در کشاکش جنگ فرسایشی غزه و تشدید فشارهای بینالمللی، اهود برک نخستوزیر پیشین اسرائیل در مقالهای در مجلهی «تایم»، از طرح آتشبس پیشنهادی ایالات متحده حمایت کرده و در عین حال، بنیامین نتانیاهو را به سوء استفاده از ادامهی جنگ برای بقای سیاسی خود متهم کرده است. او بر این باور است که اسرائیل اکنون در نقطهای حساس ایستاده؛ جایی که دستاوردهای تاکتیکی ارتش اسرائیل باید به تصمیمی استراتژیک برای توقف جنگ منجر شود، نه تداوم یک بنبست پرهزینه.

برک از طرح پیشنهادی آمریکا که شامل برقراری آتشبس، آزادی گروگانها و ساز و کار بازسازی غزه با مشارکت کشورهای عربی و نظارت بینالمللی است، به عنوان گزینهای «ناقص اما واقعی» یاد میکند. به اعتقاد او، ادامهی جنگ نهتنها به تضعیف حماس منجر نخواهد شد، بلکه اسرائیل را با موج تازهای از محکومیتها، انزوای جهانی، و فرسایش مشروعیت اخلاقی مواجه میسازد.
او ضمن تأکید بر ملاحظات امنیتی و اخلاقی، به اهمیت حفظ همپیمانی استراتژیک با ایالات متحده نیز اشاره میکند. برک هشدار میدهد که رد کردن چارچوب پیشنهادی آمریکا، میتواند روابط سنتی و استراتژیک اسرائیل با واشنگتن را تضعیف کرده و حمایت دوحزبی در کنگره را با خطر مواجه سازد؛ حمایتی که ستون فقرات امنیت اسرائیل در دهههای گذشته بوده است.
اهود برک همچنین نتانیاهو را متهم میکند که با تداوم جنگ، صرفاً به دنبال فرار از فشارهای سیاسی، اعتراضات داخلی، و رسیدگیهای قضایی است. به گفتهی او، نخستوزیر اسرائیل با تکیه بر وزرای تندرو، امنیت کشور را به گروگان جاهطلبیهای سیاسی خود گرفته است. او هشدار میدهد که تداوم جنگ، بدون چشمانداز روشن برای آیندهی غزه، تنها به تکرار اشتباهات استراتژیک گذشته منجر خواهد شد.
او نسبت به «دام زیادهروی استراتژیک» هشدار میدهد؛ یعنی گسترش اهداف جنگی تا جایی که تحقق آنها نه واقعبینانه است و نه قابل دوام. از دیدگاه برک، شعارهایی چون «نابودی کامل حماس» یا «بازاشغال غزه» اگرچه از منظر تبلیغاتی جذاباند، اما در عمل میتوانند اسرائیل را وارد یک جنگ فرسایشی مشابه تجربهی آمریکا در عراق و افغانستان کنند.
برک از منظر انسانی و اخلاقی نیز به جنگ مینگرد. او تأکید میکند که ادامهی رنج مردم غیرنظامی، به ویژه کودکان در غزه، مشروعیت اخلاقی اسرائیل را در سطح جهانی به شدت تضعیف میکند و همبستگی جهانی یهودیان با دولت اسرائیل را تحت تأثیر قرار میدهد. به گفتهی او، نمیتوان از دموکراسی و ارزشهای یهودی سخن گفت اما نسبت به پیامدهای انسانی جنگ بیتفاوت ماند.
در بخش دیگری از این مقاله، او به آیندهی پس از جنگ میپردازد و ساختاری را پیشنهاد میدهد که در آن یک نیروی صلح چندملیتی عربی، دولت تکنوکرات فلسطینی و نظارت بینالمللی مسئولیت ادارهی غزه را بر عهده بگیرند. این الگو از نظر او، تنها راه واقعی برای جلوگیری از بازگشت حماس، جلوگیری از اشغال مجدد، و حرکت به سوی راه حل دو کشوری است.
در پایان، اهود برک بهصراحت خواستار بیداری جامعهی اسرائیل و تغییر رهبری میشود. او مینویسد: «اسرائیل نیازمند رهبری مسئول و عقلگراست؛ رهبری که امنیت را نه بهانهای برای فرار از پاسخگویی، بلکه وظیفهای ملی و اخلاقی بداند.» به اعتقاد او، لحظهی انتخاب فرارسیده است؛ میان عقلانیت و افراط، میان آیندهنگری و سقوط تدریجی.
اهود برک فرمانده نظامی بازنشسته و از رهبران سابق «حزب کارگر» اسرائیل، از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۱ نخستوزیر این کشور بود. از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۳ نیز مسئولیت وزارت دفاع اسرائیل را بر عهده داشت. وی بازنشسته است و سالهاست هیچ مقام و مسئولیت سیاسی یا نظامی ندارد.
*منبع: Time Magazine
*ترجمه و تنظیم: دیوید اعتباری