با گذشت چند روز از رها شدن فنر قیمت ارز در بازار ایران و افزایش ۹۰۰ تومانی بهای دلار طی روزهای گذشته در نهایت ستاد اقتصادی دولت به ریاست حسن روحانی در شامگاه روز دوشنبه، ۲۰ فروردینماه، جلسهای فوقالعاده تشکیل داد و نتیجه این جلسه تک نرخی شدن دلار با قیمت ۴۲۰۰ تومان بود.
اسحاق جهانگیری با اعلام این خبر گفت: «با این رقم، ارز مورد نیاز همه بخشها از طریق بانک مرکزی و صرافیها و بانکهای تحت کنترل بانک مرکزی ارز تامین میشود.»
اسحاق جهانگیری اعلام کرد از بامداد سهشنبه، ۲۱ فروردینماه، برای تمام فعالان اقتصادی و برای رفع همه نیازهای قانونی و اداری آنان، نیازهای خدماتی مسافران، دانشجویان، محققین و دانشمندانی که برای کارهای تحقیقاتی خودشان به ارز نیاز دارند، قیمت دلار ۴۲۰۰ تومان خواهد بود و با این عدد و رقم، ارز به همه نیازهای کشور از طریق بانک مرکزی و صرافیها و بانکهای تحت کنترل بانک مرکزی اختصاص داده خواهد شد.
او همچنین تاکید کرد: «فعالان اقتصادی و مردم هیچ دغدغهای برای تأمین ارزشان با این نرخ نباید داشته باشند.»
با اعلام ارز تک نرخی از سوی معاون اول رئیس جمهوری از ابتدای روز سهشنبه صفهای طولانی مردم در مقابل صرافیها برای خرید دلار ۴۲۰۰ تومانی شکل گرفت اما نه تنها دلاری از سوی بانک مرکزی به بازار تزریق نشد بلکه برخی فرشندگان دلار را با نرخهای بالاتر از ۵۶۰۰ تومان به فروش میرسانند.
همزمان با تشکیل صف طولانی متقاضیان خرید دلار، اتومبیلهای گشت سازمان تعزیرات حکومتی در اطراف میدان فردوسی و چهاراره استانبول حضور پیدا کردند تا از گرانفروشی دلار جلوگیری کنند.
یکی از فروشندگان دلار در چهارراه استانبول تهران به کیهان لندن میگوید: «بعد از ظهر سهشنبه در چهارراه استانبول دلار با نرخ ۵۶۰۰ تا ۵۸۰۰ معامله میشود. این معامله بین آشنایان صورت میگیرد و فروشندگان اگر خریدار را نشناسند به او دلار نمیفروشند و در حالی که برخی صرافیها قیمت فروش دلار را در تابلوها ۴۱۹۰ درج کردهاند اما فروش انجام نمیدهند.»
این فروشنده همچنین درباره حضور گسترده مأموران امنیتی به کیهان لندن میگوید: «غیر از حضور مأموران نیروی انتظامی، بسیاری از مأموران با لباس شخصی در چهارراه استانبول حضور دارند و چهرههایی کاملا ناآشنا برای فعالان بازار هستند.»
همانطور که این فروشنده دلار به کیهان لندن میگوید تا بعد از ظهر روز سهشنبه مبادلهای بر مبنای قیمت ۴۲۰۰ تومان در بازار صورت نگرفته است. تابلوی قیمت ارز برخی صرافیها صفر است و با چسباندن نوشتههایی پشت شیشه مغازه خود از فروش ارز خودداری میکنند.
از سوی دیگر بانک مرکزی از مردم خواسته است در مقابل صرافیها تجمع نکنند و تاکید کرده است دلار فقط به متقاضیان قانونی تعلق میگیرد.
همچنین مقامات دولتی اعلام کردند خرید و فروش ارز با هدف مبادله در بازار آزاد و خارج از سیستم بانکی جرم محسوب میشود.
در میان مردم و کاربران شبکههای اجتماعی دلار ۴۲۰۰ تومانی به «دلار اسحاقی» معروف شده است و با توجه به قفل شدن معاملات ارز پس از تک نرخی اعلام کردن دلار بسیاری این اقدام دولت را مسخره، بیفایده و نمایشی ارزیابی میکنند.
جالب اینکه نرخ تعیین شده برای دلار آمریکا از سوی دولت اکنون پایینتر از نرخ دلار کانادا قرار گرفته است و این موضوع نیز برای کاربران شبکههای اجتماعی دستمایه طنز و مسخره کردن دولت شده است.
یکی از کاربران توییتر نوشته است: «دلار کانادا ۵۲۰۰، دلار آمریکا ۶۱۵۰، دلار اسحاقی ۴۲۰۰!»
کاربر دیگری نیز نوشته است: «از امروز دلار اسحاقی به معاملات و نرخ تابلوهای صرافیها وارد شد!»
این نخستین بار نیست که از سوی دولت دلار، تک نرخی اعلام شده است. یک بار پس از پایان جنگ ایران و عراق، در ابتدای دهه ۷۰ و در دولت هاشمی رفسنجانی و بار دیگر در اول فروردین سال ۸۱ در دولت محمد خاتمی دولت دلار را تک نرخی اعلام کرد اما در هر دو تجربه پیشین تک نرخی بودن دلار چندان دوام نیاورد و با گذشت مدت کوتاهی دوباره ارز چند نرخی شد.
اکنون دولت روحانی در حالی قیمت دلار را تک نرخی اعلام کرده است که برخی کارشناسان اقتصادی معتقدند فضای اقتصادی ایران در برابر دلار ۴۲۰۰ تومانی مقاومت نخواهد کرد و به زودی یا نرخ ارز دوباره افزایش مییابد و یا بازار سیاهی با نرخی بیش از ۶۰۰۰ تومان راه خواهد افتاد.