ارتش اسرائیل به تازگی اعلام کرد ظرف ۱۸ ماه گذشته بیش از ۲۰۰ مورد مواضع ایران و حزبالله لبنان را در خاک سوریه موشکباران کرده است. این ادعا شاید کمیاغراقآمیز باشد، اما دروغ نیست. مرکز دفاع از حقوق بشر سوریه در لندن حملههای موشکی اسرائیل را بارها مورد تایید قرار داده و خسارتها و تلفات آن را نیز اعلام کرده است.
به راستی، روسیه که در طرطوس و لاذقیه سوریه دو پایگاه قدرتمند نظامی دارد و سیستمهای دفاع موشکی اس ۳۰۰ و اس ۴۰۰ را نیز در این کشور مستقر کرده، چرا تا کنون در برابر این حملهها از سوریه دفاع نکرده و حتی در حرف نیز در ماههای اخیر سکوت مطلق اختیار کرده است؟
روزنامه آلمانی «دی وِلت» روز سهشنبه ۱۱ سپتامبر در گزارشی با عنوان «برای ایران سوریه فقط آغاز است»، میکوشد به این پرسش پاسخ دهد. از دید این روزنامه، باز گذاشتن دست اسرائیل، نشانه تمایل پنهان روسیه به بیرون راندن نیروهای ایران از خاک سوریه است. اسرائیل که مناسبات سیاسی و اقتصادی گرمیبا روسیه دارد، بارها تاکید کرده که تا تحقق این هدف به موشکباران مواضع رژیم ایران و حزبالله لبنان در سوریه ادامه خواهد داد.
گزارش چنین آغاز میشود: «در سالهای گذشته مسکو همواره حملههای اسرائیل به سوریه را به سختی محکوم میکرد. اکنون به نظر میرسد که روسها حتی آرزومند ادامهی این بمبارانها هستند. آیا مسکو از اسرائیلیها برای بیرون راندن ایران از سوریه استفاده میکند؟»
گزارش با ارائه تصویری از اوضاع فعلی سوریه ادامه میدهد: «در بخشهای بزرگی از سوریه نبردهای داخلی مدتهاست به پایان رسیده، اما در یک سحرگاه آغاز سپتامبر امسال، ساکنان چندین شهر سوریه به صورت همزمان با صدای انفجارهای شدید از خواب پریدند. اینبار شورشیان نبودند که حمله میکردند. بلکه بمبافکنهای اسرائیلی مناطقی را در نزدیکی دمشق و اطراف شهر تاریخی مصیاف هدف گرفته بودند. این ادامهی حملههای پیشین نیروی هوایی اسرائیل بود که بنا به گفته مقامات این کشور از آغاز سال ۲۰۱۷ میلادی تا کنون ۲۰۰ پرواز عملیاتی علیه مواضع ایران و سوریه در خاک همسایه انجام داده است».
چرا سیستم دفاعی مدرن عمل نمیکند؟
دیولت درباره اهمیت حمله روز ۴ سپتامبر امسال مینویسد: «یکی از هدفهای مورد حمله قرار گرفته در این روز، توجه خاص کارشناسان را برانگیخت: پایگاه هنگ زرهی ۲۰۰ دیرالبیشل سوریه در کنار دریای مدیترانه با بندر طرطوس فاصله چندانی ندارد. تنها پایگاه نظامی روسیه در دریای مدیترانه، در همین بندر مستقر شده است. روسها در آنجا همچنین دارای سیستم دفاع موشکی فوق مدرن اس ۴۰۰ هستند که میتوانست از تاسیسات متحد سوری حفاظت کند. اما اسرائیلیها این پایگاه را با خاک یکسان کردند بدون آنکه سیستم دفاعی روسیه به کار بیافتد. زمانی حملههای اسرائیل دست کم با انتقاد کرملین روبرو میشد، اما به تازگی روسیه پس از این حملهها سکوت اختیار میکند».
تحلیلگر دیولت در توضیح دلایل سکوت روسیه این نظر را مطرح میکند که «شاید روسیه حتی علاقمند به فعال شدن فعالیتهای نظامی اسرائیل در سوریه باشد». او توضیح میدهد: «بر اساس اطلاعاتی که در اختیار دیولت قرار گرفته، میتوان نتیجه گرفت که ولادیمیر پوتین دست نیروی هوایی اسرائیل را باز میگذارد زیرا این بمبارانها منافع خود او را تامین میکند».
ایالات متحده آمریکا از مدتها پیش دیگر رقیب مهم روسیه در سوریه نیست. دونالد ترامپ همواره از خروج همه نیروهای آمریکایی از سوریه سخن میگوید. با این همه، پوتین سرنوشت سوریه را به تنهایی در دست ندارد. ایران از سالها پیش در اینجا مداخله میکند، در حالی که منافع این کشور همواره با منافع روسیه ناهماهنگتر میشود. روسیه آشکارا تنها هنگامی در برابر حملههای اسرائیل به سوریه سکوت اختیار میکند که این حملهها متوجه تاسیسات واجد اهمیت استراتژیک برای حکومت ایران باشد.
در ادامه مقاله دیولت میخوانیم: «ایران میکوشد پایگاههای خود را بعضا در زیر سقف تاسیسات نظامی ارتش سوریه استتار کند. دقیقا همین تاسیسات است که اسرائیل در کشور همسایه خود تاب نمیآورد. سیاستمداران بلندپایه ایران خواستار نابودی کشور یهودی و پایگاههای آنها در سوریه وسیلهی رسیدن به همین هدف هستند. بنابراین، اسرائیل میکوشد با نبرد هوایی، تا حد ممکن تاسیسات خطرناک را در کنار مرزهای خود از بین ببرد».
این روزنامه آلمانی به نقل از سرویسهای اطلاعاتی غرب مینویسد که پایگاه نظامی مورد حمله قرار گرفته در روز ۴ سپتامبر ۲۰۱۸ محل نگهداری جنگافزارهایی بوده که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی همراه با نیروی دریایی سوریه برای شبهنظامیان حزبالله در لبنان تهیه یا نگهداری میکرد.
فرماندهی این پایگاه را دریادار سوری، عماد بها سهلوت، به عهده دارد، اما این پایگاه یک زرادخانه ایرانی را زیر سقف خود جای داده بود که با همکاری مرکز تحقیقات علمی سوریه ایجاد شده است. بر اساس اطلاعات دیولت، همچنین در نزدیکی مصیاف یک کارخانه اسلحهسازی زیرزمینی ایران بمباران شده که زیر پوشش مرکز تحقیقات علمیسوریه قرار داشت.
رقابت دو متحد پیشین
از نظر تحلیلگر روزنامه آلمانی، همه اینها در شرایطی رخ میدهد که روسیه و ایران در نگاه اول هردو در مسیر حفظ بشار اسد میکوشند و میخواهند از نفوذ آمریکا در منطقه بکاهند و با نیروهای رادیکال سنی بجنگند. این نیروها، امنیت داخلی دو کشور را تهدید میکنند. به این دلیل است که تهران و مسکو میلیاردها دلار اعتبار به سوریه میدهند، از دمشق پشتیبانی دیپلماتیک میکنند؛ برایش اسلحه ارسال کرده و سربازان خود را به شرق میفرستند.
به گفته وزارت دفاع روسیه، تا کنون بیش از ۶۳ هزار سرباز روسی در عملیات سوریه شرکت داشتهاند. ایران دستکم ۲ هزار گارد ویژه، مربی نظامی و افسران ارشد سپاه پاسداران را به سوریه اعزام کرده و دهها هزار شبهنظامی شیعه را از همه کشورهای اسلامی در نبرد برای اسد تامین مالی کرده و رهبری میکند و بیش از همه حزبالله لبنان را. به این ترتیب، روسیه و ایران تا کنون تکمیلکننده یکدیگر بودهاند.
دیولت درباره ترکیب نیروها در سوریه مینویسد: «روسیه نیروی هوایی خود را به کار گرفته است، بر اساس محاسبات مک ماستر مشاور امنیت ملی پیشین آمریکا، شبهنظامیان طرفدار رژیم ایران ۸۰ درصد یگانهای زمینی رژیم اسد را تشکیل میدهند. با این همه، اکنون که پیروزی اسد قطعی به نظر میرسد، متحدان به رقیب تبدیل میشوند. روسیه و ایران بر سر غارت منابع نفت و گاز و فسفات سوریه و قراردادهای نان و آبدار بازسازی این سرزمین ویران شده با یکدیگر رقابت میکنند، اما منافع استراتژیک دو کشور در این میان وزن سنگینتری دارند.
پوتین میخواهد نفوذ روسیه را در منطقه تعمیق ببخشد، از سوی آمریکا به عنوان نیروی برابر به رسمیت شناخته شود و پایگاههای خود را در اقیانوس آرام، یعنی مرز جنوب شرقی ناتو حفظ کند. برای تحقق این هدف به ایجاد آرامش و حضور یک رژیم با ثبات در سوریه نیازمند است.
اما رژیم ایران چه میخواهد؟ تحلیلگر دیولت در پاسخ این پرسش مینویسد: «سوریه برای تهران یک آغاز است. گام نخست برای سلطه منطقهای. ایران در جستجوی یک کریدور زمینی تا اقیانوس آرام و حضور نظامی قدرتمند در منطقه است، تا به صورت مستقیم مرزهای اسرائیل را تهدید کند. برای این هدف به یک رژیم ضعیف در دمشق نیاز دارد که وابسته به ایران باشد».
رژیمی شبیه عراق و لبنان در سوریه
تحلیلگر دیولت ادامه میدهد: «تهران آرزومند مدلی شبیه عراق یا لبنان در سوریه بعد از جنگ است که شیعیان تحت حمایت و رهبری جمهوری اسلامی به عنوان بازوی آیت اللهها در آن مستقر باشند. از این طریق باید یک دژ فراملیتی علیه حکومتهای شیعی مثل عربستان سعودی، دشمن بزرگ ایران ایجاد شود. اما روسیه میکوشد با هدف مشارکت در تعیین نرخ نفت، دیالوگ با ریاض را حفظ کند. پوتین از این طریق میتواند اقتصاد روسیه را نجات دهد».
این مقاله با اشاره به مواضع متضاد زمامداران روسیه به پایان خود میرسد. در این قسمت میخوانیم: «لاوروف، وزیرخارجه روسیه، همواره تاکید میکند که متقاعد کردن ایران به عقبنشینی از سوریه ناممکن و دور از واقعگرایی است. اما جان بولتون مشاور امنیتی رئیس جمهور آمریکا در ماه اوت امسال گفت که پوتین در دیدار با ترامپ اعلام کرد که منافع تهران و مسکو در سوریه یکی نیست و حاضر است درباره راه حل خروج ایران از سوریه صحبت کند».
آیا پوتین تحمل حملههای اسرائیل به تاسیسات ایران در سوریه را یکی از این راه حلها میداند؟ تحلیلگر دی ولت پاسخ میدهد: «حمله به دیرالبیشل میتواند تاییدکننده این نظر باشد».
*منبع: وبسایت روزنامه آلمانی «دی وِلت»
*نویسنده: Walter Wolowelsk
*ترجمه و تنظیم: جواد طالعی
دولت ترامپ می گوید ایران سالانه ۷۰۰ میلیون دلار به حزب الله در لبنان، بیش از ۱۰۰ میلیون دلار به حماس و جهاد اسلامی فلسطینی و دست کم ۱۶ میلیارد دلار به متحدان و گروه های وابسته اش در سوریه، لبنان و عراق کمک می کند.
پایگاه هنگ زرهی ۲۰۰ دیرالبیشل «سوریه در کنار اقیانوس آرام» با بندر طرطوس فاصله چندانی ندارد// اقیانوس آرام؟!!
اهداف روسیه چندان مبهم بنظر نمیاید چرا که
۱- روسیه در تلاش هست که تصرف کریمه رو با جنگی نصفه نیمه در سوریه تحت الاشعاع قرار بده
۲- از کارت بازی سوریه از تمام کشورهای درگیر منافع خودش رو تامین کنه
۳- دیروز پوتین مفتضحانه دست پیمان صلح به ژاپن دراز میکنه تا حداقل فشار تحریمهای اروپا و امریکا رو به توازن برسونه یا کاهش بده
۴- با سیاست توبره و اخور ایران رو همچنان درگیر صرف هزینه های میلیاردی در سوریه نگه داره تا بتونه باج دریای خزر رو با کمترین هزینه بگیره
۵ به اروپا و امریکا نشان بده قدرت تغییر معادلات و چانه زنی داره
۶- انواع و اقسام سلاحهای خودش رو به رخ امریکا و اروپا بکشه و بازار تسلیحاتی اش دو باره رونق بده وووووو
با توجه به واقعیات میدانی و منطقه ای فکر نکنم اینگونه که در مقاله گفته شده باشد . حتی حضور و بودن روسیه
در سوریه به اعتقاد بسیاری با موافقت ایران است زیرا نیروهای ایرانی و حزب الله لبنان و حشد الشعبی و….قبل از روسیه در سوریه مستقر و در حال جنگ با داعش بودند .روسها بسیار دلشان میخواهد که همانند سوریه به یمن هم بروند ولی معذورات سیاسی این اجازه را به انها نداده است و مستقیما در مقابل امریکا و عربستان جنگیدن برای انها غیر ممکن است .