حنیف حیدرنژاد- پس از جنگ دوازده روزه رژیم ایران و اسرائیل، حکومت ایران تلاش کرد در کشورهای لیبرال دموکرات غربی، به ویژه اروپا، این روایت را القا کند که: «جنگ در ایران مساوی است با هرج و مرج». پیام نهفته در این روایت چنین است: «باید مانع از حمله به حکومت ایران شد» و در نتیجه، «با همه انتقادها، بهتر است همین رژیم باقی بماند؛ زیرا ضامن ثبات در منطقه است».
روزنامه‌ی فرانسوی «لو پوآن- Le Point» در مقاله‌ای به تاریخ ۲۵ ژوئن ۲۰۲۵ (۴ تیر ۱۴۰۳) با عنوان «شبکه ملاها در فرانسه- Les réseaux des mollahs en France» به بررسی سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران برای تأثیر بر افکار عمومی فرانسه پرداخته است. به همین منظور با نویسندگان کتاب «اختاپوس تهران- La Pieuvre de Téhéran» گفتگو کرده است. این کتاب، با تکیه بر شواهد موثق و منابع معتبر، به ترسیم شبکه‌ای پیچیده از نفوذ نرم و سخت رژیم ایران در اروپا می‌پردازد؛ شبکه‌ای که از رسانه و سیاست تا عملیات سرّی امنیتی و حتی ترور مخالفان را در برمی‌گیرد.
نویسندگان کتاب، «امانوئل رضوی- Emmanuel Razavi» (روزنامه‌نگار تحقیقی فرانسوی- ایرانی) و «ژان‌ماری مونتالی- Jean-Marie Montali» (تحلیلگر ژئوپلیتیک و ویراستار ارشد دارای سابقه همکاری با فیگارو و لو پوآن) تأکید دارند هدف‌شان هشدار به جوامع غربی در برابر تهدیدی است که «در ظاهر نرم، اما در باطن امنیتی و اطلاعاتی» است.
«لو پوآن» تأکید می‌کند که پس از حمله اسرائیل به ایران در ۱۳ ژوئن، سفارت و نهادهای فرهنگی رژیم ایران در فرانسه، با هماهنگی سریع، شبکه‌های نفوذ را فعال کردند. دیپلمات‌ها، پژوهشگران، رسانه‌ها و حتی خبرنگارانی در رسانه‌های عمومی، پیام‌هایی نظیر «سقوط جمهوری اسلامی مساوی است با هرج و مرج» را ترویج دادند. در گفتگو با این نشریه، مونتالی تأکید می‌کند که نه تنها فرانسه، بلکه کل غرب از این نفوذ در امان نبوده و رژیم ایران با دقتی حساب شده افکار عمومی را هدایت می‌کند. رضوی نیز هشدار می‌‌دهد که جمهوری اسلامی در ارتباط با اعتراضات داخلی، ظرفیت‌های امنیتی خود را برای سرکوب افزایش داده است.
مکانیسم‌های نفوذ رژیم ایران چیست؟
بر اساس مقاله «لو پوآن» و کتاب «اختاپوس تهران» می‌توان تاکید کرد که رژیم جمهوری اسلامی با ترکیبی از روش‌های نرم و پنهان برای نفوذ استفاده می‌کند، از جمله:
• نهادهای فرهنگی وابسته به سفارت (مثل «خانه فرهنگ ایران» در پاریس) که ارتباط فعال با دانشگاه‌ها و پژوهشگران دارند.
• انجمن‌های مذهبی شیعه در شهرهایی مانند لیون، مارسی و تولوز که فعالیت‌های مذهبی و سیاسی را ترکیب می‌کنند.
• دعوتنامه‌های سفر به ایران برای روزنامه‌نگاران یا اساتید دانشگاه به منظور ایجاد «همدلی».
• پرداخت‌های مالی پنهان یا حمایتی به مراکز تحقیقاتی و چهره‌های رسانه‌ای، مانند برخی ستون‌نویسان مطبوعات چپگرای فرانسه که پس از رویدادهای ژوئن ۲۰۲۵، روایت‌هایی چون «سقوط رژیم به هرج و مرج منجر می‌شود» را تکرار کرده‌اند.
• موسسات دانشگاهی یا انجمن‌های فرانسوی– ایرانی که توسط نهادهای رسمی جمهوری اسلامی حمایت مالی یا محتوایی می‌شوند.
• برگزاری کنفرانس‌هایی که در آنها محققانی با بودجه‌های وابسته به رژیم ایران درباره «ضرورت ثبات ایران در خاورمیانه» سخنرانی می‌کنند.
باید توجه داشت که تشخیص منبع روایت‌هائی که به نفع حکومت ایران است برای یک شهروند عادی در فرانسه یا در اتحادیه اروپا سخت است، زیرا روایت‌ها معمولاً با ادبیات دانشگاهی یا ژورنالیستی منتشر می‌شوند و به ظاهر بی‌طرف به نظر می‌رسند. همکاری نهادهائی که با حکومت ایران در ارتباط هستند غالباً غیررسمی یا از طریق واسطه‌ها صورت می‌گیرد. پرداخت‌های مالی به این نهادها از طریق نهادهای خیریه یا فرهنگی انجام می‌شود که قابل ردگیری مستقیم نیستند. همچنین با گنجاندن برخی دیدگاه‌ها مثل «بدتر نشدن اوضاع در صورت باقی ماندن رژیم» در نوشته‌ها یا اظهارات، تشخیص منشأ ایدئولوژیک آنها دشوار می‌شود.
ضرورت روشنگری
مطابق هشدار «لو پوآن»، رژیم ایران همین الگو را نه تنها در فرانسه، بلکه در سایر کشورهای اتحادیه اروپا و آمریکای شمالی نیز پیاده کرده است. از این رو برای فعالان سیاسی، فرهنگی، رسانه‌ای و دانشگاهی ایرانی مخالف جمهوری اسلامی، ضروریست نسبت به این نفوذ حساس باشند و درباره پیامدهای آن برای افکار عمومی و همکاران خود روشنگری کنند. این روشنگری برای حفظ استقلال فکری و رسانه‌ای جوامع غربی، جلوگیری از جهت دادن افکار عمومی توسط حکومت‌های استبدادی، و محافظت از آزادی دانشگاهی و رسانه‌ای در برابر تطمیع یا تهدید، اهمیت حیاتی دارد.
منابع:
*مقاله شبکه ملاها در فرانسه- Les réseaux des mollahs en France
*کتاب «اختاپوس تهران- La Pieuvre de Téhéran» مطالعه‌ای مستند درباره شبکه‌های جاسوسی و نفوذ رژیم ایران در اروپا
*کلیپ کوتاه «لو پوآن» در مورد دامنه وسیع نفوذ رژیم ایران از دانشگاه‌ها تا رسانه‌ها و دستگاه‌های امنیتی
