهی در بالادست سد، باقی مانده که ذوب شدن و سرریز این ذخایرهم، میزان ورودی سد را افزایش خواهد داد ولی به نظر میرسد مسئولان سازمان آبفای خوزستان به دلیل نگرانی از خشکسالی فراگیر، درصدد حفظ ذخایر آبی برای ماههای پیش رو هستند تا مبادا با شرایطی مشابه شورش «غیزانیه» در اوایل تابستان ۱۳۹۹ مواجه شوند.
او با اشاره به اعتراضات مسئولان مجتمع کشت و صنعت نیشکر هفت تپه ظرف هفتههای اخیر بابت تداوم دو ماهه کاهش تخصیص آب به مزارع نیشکر هفت تپه و در هشدار بابت مخاطرات اجتماعی و حتی سیاسی خشک شدن مزارع نیشکر هفت تپه و کاهش ناگزیر تولید، در توضیح مصداق بعضی سوءمدیریتهای منجر به هدر دهی منابع آبی استان، از سیل نوروز ۱۳۹۸ استان مثال میزند و میگوید دلیل اصلی وقوع سیل در این استان، بیتدبیری مسئولان در مدیریت ذخایر سدها بود به گونهای که بدون توجه به خسارت رهاسازی حجم بالای ذخایر سدها، دریچه سدهای لبریز شده را باز کردند که به دنبال رهاشدگی این حجم بالای آب، مزارع کشاورزان در سیلاب غرق شد و این فاجعه خسارت سنگینی بر دوش مردم استان و البته دولت وقت گذاشت.
بحران کمبود آب که بیش از تغییرات اقلیمی، ناشی از سوءمدیریت و ناکارآمدی مقامات جمهوری اسلامی طی چهار دهه گذشته است به مرحله جدیدی وارد شده است. کارگران مجتمع کشت و صنعت نیشکر هفت تپه در حالی نسبت به ایجاد بحران معیشتی برای دهها هزار نفر به علت ارائه نشدن حقابه هفت تپه خبر دادهاند که ابتدای فروردینماه نیز به علت ارائه نشدن حقابه کشاورزان در استان اصفهان اعتراضاتی گسترده رقم خورد و کشاورزان معترض خطوط انتقال آب از اصفهان به یزد را به آتش کشیدند.
پیشتر کارشناسان به جمهوری اسلامی هشدار داده بودند که بحران کمبود آب و عدم مدیریت کارآمد آن میتواند به بروز تنشهای اجتماعی و اعتراضات و حتی مسائل امنیتی منجر شود اما مقامات حکومتی اعتنایی به این هشدارها نداشته و ندارند!