اقتصاددانان درباره اوضاع ارز: دولت از آن ور بوم افتاد؛ اقداماتی در جهت فروپاشی اقتصاد کشور

- در چنین شرایطی چند بازار موازی تشکیل می‌شود.
- شواهد متعددی نشان می‌دهد که افزایش قیمت دلار این بار کاملا برنامه‌ریزی شده اتفاق افتاد.
- اگر این بحران‌های «شوک آور» علاج قطعی و عملی نشود قدرت خرید کارگران و حقوق‌بگیران 20 تا 30درصد کاهش می‌یابد.

سه شنبه ۲۱ فروردین ۱۳۹۷ برابر با ۱۰ آپریل ۲۰۱۸


ستاد اقتصادی دولت روحانی از شامگاه روز دوشنبه، ۲۰ فروردین‌ماه، دلار را تک نرخی و بهای آن را ۴۲۰۰ تومان اعلام و گفته است فروش دلار بیش از این قیمت یا نگهداری بیش از ۱۰ هزار یورو ارز نقد «قاچاق» ارزیابی می‌شود و پیگرد قانونی دارد. 

با این حال از بامداد روز سه‌شنبه متقاضیان خرید دلار ۴۲۰۰ تومانی در مقابل صرافی‌ها صف بستند و مأموران سازمان تعزیرات حکومتی در تهران و شهرستان‌ها مدام به صرافی‌ها سرکشی می‌کردند تا مبادا دلار با نرخی بالاتر از ۴۲۰۰ تومان فروخته شود. کمی آن‌سوتر در چهارراه استامبول و میدان فردوسی تهران دستفروشان به فروش دلار ۵۶۰۰ تا ۵۸۰۰ تومانی می‌پرداختند.

جدا از آنکه آیا این تصمیم یک شبه دولت برای تک نرخی کردن ارز با چه انگیزه و زیر چه فشارهایی صورت گرفته است اقتصاددانان به روندی که از سوی دولت در پیش گرفته شده چندان خوش‌بین نیستند و معتقدند این تصمیم نه تنها پاسخگوی بحران ارز نیست بلکه پیامدهایی منفی را نیز در بر دارد.

آلبرت بغزیان اقتصاددان و استاد دانشگاه در گفتگو با وب‌سایت «فرارو» معتقد است دولت از آن ور بوم افتاده است. بغزیان می‌گوید: «نه مثل آقای سیف که معتقد بود باید یک رویه انتظامی و امنیتی بر بازار حاکم شود و نه رویه کنونی دولت که اعلام می‌کند دلار به میزان نامحدود عرضه خواهد شد! این مقداری نامعقول است. مسلما در چنین شرایطی چند بازار موازی تشکیل می‌شود.»

این کارشناس اقتصادی می‌گوید: «با تک نرخی شدن ارز ممکن است بانک مرکزی قیمت ارز را به هر مناسبتی تغییر دهد. مثلا اگر امروز قیمت دلار ۴۲۰۰ تومان باشد، ممکن است فردا یا هفته آینده شش هزار تومان باشد و چند روز بعد دوباره قیمت آن پایین بیاید. با این حال اصل بر آن است نرخ ارز مثل بلیط هواپیما باشد که با بالا رفتن تقاضا گران می‌شود و با کم شدن تقاضا قیمت آن کاهش پیدا می‌کند. من هیچ بانک مرکزی نمی‌شناسم که با ارزش خارجی پول خود به این صورت بازی کند.»

حسن راغفر، اقتصاددان و پژوهشگر مسائل اقتصادی نیز معتقد است: «شواهد متعددی نشان می‌دهد که افزایش قیمت دلار این بار کاملا برنامه‌ریزی شده اتفاق افتاد. وقتی بازار ارز تعطیل بود ما شاهد افزایش نرخ ارز بودیم. این نشان می‌دهد که یک جریان دیگری در کار است. سناریو‌های مختلفی وجود دارد که هرکدام از این‌ها می‌تواند ممکن باشد.»

راغفر اضافه می‌کند: «وقتی روز یکشنبه قیمت دلار بالا رفت آنقدر از بی‌برنامگی اقتصادی دولت عصبانی بودم که از آن به فروپاشی اقتصاد کشور یاد کردم و این اتفاق را نشانه‌های ونزوئلایی شدن اقتصاد خواندم. اما صرف نظر از اینکه چه کسی پشت این قضایا بوده است یا اصلا آیا تعمدی صورت گرفته یا خیر باید بگویم مادامی نهاد‌های قدرت در اقتصاد کشور حضور فعال داشته باشند، بروز اتفاقات مثل این غیرمترقبه نیست. اینها به فروپاشی اقتصاد کشور منجر می‌شود. طبیعی است که در این راستا نیز همه گروه‌ها و جریان‌های رقیب در داخل و گروه‌های ضد انقلاب در خارج سعی می‌کنند از این فرصت برای رسیدن به اهداف خود استفاده کنند. نکته نهایی این است که در این میان بازنده مردم ایرانند.»

او یکی از مشکلات مهم را حضور نهادهای قدرت در اقتصاد ارزیابی می‌کند: «مادامی که نهاد‌های قدرت در اقتصاد کشور حضور دارند بحران‌های ما در اقتصاد هرروز عمیق تر، بیکاری گسترده‌تر و تورم لجام گسیخته‌تر می‌شود. اما اگر ما به این تصویر مسائل دیگر سیاسی مثل فشار‌های بین‌المللی و تحریم‌ها را نیز اضافه کنیم، طبیعتا بر روی انتظارات عمومی تاثیری منفی دارند. »

این اقتصاددان می‌گوید: «دولت نفت می‌فروشد و ارز آن را به بازار عرضه می‌کند؛ در نتیجه می‌تواند برای آن نرخ تعیین کند. اقدام دولت برای تعیین نرخ ارز نیز درست بود؛ هر چند که به نظر من دیرهنگام انجام شد. من معتقدم بانک مرکزی در دولت یازدهم و دوازدهم عملکرد ضعیفی داشت و صلاحیت لازم را برای مدیریت ارز ندارد.»

مرتضی افقه، دیگر اقتصاددان ساکن ایران، نیز در واکنش به اتفاقات روزهای در بازار ارز که به تعیین دلار تک نرخی از سوی ستاد اقتصادی دولت منجر شد می‌گوید اگر این بحران‌های «شوک آور» علاج قطعی و عملی نشود، نه تنها طبقه‌ی کارگر که از همه محروم‌تر هستند، بلکه همه حقوق‌بگیران کشور، قدرت خرید خود را ۲۰ تا ۳۰درصد از دست می‌دهند.

مرتضی افقه معتقد است: «شدت ضربه برای طبقه‌ی کارگر که در سالهای گذشته دستمزدش با سرعت و نرخی کمتر از رشد تورم افزایش یافته، خیلی بیشتر است لذا باید منتظر بمانیم و ببینیم تصمیمات اجرایی مسئولان ذیربط برای حل این بحران چیست. در فضای فعلی هنوز برای قضاوت زود است باید فضا به ثبات برسد و بعد در مورد تاثیر افزایش دستمزد صحبت کرد؛ اما در این شکی نیست که طبقه‌ی کارگر بیش از همه از نوسانات اقتصادی ضرر می کند و محرومیتش دو چندان خواهد شد.»

افقه در ارتباط با تاثیر نرخ ارز بر اقلامِ سبد معاش خانوارهای کارگری و گران شدن همه ضروریات زندگی به دنبال گران شدن ارز می گوید: «طبیعی است که نرخ ارز بر همه مایحتاج زندگی تاثر می‌گذارد؛ ببینید گروهی از طرفداران دولت هستند که هم اقتصاددانان لیبرال را در بر می‌گیرند و هم تکنوکرات‌های دولتی را؛ این گروه همواره طرفدارِ افزایش نرخ ارز بوده‌اند و مدعی هستند «رقم واقعی ارز» بیش از اینهاست و ادعا می‌کنند که اگر رقم واقعی ارز اعمال شود، به نفع تولید داخلی است؛ دیدگاه این گروه کاملاً اشتباه و قابل نقد است. برخلاف ادعای اینها ما در تولید داخلی چه در کشاورزی و چه در صنعت و خدمات، به شدت به کالاهای وارداتی نیاز داریم؛ هم کالاهای سرمایه‌ای و هم کالاهای واسطه‌ای. بنابراین هر گونه افزایش نرخ ارز منجر به افزایش قیمت مواد اولیه و در نتیجه تحمیل شدید تورم به مردم خواهد شد. این افزایش اگر کنترل و مهار نشود، با یک فاصله به تورم لجام گسیخته تبدیل می‌شود.»

 

برای امتیاز دادن به این مطلب لطفا روی ستاره‌ها کلیک کنید.

توجه: وقتی با ماوس روی ستاره‌ها حرکت می‌کنید، یک ستاره زرد یعنی یک امتیاز و پنج ستاره زرد یعنی پنج امتیاز!

تعداد آرا: ۰ / معدل امتیاز: ۰

کسی تا به حال به این مطلب امتیاز نداده! شما اولین نفر باشید

لینک کوتاه شده این نوشته:
https://kayhan.london/?p=111906

یک دیدگاه

  1. زنده بگور

    پدر سوخته تر از این دولت شارلاتان در خاورمیانه وجود ندارد . لعنتی های دزد که ریسشان در حوزه علمیه و دانشگاه های انگلیس درس خوانده و بیش از سی سال است که مسئول بالاترین بخشهای امنیتی حکومت ملاهاست . از این افعی هفت سر چه توقعی دارید ؟ فقط ۶۰۰ متر خلافی و اضافه بنای ویلای لواسانت این مرتیکه سرخه ای بوده که ریالی هم جریمه به شهرداری ان شهر نداده است !
    این تحلیلهای ابکی به درد در کوزه میخورد . سپاه و علی گدا فقط حدودهفتاد درصد اقتصاد کشور را زیر چنبره خود دارند . میفهمید معنی این درصد و عدد و رقم را ؟!
    ای ترامپ لاف زن ، جان عمه ات به قولت در مورد اعلام ثروت اخوندها در بانکهای خارجی عمل کن .
    ببین ، قسم عمه ات را دادم !!!

Comments are closed.