بیژن فرهودی – این هفته ماشین دیپلماسی جمهوری اسلامی به رانندگی محمد جواد ظریف وزیر امورخارجه ایران با هدف پیشبرد مذاکرات هسته‌ای بین ایران و قدرت‌های بزرگ از طریق دیدار با جان کری وزیر خارجه آمریکا و نیز ترسیم تصویری معقول از جمهوری اسلامی به ویژه در عرصه حقوق بشر نزد مخاطبان آمریکایی وارد نیویورک شد.
علت اصلی این سفر شرکت وزیر خارجه ایران در کنفرانس بررسی پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای یا ان پی تی بود که ظریف در آن به نمایندگی از سوی جنبش ۱۲۰ عضو عدم تعهد سخنرانی کرد. وی از ۵ قدرت هسته‌ای جهان که عضو دائمی شورای امنیت هستند خواست که هرگونه برنامه برای مدرنیزه کردن یا تمدید عمر زرادخانه‌های هسته‌ای خود را کنار بگذارند و در عین حال اسراییل را به خاطر داشتن زرادخانه هسته‌ای که خود اسراییل وجود آن را نه تایید و نه تکذیب کرده است تهدیدی نسبت به امنیت منطقه توصیف کرد .
جان کری نیز در همین کنفرانس که ۱۹۱ کشور جهان در آن شرکت داشتند اظهار داشت که جامعه جهانی بیش از هر زمان دیگر به به دستیابی به توافقی خوب وجامع با ایران نزدیک شده است و اگر به آن برسیم تمام جهان امن‌تر خواهد شد.
مذاکرات ایران و ۱+۵ برای تنظیم جزییات فنی توافق هسته‌ای که دور نخست آن هفته پیش در وین برگزار شد در این هفته در نیویورک از سرگرفته شد. ظریف گفت اگر طرفین تا ۳۰ ژوئن به توافق دست یابند ظرف چند روز پس از آن قطعنامه‌ای بر اساس بند ۴۱ فصل ۷ منشور سازمان ملل متحد تصویب خواهد شد که اجرای آن برای تمام اعضا اجباری خواهد بود. وی افزود این قطعنامه بر توافق هسته‌ای مُهر تایید زده و تمام قطعنامه‌های تحریم ایران از سوی سازمان ملل را لغو خواهد کرد. علاوه بر این قطعنامه، لغو قطعنامه‌های اتحادیه اروپا و پایان اجرای تحریم‌های آمریکا را مقرر می‌دارد.
هم‌زمان با سفر ظریف به نیویورک نیروی دریایی سپاه یک کشتی باربری را که با پرچم جزایر مارشال در حرکت بود در تنگه هرمز توقیف کرد. توقیف این کشتی کانتینربر متعلق به شرکت دانمارکی مرسک که بعدا معلوم شد به خاطر اختلافات مالی با ایران صورت گرفته پای آمریکا را که به دفاع از منافع جزایر مارشال متعهد است به میان کشاند و نیروی دریایی آمریکا کشتی و هواپیماهای خود را برای بررسی وضعیت روانه آن نقطه کرد. این حادثه باعث شد که ظریف در جریان گفتگو با دیوید ایگنیشس از سردبیران واشنگتن پست مورد تعهد ایران به آزادی کشتیرانی مورد پرسش قرار گیرد. ظریف که در محل مرکز همکاری‌های بین المللی در دانشگاه نیویورک سخن می‌گفت اظهار داشت که خلیج فارس شریان حیات ایران است و تاکید کرد که ایران آزادی کشتیرانی در این آبراه حیاتی را محترم می‌شمارد.
در این میان رییس دیپلماسی ایران در رابطه با مسئله ادامه بازداشت جیسون رضاییان خبرنگار آمریکایی ایرانی‌تبار واشنگتن پست که به جاسوسی و جرایم دیگر متهم شده است نیز مورد پرسش قرار گرفت. ظریف خاطرنشان ساخت که یک عامل اطلاعاتی که احتمالا با دولت آمریکا ارتباط داشته ممکن است از رضاییان سوء استفاده کرده باشد. ظریف مدعی شد که برخی افراد ممکن است برای گرفتن ویزای سفر همسران‌شان به آمریکا مجبور به قبول درخواست‌هایی شوند که غیرقانونی و خطرناک هستند و به حرفه ای بودن یک ژورنالیست لطمه می‌زند. ظریف اظهار امیدواری کرد که رضاییان که از او به عنوان یک دوست یاد کرد از اتهامات وارده مبرا شناخته شود اما گفت که او به عنوان یک شهروند ایرانی باید در دادگاه محاکمه شود. واشنگتن پست از اظهار نظر در مورد سخنان ظریف خودداری کرد اما سردبیران ارشد این روزنامه در گذشته بارها اتهامات وارده به جیسون رضاییان را مضحک خوانده‌اند.
برخی بر این باورند که علت بازداشت و محاکمه نزدیک رضاییان استفاده از وی به عنوان ژتونی برای معاوضه این روزنامه‌نگار با تنی چند از عاملان جمهوری اسلامی است که به خاطر جرایم مختلف از جمله کمک به فروش قاچاق وسایل نظامی به ایران در آمریکا در بازداشت هستند.
به هر صورت بسیاری معتقدند که اظهارات ظریف در مورد علت بازداشت رضاییان هم‌چون این گفته اش در مصاحبه با چارلی روز که هیچ کس در ایران به خاطر اعتقاداتش به زندان نمی‌افتد کذب محض است و وزیر خارجه ایران در پشت لبخندهای عوام‌فریب خود هدفی جز ارائه تصویری دلپذیر از جمهوری اسلامی نداشته است.
در شبکه‌های اجتماعی، محمدجواد ظریف با موجی از انتقادات روبرو شده از جمله پوریا می‌نویسد:
آقای ظریف این شمایید که نمی‌توانید پشت این خنده‌های منحصر به فردتان توحش یک دیکتاتوری را پنهان کنید که سال‌هاست جز خفه کردن هر صدای منتقدی به بهانه «نقض قوانین» کار دیگری نکرده.
پتکین نیز با پستی زیر عنوان «هیچکی نمیتونه مثل این چاخان بگه» می‌نویسد: دیگه صدای پاچه‌خوارها و ستایشگرها و و استقبال‌کننده هایش هم که در اومد از بس شِرّ و وِر گفت.
یکی از کاربران فیس بوک به نام علیرضا هم به «دفاع» از ظریف شتافته و می‌نویسد: این مجبور بوده که این دروغ رو بگه وگرنه ایران براش مشکل پیدا می‌شد.
