افزایش قیمت مواد غذایی در ایران با سرعت ادامه دارد و برخی اقلام از جمله شکر و روغن کمیاب شده است. بر اساس گزارش مرکز آمار ایران تورم ماهانه برخی اقلام خوراکی در اردیبهشتماه امسال با افزایش قابل توجهی روبرو شده بطوریکه گروه قند، شکر و شبرینیها با ثبت نرخ تورم ماهانه ۶/۲ درصدی، رکورددار گرانی در سبد خرید خانوادهها بودهاند.
گزارشها حاکی از افزایش قیمت و کمیاب شدن شکر در برخی فروشگاههای زنجیرهای است. بر اساس این گزارشها بیش از یک ماه است که از عرضه رسمی شکر در فروشگاههای زنجیرهای و خرده فروشیهای بزرگ خبری نیست. همچنین شکر در برخی از فروشگاههای کوچک بدون درج قیمت، هر بسته ۹۰۰ گرمی به مبلغ ۶۵ هزار تومان به فروش میرسد.
ماکارونی از دیگر کالاهایی است که قیمت آن در هفتههای گذشته افزایش یافته است. فعالان بازار میگویند علت این افزایش قیمت ماکارونی، افزایش قیمت آرد و حذف یارانه آن بوده است. هر کیلو گرم آرد مصارف صنعتی سال گذشته به مبلغ ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان بود و این رقم اکنون به ۲۱ هزار و ۷۷۰ تومان رسیده است.
قیمت گوشت قرمز در بازارهای روز که پیشتر گوشت در آنها با نرخ دولتی توزیع میشد نیز در حال افزایش است. پیشتر دولت با ارز ترجیحی اقدام به واردات گوشت قرمز کرده و در بازارها با قیمت هر کیلو ۳۱۰ هزار تومان به فروش میرساند. اگر چه توزیع گوشت با نرخ دولتی محدود بود و همواره صف طولانی اقشار کمدرآمد مقابل مراکز توزیع گوشت دولتی تشکیل و گوشت به برخی از متقاضیان نمیرسید، اما حالا گوشت با این قیمت نیز دیگر در دسترس نیست.
از سوی دیگر پس از انفجار ماه گذشته در «بندر رجایی» و از بین رفتن چندین کانتینر گوشت گوسفندی و گوساله توزیع گوشت دولتی روند کندی پیدا کرده بود.
روغن نیز از دیگر کالاهایی است که نه تنها با افزایش قیمت روبرو شده بلکه در برخی فروشگاهها توزیع نمیشود. علت گرانی روغن نیز به عدم تأمین ارز دولتی برای واردات دانههای روغنی و بحران کارخانهها در تولید منابع مالی و همچنین قطع انرژی در کارخانهها باز میگردد.
قیمت حبوبات و برنج هم که از اواخر سال گذشته روند افزایشی داشت همچنان در حال افزایش است. قیمت هر کیلو برنج ایرانی در ابتدای سال گذشته حدود ۱۲۰ هزار تومان بود اما اکنون به ۲۰۰ هزار تومان رسیده است.
قیمت لبنیات نیز متأثر از افزایش قیمت شیر افزایش یافته است. هر کیلو گرم شیر خام از ۱۸ هزار تومان به ۲۴ هزار تومان افزایش یافت و این امر منجر به افزایش قیمت فرآوردههای لبنی شد. تولیدکنندگان لبنیات هشدار داده بودند با توجه به افزایش ۲۷/۷ درصدی قیمت شیر خام، میانگین سهم شیر مصرفی در محصولات لبنی، بسته به نوع کالا تا ۹۰ درصد و با میانگین ۶۵ درصد خواهد بود.
محمد فربد، سخنگوی انجمن صنایع لبنی کشور گفته «در حال حاضر هر کیلو شیرخام از سوی کارخانهها بر اساس ۳/۲ درصد چربی، ۳ درصد پروتئین و حداکثر بار میکروبی یکصد هزار، به مبلغ ۲۴ هزار تومان درب دامداری خریداری میشود که البته کرایه حمل تا کارخانه محل مصرف نیز به قیمت افزوده میشود.»
اکنون در حالی دولت مجوز افزایش رسمی قیمت لبنیات را صادر کرده که چند ماه پیش نیز بار دیگر قیمت رسمی لبنیات افزایش یافته بود. آمارها نشان میدهد اما در ۸ ماه گذشته نرخ تورم کره پاستوریزه تا ۷۹ درصد و خامه تا ۴۹ درصد بوده است.
در این میان نان به عنوان قوت غالب و تنها خوراک سفرههای اقشار تنگدست نیز با افزایش قیمت روبرو شده است. مقامات دولت پزشکیان مجوز تعیین قیمت نان به صورت استانی و توسط استانداران را صادر کردند. این مجوز همزمان با حذف یارانه آرد صورت گرفته و در نتیجه قیمتهای جدید نان با افزایش قابل توجهی روبرو شده است.
برای نمونه نان سنگک که تا هفته گذشته ۱۰ هزار تومان قیمت داشت در شهر تبریز با افزایش قیمت دو برابری به ۲۰ هزار تومان و در شهر اردبیل به ۱۶ هزار تومان رسیده است.
افزایش پر سرعت مواد خوراکی در حالی ادامه دارد که دولت هیچ برنامه حمایتی مشخصی از اقشار تنگدست و کمدرآمد ندارد. در شرایطی که پیش از این رئیس دولت و رئیس مجلس شورای اسلامی وعده تداوم توزیع کالابرگ مواد غذایی را در سال ۱۴۰۴ داده بودند اما فقط در ماه فروردین کالابرگ میان هفت دهک پایین درآمدی توزیع و سپس تا زمان نامعلوم متوقف شد!
تداوم شرایط تورم کالاهای خوراکی و بیتوجهی دولت به حمایت موثر از اقشار حقوقبگیر و کمدرآمد به معنای گستردهتر شدن فقر و رانده شدن شمار بیشتری از خانوارها زیر خط فقر مطلق است.