(+ ویدیو) ولیالله سیف رئیس بانک مرکزی، صبح روز سهشنبه، ۲۱ فروردینماه، در مجلس شورای اسلامی حاضر شد تا درباره نابسامانی بازار ارز در هفتههای گذشته به نمایندگان توضیحاتی را ارائه کند اما این جلسه با اعتراض نمایندگان به سیاستهای دولت به تنش کشیده شد.
هنگام سخنرانی ولیالله سیف تعدادی از نمایندگان در اعتراض به افزایش بیرویه قیمت دلار و نابسامانی بازار ارز جلوی تریبون تجمع کرده و با شعارهای «استعفا، استعفا» مانع صحبتهای سیف در صحن علنی مجلس شدند.
نمایندگان منتقد معتقد بودند که عملکرد سیف باعث نابسامانی در بازار ارز شده و او دیگر نباید سخن بگوید.
در ادامه این جلسه پرحاشیه ولیالله سیف با بیان اینکه «نرخ ۴۲۰۰ تومان برای دلار برای مسافران، بیماران و دانشجویان قابل دریافت است» گفت: «با این تفسیر دیگر نرخ مبادلهای نداریم و توزیع دلار هم از طریق صرافیها انجام خواهد شد.»
رئیس کل بانک مرکزی همچنین بر لزوم تعیین ضوابط سختگیرانهتر برای دریافت مجوز صرافیها نیز تاکید کرد و گفت: «دیشب در جلسهای طولانی در ستاد اقتصادی دولت که با حضور رئیس جمهور برگزار شد، تصمیماتی گرفته شد که کلیات آن اعلام شد و جزییات آن امروز بازتر میشود. بر این اساس مبنای ارزشگذاری دلار همان ۴۲۰۰ تومان خواهد بود.»
وی مدعی شد ثبات بازار، کنترل تورم و روند کاهنده از دستاوردهای مهم دولتهای یازدهم و دوازدهم است و گفت: «دو سال است که نرخ تورم تک رقمی مانده و رشد اقتصادی هم در دوسال اخیر وضع مثبتی داشته است. ما حجم بالای نقدینگی در کشور را داریم که اثر آن تا این لحظه در بازارها کنترل شده بود اما عوامل غیر اقتصادی انتظارات و عدم اطمینان نسبت به آینده به طرق مختلف به مشکلات دامن زد.»
سیف همچنین برخی از مشکلات بازار ارز در ایران را گردن دشمنان انداخت و گفت: «دشمنان ما هم بیکار ننشستهاند و با التهاب آفرینی بینالمللی تلاش میکنند اقتصاد ما را دچار التهاب و عدم تعادل کنند. در واقع التهابات بینالمللی و برخی محدودیتها در این شرایط بی تاثیر نیست. وگرنه ما منابع ارزی کافی داریم اما بزرگترین عاملی که اجازه نداد پیشبینی ما در دو ماهه آخر سال گذشته محقق شود، تشدید این التهابات بود.»
سیف همچنین از مذاکراتش با علی خامنهای درباره جایگزینی یورو با دلار در مبادلات بینالمللی خبر داد و گفت «دلار نقشی در مبادلات خارجی ما ندارد» و رهبر جمهوری اسلامی با پیشنهاد او موافقت کرده است.
سیف افزود: «ما باید یورو را جایگزین دلار کنیم؛ این کار را داریم عملیاتی میکنیم که یورو ارز گزارشگری کشور شود. منحنی دلار هم نشان میدهد که در سه ماهه سوم ارز افزایشی میشود ولی در سه ماهه چهارم نزولی میشود. ما برهمین اساس دلار را در بازار افزایش دادیم که سیر نزولی آغاز شود ولی موفق نشدیم به چند دلیل! مهمترین دلایل البته التهابات بین المللی و محدودیت تامین اسکناس بود.»
پس از سخنان ولیالله سیف، محمدرضا پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی نیز به سخنرانی پرداخت و در بخشی از سخنان به دولتمردانی که در هفتههای گذشته از افزایش بهای دلار استقبال کرده بودند انتقاد وارد کرد. علی لاریجانی هم در تایید سخنان پورابراهیمی گفت: «این چه وضعی است که مشاور رئیس جمهور میآید میگوید قیمت دلار باید بالاتر برود بعد رئیس دولت میگوید این سیاست دولت نیست، خب کنترل کنید.»
بسیاری افزایش قیمت دلار در هفتههای گذشته را سیاست دولت ارزیابی میکنند تا از این طریق کسری بودجه خود در سال ۹۷ را جبران کند. در حالی که حسن روحانی همواره این اتهام را رد کرده است برخی از اطرافیان او در کابینه این احتمال را قوت بخشید.
مسعود نیلی، دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقتصادی و دبیر ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، در یادداشتی که روز شنبه، ۱۸ فروردین، در وبسایت «عصر ایران» منتشر شد پایین نگه داشتن مصنوعی بهای ارز را کاری عبث و عامل بیثباتی ارزیابی کرد و گفت نرخ ارز باید با افزایش تورم افزایش یابد.
یک روز پیش از انتشار یادداشت مسعود نیلی، اکبر ترکان مشاور ارشد حسن روحانی نیز با استدلال مشابهی ضمن حمایت از افزایش قیمت دلار و دیگر ارزهای معتبر خارجی در بازار آزاد ایران، سیاست جلوگیری از افزایش بهای ارز متناسب با اختلاف تورم داخلی و خارجی را کوششی «عبث» خوانده بود.