وال استریت ژورنال: فروپاشی اقتصاد ایران با افزایش نرخ ارز، بیکاری، تورم و لغو برجام

وال استریت ژورنال در گزارشی نوشته پول رایج ایران رکورد جدید در برابر دلار زده است و افزایش نرخ ارز، فشار تورم و بیکاری در حال فرو پاشاندن اقتصاد این کشور است.

این روزنامه با اشاره به صف کشیدن مردم در مقابل صرافی‎های تهران برای خرید دلار نوشته است که صعود نرخ ارز بر فشارهای اقتصادی در جمهوری اسلامی افزوده است.

تورم در ایران دو رقمی شده و نرخ بیکاری بسیار بالا رفته و اینها از فاکتورهایی هستند که در وقوع اعتراضات اخیر در کشور بسیار دخیل بودند و جمهوری اسلامی را به لرزه درآوردند.

به نوشته‌ی وال استریت ژورنال، نگرانی‌‏ها هنگامی بیشتر می‎شود که دونالد ترامپ هم قصد دارد از توافق اتمی خارج شود و اگر این اتفاق بیافتد تحریم‎های بیشتری علیه جمهوری اسلامی آغاز خواهد شد که آن‎هم فشار مضاعف بر اقتصاد ایران خواهد بود و آن را بیش از پیش تضعیف‎ می‌کند.

بسیاری سپرده‌ها و ریال‎های خود را از بانک بیرون کشیده‌اند و روی دلار شرط بسته‌اند به امید اینکه قیمت دلار بالاتر برود. در حالی که این نیز فشار بر ریال را بیشتر کرده است.

حامد، ۳۳ ساله، که در صف یک صرافی ایستاده و می‎خواهد دلار بخرد تا به ژاپن سفر کند می‎گوید اوضاع خیلی خراب است. او از گفتن نام کامل خود صرف نظر می‎کند اما می‎گوید ایرانی‎ها سزاوار این همه بدبختی نیستند که بخواهند گرفتار ۵۰۰ دلار و ۱۰۰۰ دلار باشند ولی با ریال نمی‎شود به خارج سفر کرد.

دولت برای کاهش نرخ ارز، سود بانکی را بالا برده و اوراق بهادار توزیع کرده تا مردم پول‎شان را صرف خرید دلار نکنند. این امر تا حدودی سرعت افزایش قیمت را کم کرد و حتی کاهش داد. در اواسط فوریه دلار از ۵۰۰۰ تومان به ۴۵۰۰ تومان رسید اما در نوروز به دلیل افزایش تقاضا باز قیمت دلار بالا رفت و ارزش ریال  در ماه مارس به شدت اُفت کرد.

بزرگترین ادعای دولت این بود که اعلام کرده بود به زودی دلار ۴۲۰۰ تومانی در بازار توزیع می‎شود. وال استریت ژورنال به ادعاهای اسحاق جهانگیری معاون اول روحانی در مورد توزیع دلار به قیمت ۴۲۰۰ در بازار اشاره کرده که گفته بود هر کسی از این میزان بالاتر معامله کند قاچاق محسوب می‎شود. این تصمیم ممکن بود نرخ دلار در بازار آزاد را به نرخ دولتی نزدیک کند.

اسفندیار باتمانقلیچ، یک شهروند آمریکایی ایرانی‌تبار و بنیانگذار شرکت تحلیلی- تجاری به نام «بورس و بازار» می‎گوید مشاغلی که به واردات نیاز دارند به ویژه بازرگانان خُرده‌پا که کالای خود را با ارز می‎خرند و مثلا از دوبی وارد می‎کنند بیشتر از همه آسیب می‏‌بینند. او در ادامه توضیح داد برخی از ایرانی‎ها که از طبقه متوسط رو به بالا هستند با دلار تجارت می‎کنند چون امید دارند در این وضعیت آشفته اقتصادی بتوانند به ثروت بزرگی دست پیدا کنند. صف‎های طولانی مقابل صرافی‌ها بیشتر آنها را نشان می‎دهد.

این تحلیلگر بورس می‎گوید مردم در بازار تهران مسابقه خرید و دلالی با دلار گذاشته‌اند و برای اینکه نبازند هر پول اضافه‎ای را که دارند روی دلار سرمایه‌گذاری می‎کنند.

مردم به خودی خود از اینکه تورم به موقعیت آنها آسیب بزند می‌ترسند. آنها از این وحشت دارند که اگر اقتصاد سقوط کند به مشکلات مختلف بربخورند. وال‌ استریت ژورنالی ادامه می‌دهد، برخی عنوان می‎کنند که مخالفان حسن روحانی رییس جمهور میانه‌‏رو ایران امپراتوری‌های مالی خود را برای احتکار دلار به کار انداخته‌اند تا به دولت وی ضربه بزنند.

علی یکی از صرافان تهران به این روزنامه می‎گوید، این تاثیرات روانی است که بازار را به این روز انداخته است. او انگشت اتهام را به سوی امارات متحده عربی و عربستان دراز کرده و می‌گوید آنها در این وضعیت نقش زیادی بازی می‎کنند.