رضا چاوک (+ویدیو) چهل و هفمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم روتردام که از ٢۴ ژانویه آغاز به کار کرده بود، روز یکشنبه ۴ فوریه به کار خود پایان داد.
مدیریت امسال فستیوال با Bero Beyer بود که همچون دو سال گذشته توانست به بهترین شکل ممکن نمایش بیش از ۵٠٠ فیلم بلند و کوتاه سینمایی در بخش‌های مختلف و حضور بیش از ٣٠۰۰ میهمان و ٣٠٠٠٠٠ بازدیدکننده را در فضایی عالی سازماندهی کند.
فیلم سوئدی Jimmie ساخته PaulJesper Ganslandt فیلم افتتاحیه جشنواره بود. این فیلم داستان پسربچه چهارساله‌ای است که همراه پدرش از منطقه‌ای نامشخص به سوی ناکجاآباد دیگری مهاجرت می‌کند. در مسیر پر مخاطره، پدر غرق می‌شود و پسربچه نجات پیدا کرده و به کمپ پناهندگان تحویل داده می‌شود. این نخستین بار نیست که جشنواره روتردام این‌گونه فیلم‌های متفاوت را برای افتتاحیه خود برمی‌گزیند.
امسال نیز همچون سال‌های گذشته نمایش فیلم‌های مستقل و تجربی در کانون توجه این جشنواره قرار داشت. جشنواره فیلم روتردام که از فستیوال‌های مطرح سینمایی در جهان است گرچه در سال‌های اول به صورت غیرمسابقه‌ای برگزار می‌شد، از سال ۱۹۹۵به شکل رقابتی درآمده و جایزه ببر (Tiger Award) به برگزیدگان خود اهدا می‌کند.
جوایز بخش‌های مختلف جشنواره
- جایزه «ببر طلایی» که جایزه اصلی جشنواره است به فیلم The Widowed Witch (جادوگر بیوه) از کارگردان چینی Cai Chengjie اهدا شد. در این بخش هشت فیلم رقابت داشتند.
- همچنین به برنده ببر طلایی جشنواره روتردام مبلغ چهل هزار یورو جایزه نقدی تعلق گرفت. این جایزه را سازمان غیرانتفاعی «هیفوس» اهدا کرد.
- جابزه بهترین فیلم منتخب تماشاگران ( (Audience Award به فیلم The Guilty (گناهکار) به کارگردانی Gustav Möller از دانمارک رسید. همچنین جایزه مخاطبان بنیاد «هوبر بالس» به فیلم The Reports on Sarah and Saleem به کارگردان فلسطینی Muayad Alayan تعلق گرفت. این دو کارگردان هرکدام جایزه نقدی ده هزار یورویی بنیاد هوبر بالس را به خود اختصاص دادند.
- در بخش رقابتی «آینده روشن» جشنواره بین‌المللی فیلم روتردام که نخستین ساخته بلند سینمایی کارگردانان را به نمایش در می‌آورد، جایزه ده هزار یورویی به فیلم Azougue Nazaré از Tiago Melo تعلق گرفت. فیلم «سد معبر» ساخته محسن قرایی به نمایندگی از ایران نیز در این بخش به نمایش گذاشته شد.
فیلم‌های ایرانی
امسال سه فیلم بلند و دو فیلم کوتاه از ایران در جشنواره شرکت داشتند.
فیلم لرد ساخته‌ی محمد رسول‌اف و برنده جایزه بخش نوعی نگاه جشنواره کن، بدون حضور فیلمساز در فستیوال روتردام شرکت داشت. در اولین نمایش این فیلم که کاوه فرنام تهیه‌کننده آن نیز حضور داشت، مدیر جشنواره به منظور ادای احترام ویژه به رسول‌اف، خود به معرفی فیلم پرداخت و از اینکه به رسول‌اف اجازه خروج از ایران و شرکت در جشنواره را نداده‌اند، ابراز تأسف و این محدودیت را به شدت محکوم کرد. گذرنامه محمد رسول‌اف شهریور امسال هنگام ورود به ایران در فرودگاه ضبط شد.
مضمون فیلم «لرد» مثل دیگر ساخته‌های رسول‌اف انتقادی است و درباره رشوه و فساد اداری در ایران است. در این فیلم برای اولین بار به مصایب و مشکلات بهاییان نیز اشاره شده است.
فیلم «بدون تاریخ، بدون امضا» به کارگردانی وحید جلیلوند با بازیگری امیر آقایی و هدیه تهرانی پس از اکران موفق در جشنواره ونیز این‌بار به روتردام رسیده بود و با وجود تاثیرگذاری و با وجود اینکه تمام نمایش‌هایش پیش‌فروش شده بود، نتوانست در لیست بیست فیلم اول منتخب تماشاگران قرار گیرد.
داستان فیلم درباره یک دکتر کشیک پزشک قانونی است که در میان اجساد رسیده به سردخانه صاحب جنازه‌ای را آشنا می یابد، کودکی نه ساله که علت مرگش اعلام نشده و تنها مشخص است که پیش از رسیدن به بیمارستان جان خود را از دست داده است. پزشک که از همان ابتدا درگیر این ماجرا و مرگ کودک می‌شود در جریان تشریح متوجه مسمومیت کودک با گوشت فاسد قرار می‌گیرد و همسرش که او نیز از پزشکان کادر بیمارستان است مسئول دادن این خبر به خانواده پسرک می‌شود. اما کمی بعد گره‌ای دیگر داستان را پیچیده‌تر می کند…
جلیلوند در فیلم «بدون تاریخ، بدون امضا» تلاش کرده تا با نمایش رنج‌ها و مصائب بیرونی و اجتماعی، به مکاشفه‌ای درونی و اخلاقی بپردازد. او تلخی رویدادها را بدون ذره‌ای رحم به تماشاگر ارائه می‌کند و از او می‌خواهد درباره خودش و رفتارش به قضاوت بنشیند.
فیلم «سد معبر» به کارگردانی محسن قرایی با حضور خود او به نمایش در آمد. این فیلم در اولین حضور اروپایی خود در بخش رقابتی «آینده روشن» جشنواره روتردام که ویژه اولین ساحته بلند سینمایی کارگردانان است شرکت داشت ولی نتوانست موفقیتی کسب کند. «سد معبر» پیشتر جایزه بهترین فیلم بیست ودومین جشنواره بین‌المللی فیلم بوسان کره جنوبی را از آن خود کرده و در شش شاخه از دومین جشنواره «گلدن گلوبال» مالزی نامزد کسب جایزه شده است.
در فیلم «سد معبر» حامد بهداد و باران کوثری به ایفای نقش پرداخته‌اند.
شخصیت اصلی فیلم (قاسم) که حامد بهداد نقش او را بر عهده دارد، مأمور شهرداری است و در واحد سد معبر کار می‌کند؛ قرارداد وی در حال اتمام است و در زندگی کاری و شخصی خود با مشکلاتی جدی روبروست. او قصد دارد با سهمی که همسرش از ارث پدر دارد، پس از انصراف از شهرداری، یک ماشین سنگین خریده و به کار مشغول شود… اگرچه ضرباهنگ تند فیلم تماشاگر فارسی‌زبان را در فضایی پر از اضطراب قرار می‌دهد، اما مخاطب خارجی را از دنبال کردن سریع زیرنویس‌ها باز می‌دارد.
علاوه بر سه فیلم سینمایی بالا که از ایران شرکت کرده بودند، دو فیلم نیز توسط کارگردان‌های ایرانی از سایر کشورها در جشنواره حضور داشتند.
فیلم «بازی باد» ساخته پیمان قلم محصول آلمان در بخش رقابت اصلی و فیلم «آیه‌های فراموشی» به کارگردانی علیرضا خاتمی محصول مشترک فرانسه، آلمان، هلند و شیلی در بخش افق‌های جشنواره روتردام به نمایش گذاشته شدند.
همچنین مریم تفکری سینماگر ایرانی ساکن انگلیس با دو فیلم کوتاه در جشنوار سینمایی روتردام شرکت داشت. «زخم غایب» در بخش مسابقه کوتاه «تایگر» و «من گناهی پراحساس مرتکب شده‌ام» در بخش مسابقه فیلم‌های کوتاه «آینده روشن» به نمایش درآمدند. هر دو فیلم به عنوان محصول مشترک سینمای ایران و انگلستان شرکت داشتند که هیچ جایزه‌ای نصیب آنها نشد.
چهل و هفتمین جشنواره جهانی فیلم روتردام با نمایش فیلم «مرگ استالین» از آرماندو یانوچی کارگردان انگلیسی به کار خود پایان داد.
