اعتراضات دانشجویان در دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی تهران پس از چند روز توقف و به علت بیتفاوتی مسئولان در پاسخ به خواسته دانشجویان از سر گرفته شده است. فعالان دانشجویی نیز از تشدید فضای سرکوب در دانشگاههای مختلف کشور گزارش میدهند.
دانشجویان دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی اعتراض به مشکلات صنفی را بعد از چندین روز انتظار بینتیجه برای پاسخگویی مسئولان از سر گرفتهاند.
«خبرنامه امیرکبیر» که اخبار جنبش دانشجویی ایران را منعکس میکند اعلام کرده تحصن و تجمع دانشجویان دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی در روز گذشته، سهشنبه ۲۹ مهرماه ۱۴۰۴ بعد از پنج شب اعتراض و دو نوبت تحصن در پردیسهای مختلف این دانشگاه صورت گرفته و واکنشی به بیتوجهی مسئولان در مورد خواستها و حقوق صنفی آنها بوده است.
به گزارش «خبرنامه امیرکبیر» همزمان با گسترش تجمع در روز سهشنبه، گزارشهایی از حضور گسترده نیروهای حراست و افراد لباسشخصی در محل اعتراض منتشر شد. این نیروهای امنیتی با ثبت تصاویر و تماسهای مکرر دانشجویان معترض شناسایی میکردند؛ اقدامی که به گفته منابع دانشجویی، میتواند زمینهساز اعمال فشارهای انضباطی در مراحل بعدی باشد.
خواستههای دانشجویان دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، خواستههای صنفی از جمله بازگرداندن سرویسهای حمل و نقل دانشجویان به ویژه دانشجویان دختر و برقراری امنیت خوابگاه دختران، تأمین غذای باکیفیت و کاهش قیمت غذای دانشجویان شبانه، رسیدگی به مسائل و مشکلات خوابگاهها، رسیدگی به مسائل آموزشی و پایان دادن به برخوردهای امنیتی با دانشجویان معترض است.
اعتراضات دانشجویی در دانشگاه خواجه نصیر از روزهای نخست مهرماه جاری آغاز شد و پس از چند روز برگزاری تجمعات گسترده، مسئولان دانشگاه وعده رسیدگی به خواستههای آنها را دادند اما این وعدهها عملی نشد و دانشجویان تصمیم گرفتند که به اعتراضات خود ادامه دهند.
گسترده شدن دامنه اعتراضات دانشجویان دانشگاه خواجه نصیر در رسانههای حکومتی نیز بازتاب داشته است. خبرگزاری «ایلنا» گزارش داد اعتراضات دانشجویان این دانشگاه بعد از محدودکردن آموزش به اقشاری خاص و حذف امکانات رفاهی دانشجویان اتفاق افتاده است.
در گزارش خبرگزاری «ایلنا» آمده «در شرایطی که چابکسازی سازمانی در دستور کار اکثر دانشگاههای کشور قرار گرفته است، ظاهرا حذف تدریجی امکانات رفاهی دانشجویان به عنوان راه حل برطرف کردن مشکل کمبود بودجه دیده میشود. این روند که در سالهای گذشته با سرعتی فزاینده در حال پولیسازی دانشگاه و محدود کردن آموزش به اقشاری خاص است، این بار گریبانگیر دانشگاه خواجهنصیر شده است.»
دانشجویان دانشگاه خواجه نصیر روز گذشته در پایان اعتراضات خود بیانیهای را نیز قرائت کردند. در این بیانیه آمده بود «ما، فرزندان دانشگاه، وارثان نسلی هستیم که سالها برای آگاهی و آزادی ایستادهاند. دانشگاه همیشه سنگر اندیشه و روشنگری بوده است؛ جایی که پرسیدن و اعتراض کردن جرم نیست، بلکه نشانهی زیستن آگاهانه است.»
این بیانیه افزوده «اکنون در ظهرگاه ۲۹ مهر، ما دانشجویان دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی بار دیگر خشم خویش را فریاد کردیم تا بگوییم برای حقوق و احترام دانشجو جای هیچ مذاکرهای نیست. با آغاز فرایند پولی سازی دانشگاهها و تکرار مهملات و دروغ بزرگ کسری بودجه، تمام بدنهی دانشگاه مملو از کارشکنیهای متعدد شده است و در این میان چکمهی ساختمان مرکزی روی گلوی دانشجوست.»
در ادامه آمده بود «امروز دانشگاه ما زیر بار سیاستهای ناعادلانه و نگاههای سوداگرانه خم شده است. غذای سلف در شأن انسان نیست، شهریهها نفس دانشجو را میبُرند، و خوابگاهها از ازدحام و کمبود امکانات به جان آمدهاند. همهی دانشجویان حق دارند در خوابگاهی درخور شأن خود زندگی کنند، نه در اتاقهای کوچک و شلوغی که تنها برای پر کردن جیب دیگران طراحی شدهاند.»
دانشجویان معترض تأکید کرده بودند «در کنار این مشکلات، سایهی سرکوب و تهدید نیز بر دانشگاه گسترده است؛ بر زبانهایی که جز از عدالت و رفاه سخن نمیگویند. ما میگوییم: تا وقتی که پولیسازی و تبعیض ادامه دارد، تا وقتی تهدید جای گفتوگو را گرفته، اعتراض و تحصن ما پایان نخواهد یافت.»
در ادامه بیانیه آمده بود که «دانشگاه را نمیتوان با پول اداره کرد و با ترس ساکت نگه داشت. دانشگاه با آزادی زنده است؛ با حق انتقاد، با امید به تغییر، با صدای جمعی دانشجویان. ما خواهان غذای سالم، شهریهی منصفانه، خوابگاه در شأن دانشجو و فضای امن برای بیان آزادانهی اندیشهایم. آموزش، حق همگانی است نه کالایی تجملی.»
دانشجویان بر تداوم اعتراضات خود پافشاری کرده و نوشته بودند «ما ادامهدهندهی راه نسلهایی هستیم که دانشگاه را سنگر آگاهی ساختند و در سختترین سالها چراغ آزادی را روشن نگه داشتند. امروز نیز همان صدا را تکرار میکنیم: دانشگاه سکوت نخواهد کرد. تا روزی که عدالت و آزادی در این سرزمین ریشه بدواند، ما ایستادهایم.»
گزارشها از دیگر دانشگاههای کشور نشان میدهد نیروهای حراست در دانشگاهها بیش از پیش فعال شدهاند و تذکر و احضار دانشجویان دختر و پسر به کمیته انضباطی به بهانههای مختلف از جمله رعایت نکردن حجاب اجباری و رعایت نکردن شئونات اسلامی ادامه دارد.
در همین رابطه ابراهیم آزادگان عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی «آریامهر» (شریف) با اشاره به فضای امنیتی حاکم بر دانشگاهها و تأثیر آن بر روحیه استادان و دانشجویان، گفته «در دانشگاه شریف هنوز همان سیستم دولت قبل برقرار است. دمِ درِ دانشگاه خانمهایی هستند که به دانشجوها تذکر میدهند، داخل دانشگاه هم پر از دوربین است و دانشجویان را بهدلیل حجاب به کمیته انضباطی میفرستند، درحالیکه در خیابان کسی به کسی کاری ندارد. دانشجویی را که برای این موارد کمیته انضباطی بفرستی، عشق و علاقهاش به کشور از بین میرود و فقط به رفتن فکر میکند.»
عضو هیئت علمی دانشگاه «آریامهر» در ادامه به نمونههایی از رد صلاحیت استادان برجسته اشاره کرده و گفته: «فردی که دکترای فلسفه از دانشگاه پرینستون داشت و مورد تأیید هیأت جذب بود، بهدلیل عکسی که از او در کافه منتشر شده بود، گزینش اجازه تدریس نداد. یا فارغالتحصیل دانشگاه سوربن که برای تدریس به ایران بازگشت، رسماً به او گفته بودند: ما در ایران هیچ وقت به شما کار نمیدهیم.»
آزادگان با بیان اینکه دانشگاه «آریامهر» در سه سال اخیر با «فاجعهای علمی» مواجه شده، توضیح داده «در این مدت نزدیک به ۷۰ نفر از استادان دانشگاه شریف کشور را ترک کردهاند و هنوز جایگزین مناسبی برای آنان پیدا نشده است. این روزها هفتهای یک استاد دانشگاه را ترک میکند، آنها یا مرخصی بدون حقوق میگیرند یا میگویند فعلاً دانشگاه نمیآییم.»
این استاد دانشگاه درباره انگیزه اساتید دانشگاه برای مهاجرت گفته «هم شرایط اجتماعی و سیاسی دخالت دارد و هم حقوق پایین استادان. کسی که ۳۰ سال زحمت کشیده و مدارج علمی را طی کرده، امروز حقوقی برابر با یک کارمند دریافت میکند.»
بر اساس گزارش منابع دانشجویی، توقف فعالیت انحمنهای دانشجویی و حتی توقیف بُرد اطلاعرسانی انجمنها نیز در کنار احضار و پروندهسازی برای دانشجویان، به عنوان ابزار سرکوب فعالیت دانشجویان در دانشگاههای مختلف کشور در جریان است.
«خبرنامه امیرکبیر» گزارش داده که در ادامه فشارها بر نهادهای دانشجویی در دولت اصلاحطلب پزشکیان، بُرد شورای صنفی دانشکده ادبیات دانشگاه «علامه» به دستور رئیس این دانشکده و با دخالت نیروهای بسیجی و خودسر مستقر در دانشگاه توقیف شد.
شورای صنفی دانشکده ادبیات دانشگاه «علامه» با انتشار اطلاعیهای در کانال تلگرامی خود از برخورد نیروهای سرکوب با دانشجویان و توقیف غیرقانونی بُرد اطلاعرسانی این شورا خبر داد.
به گفته دانشجویان، این اقدام بدون هیچگونه اطلاعرسانی یا مستند قانونی انجام گرفته و در راستای محدودسازی فعالیتهای صنفی و جلوگیری از انتشار مطالب مربوط به حقوق و مطالبات دانشجویان صورت گرفته است. دانشجویان این دانشکده با محکوم کردن این برخورد، آن را اقدامی خودسرانه و نشانهای از تشدید فضای سرکوب و سانسور در محیط دانشگاه دانستهاند.
تحلیلگران معتقدند تشدید فشارها بر دانشجویان به علت التهاب در فضای دانشگاهها در سال تحصیلی جدید، و هراس حکومت از شکل گرفتن اعتراضات هماهنگ دانشجویی و کشیده شدن آن به دیگر اصناف و اقشار و وقوع اعتراضات سراسری در کشور است.
