(+عکس، ویدئو) پس از برگزاری کنسرت حسامالدین سراج و امید حاجیلی در مشهد، نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی ادعا کرده بر طبق توافق با استاندار خراسان رضوی قرار شده پس از اخذ مجوز، دیگر کسی نتواند جلوی آن را بگیرد. با این حال، او تأکید کرده «اگر تخلفی طبق شیوهنامه در نحوه برگزاری صورت بگیرد نیروی انتظامی و دادستانی میتوانند جلوی آن را بگیرند.»
پس از برگزاری کنسرت سه روزه حسامالدین سراج و گروه بامداد در اواخر تیرماه در شهر مشهد و امید حاجیلی در اواسط مردادماه، فاطمه ذوالقدر نایب رئیس اول کمسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی به وبسایت تابناک گفته که در جلساتی که با استاندار مشهد داشتهاند، هیچ مشکلی برای برگزاری کنسرت وجود نداشته.
او با اینکه گفته تا کنون این کمیسیون با آیتالله احمد علمالهدی بانی ممنوعیت موسیقی در خراسان رضوی هیچ جلسهای نداشتهاند ولی تأکید کرده که «مشهد چیزی جدای از ایران نیست!» در حالی که بارها خلاف این ادعای فاطمه ذوالقدر با لغو کنسرتها اثبات شده است!
به دلیل سیاستهای سر خود آیتالله احمد علمالهدی امام جمعه مشهد و دامادش حجتالاسلام ابراهیم رئیسی متولی استان قدس رضوی، برگزاری کنسرتهای موسیقی در استان خراسان رضوی بیش از پنج سال است که بطور غیرقانونی ممنوع شده است. علمالهدی با خطبههای تندی که علیه برگزاری کنسرت در خراسان رضوی داشته، نزد عموم مردم شناخته شده و مردم ایران او را به واسطه دشمنیاش با هنر موسیقی پیگیری میکنند.
این آیتالله مرتجع و متحجر گفته است که اجرای موسیقی در استان خراسان رضوی یعنی فعل حرامی که در حرم امام رضا امام هشتم شیعیان صورت میگیرد.
حالا انجام کنسرت حسامالدین سراج و گروه بامداد در روزهای آخر تیرماه در شهر مشهد، آن هم بدون بگیر و ببند رایج و لغو در دقیقه نود، باعث شده که کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی، ادعا کند برگزاری کنسرت اساسا مشکلی در منطقه امنیتی علمالهدی و دامادش نداشته است!
از سوی دیگر نیز، دهم مردادماه امید حاجیلی خواننده پاپ در مشهد به اجرای کنسرت پرداخت و ویدئوی رقص حضار روی صحنهی این اجرا نیز در شبکههای اجتماعی تکثیر شد. خصوصا اینکه سبک موسیقی حاجیلی که رقص و پایکوبی میطلبد اصلا با مذاق مسئولان خراسان رضوی همخوانی ندارد!
با اینکه سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از اقدامات سر خود اداره کل ارشاد اسلامی خراسان رضوی انتقاد کرده و خواستار یکدست شدن سیاستهای ادارات کل با آنچه در پایتخت تصمیم گرفته میشود شده بود ولی تا پیش از برگزاری کنسرت سراج در بر همان پاشنهی سرپیچی از قوانین کلی وزارت ارشاد میچرخید.
حتی طی مذاکره یک ماه گذشته اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با علیرضا رشیدیان استاندار خراسان رضوی، قرار بوده تا یک شیوهنامه برای برگزاری کنسرت در کشور تنظیم شود ولی این شیوهنامه هنوز اجرایی نشده است.
ایده شیوهنامه برای اجرای کنسرتهای موسیقی، دو سال پیش هم توسط کمیسیون فرهنگی مجلس با علی جنتی وزیر وقت ارشاد مطرح شده بود که بر اساس آن، حدود لغو کنسرتها روشن شود و اگر کنسرتی مجوز میگیرد، دیگر کسی نتواند جلوی آن را بگیرد.
نکته قابل توجه این شیوهنامه این است که باز هم به نیروی انتظامی و دادستانی اجازه میدهد که اگر تخلفی به معنای گسترده و نامحدود در کنسرت صورت گیرد، جلوی آن را بگیرند وگرنه کسی حق ندارد مانع کنسرتها شود.
فاطمه ذوالقدر درباره جدا کردن زنان و مردان در این شیوهنامه گفته است: «در شیوهنامه مذکور حرفی از جداسازی نیست» مگر اینکه «مصداق تخلف مثلا گزارش شود که شئونات اسلامی رعایت نمیشود.»
برگزاری کنسرت موسیقی در مشهد، چنان غیرقابل باور بوده که حسامالدین سراج خواننده سنتی و گروه بامداد پس از اجرای آن نشست رسانهای برگزار کردهاند و درباره نحوه برگزاری آن توضیح دادهاند!
سراج برگزاری این کنسرت را سدشکنی توصیف کرده و گفته که «خوشحالیم که سد مقاومت در برابر موسیقی در مشهد شکست.»
آنگونه که سرپرست گروه بامداد اعلام کرده، مجوز برگزاری این کنسرت از فرایندهای قانونی رایج فراتر بوده و آنها حتی از ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر و دادستان مشهد هم مجوز گرفتهاند!
حسامالدین سراج در توصیف وضعیت روز نخست این کنسرت که گمان میرفت نابهنگام لغو شود، گفته اجرای اول این کنسرت با کمی تردید برگزار شده ولی بعد متوجه شدهاند که مشکلی وجود ندارد و شرایط برای اجرای موسیقی فراهم است.
این خواننده موسیقی سنتی با بیان اینکه موسیقی و مذهب تضادی ندارند،اضافه کرده: «ولی دعوایی مجازی بین مقوله مذهب و موسیقی همواره وجود و ادامه داشته و خواهد داشت چون برخی علما معتقدند موسیقی حرام است یا مشکل دارد.»
گفتنی است که با ممنوعیت برگزاری کنسرت در استان خراسان رضوی، موسیقی زیرزمینی در این استان رشد کرده و کارشناسان موسیقی معتقدند حالا دیگر مشهد به قطب موسیقی زیرزمینی در ایران تبدیل شده است.
حسامالدین سراج هشدار داده که رشد موسیقی زیرزمینی میتواند منجر به ایجاد مافیای موسیقی در مشهد شود که ماهیت اصلی و پاک موسیقی در این شهر را تهدید خواهد کرد.
تابستان سال گذشته نیز، علیرضا رشیدیان استاندار خراسان رضوی گفته بود که «علما و متدینین با اجرای موسیقی مشکل ندارند و دغدغه آنان به ویژه امام جمعه محترم مشهد، مسائل جانبی آن از قبیل راهاندازی کارناوال، اختلاط محرم و نامحرم، نمایش مد و آرایشهای زننده است.»
او نظر علما و مراجع دینی را «مقدس و محترم» دانسته و گفته بود که «با این حال ملاک عمل ما، قانون و منویات مقام معظم رهبری به عنوان ولی فقیه، میباشد.»
استاندار خراسان رضوی پیشتر گفته بود وقتی به دلیل اهمیت موضوع با دفتر سیدعلی خامنهای تماس گرفتهاند و سوال کردهاند که نظر ایشان درباره برگزاری یا عدم برگزاری کنسرت در مشهد چیست، جواب گرفتهاند: ایشان نظر خاصی ندارند!
در نهایت با اینکه یک سال پیش، رشیدیان گفته بود که «بر اساس قوانین جمهوری اسلامی و با رعایت ملاحظات پایتخت معنوی و بارگاه منور رضوی،» مانند همه استانها پس از اخذ مجوز لازم، کنسرت موسیقی بلامانع است ولی حالا اولین کنسرت موسیقی در مشهد روی صحنه رفته است!
اما فراتر از همه ممنوعیتها، وضعیت اقتصادی چنان نابسامان است که مردم بودجه رفتن به مراکز تفریحی و کنسرت را ندارند. به همین دلیل هم همایون شجریان در صفحه اینستاگرامیاش پیشنهاد داده که اگر مجوزهای لازم صادر شود، در خیابان به صورت رایگان کنسرت اجرا میشود.
این ایده در حالی مطرح شده که حتی حمل ساز در فضای عمومی مثل پارکها در تهران ممنوع شده و قاعدتا صدور مجوز کنسرت خیابانی، در حالی که اعتراضات خیابانی مردم رو به افزایش است، تقریبا امری محال به نظر میرسد.
البته پیشنهاد همایون شجریان با نظر مساعد شهرداری تهران مواجه شد و آنها گفتند که از بودجههای لازم این کنسرتها را پرداخت میکنند. پس از این بود که خوانندگان دیگری چون سیروان خسروی و حمید هیراد هم از این پیشنهاد استقبال کردند. ولی سیروان خسروی خواننده پاپ پس از چندی در صفحه اینستاگراماش از این کار انصراف داد و آن را به تجویز قرص مسکن برای یک بیمار سرطانی تشبیه کرد!
حمید هیراد خوانندهای که ویدئوی لبزدنش در کنسرت زنده موسیقی باعث شده تا وزارت ارشاد اسلامی، پروندهای برای بررسی توانایی او در خوانندگی تشکیل دهد، همچنان در این پیشنهاد پابرجاست. حالا معلوم نیست این پیشنهاد را برای خوشحال کردن مردم در این وانفسای گرانی و نابسامانی اقتصادی داده یا اینکه خواسته ثابت کند که توانایی آواز خواندن را بدون لب زدن و دستگاههای الکترونیک دارد!
در هر حال، به نظر میرسد با توجه به گسترش نارضایتیهای عمومی و تظاهرات سراسری در کشور، مقامات کشوری و مذهبی در تهران و مشهد نمیخواهند با ممنوعیت و محدودیت درباره اجرای کنسرت به فضای ملتهب جامعه دامن بزنند و در حال حاضر عقبنشینی را ترجیح دادهاند.