سیاوش آذری – هفتاد و هشتمین شماره نشریه پر بار و خواندنی بررسی کتاب که به هنر و ادبیات میپردازد و در آمریکا منتشر میشود، ویژه بانوی شعر و غزل سیمین بهبهانی بود. بررسی کتاب نشریهای است که مجید روشنگر مدیر سختکوش آن، سالهاست باعشق و علاقه همراه با مطالب و آثار مختلف از نویسندگان و شعرای ایران منتشر میکند.
مخاطبان بررسی کتاب دستچین شدهاند زیرا بیش از هر کسی، اهالی شعر و کتاب با آن سر و کار دارند. به عبارت بهتر «بررسی کتاب» نشریهای است برای آنها که بیش از دیگران میخوانند و بیش از دیگران مینویسند و بیش از دیگران میسرایند.
گرچه مخاطبان این نشریه را عمدتا نویسندگان و شعرا و روزنامهنگاران تشکیل میدهند و طبعا خوانندگانش کمتر از سایر نشریات است، با این همه بیست و چهار سال است که بی وقفه منتشر میشود و این نشانه استقبال روشنفکران از آن است. با این تفاوت که مجید روشنگر هم خود و هم کلیه کسانی که مثل او میاندیشند از تبار روشنفکرانی هستند که به اعتلای نویسندگی و شاعری فکر میکنند و نه سرسپردگی به این یا آن دولت خودی و بیگانه در انهدام سرزمین خویش.
هر اهل کتاب و شعری در فرصت و مجالی که به دست آورد حتی اگر از فاصله دور به لس انجلس بیاید حتما سری به «مجید» میزند. شادروان محمد عاصمی ادیب ، شاعر، نویسنده و مدیر فصلنامه دو زبانه «کاوه» چند سال قبل هنگامی که برای بازدید کوتاهی از محل اقامت خود، آلمان، راهی آمریکا و وارد لس آنجلس شد در اولین لیست اسامی بازدیدکنندگانش مجید روشنگر به چشم میخورد تا با دیدار او نفسی تازه کند و ببیند در بوستان ادب بررسی کتاب چه کسانی سر بر آوردهاند و آنها که از قبل بودند در آن «دسته گل دماغ پرور چه نهال شعر و نثر تازه، کشت کردهاند.»
در آخرین شماره بررسی کتاب “۷۸”تابستان ۱۳۹۳در باب نقد و بررسی کتاب، سیروس پرهام، عارف محمدی، نورالدین زرین کلک، محمود معتقدی، داریوش مهرشاهی، نصرتالله مسعودی، جان اسمیت و ارسلان زیاری حضور قلمی دارند.
در بخش جستار، مارک تواین ترجمه احمد بی نظیر و در شعر معینی کرمانشاهی، مسعود عطائی، علیرضا زرین، مینو نصرت، رفعت حسینی، پرویز ارشد، علیرضا طبیب زاده، ابراهیم مکلا، منوچهر کهن، مهران زنگنه، بهنام باوند پور، هما طرزی، مرتضی محمودی، اردشیر لطفعلیان، فریده فرجام و م. ه. سعیدی سرودههای خود را عرضه داشتهاند.
گزارش مجلس بزرگداشت نجف دریابندری، یادنامه ایرج پارسی نژاد و در بخش داستان کوتاه آثاری از هوشنگ عاشورزاده، فریده شبانفر، و در بخش شعر دیگران آثاری از فردریک هولدرین و الیزابت آموت و یاد سیمین بهبهانی مجموعه این شماره از «بررسی کتاب» را تشکیل میدهد.
مجید روشنگر در نخستین بخش شماره ۷۸ بررسی کتاب به درگذشت سیمین بهبهانی میپردازد و زیر عنوان «حرف اول» مینویسد: مجله به زیر چاپ رفته بود که خبر پرواز سیمین بهبهانی عزیز به گوش همگان رسید. پس باید مجله از زیر چاپ بیرون آورده میشد که از این بانوی غزل معاصر یاد شود.
من این اقبال را داشتهام که با سیمین عزیز در دانشکده حقوق دانشگاه تهران همکلاسی باشم. سالهای ۱۳۳۸تا ۱۳۴۲ دو سال آخر دانشکده او در رشته حقوق قضائی باقی ماند و من به رشته حقوق سیاسی رفتم و در همین سالها بود که با یکی دیگر از همکلاسیهای ما- یعنی منوچهر کوشیار ازدواج کرد که منوچهر پیش از او به آسمانها پرواز کرد. نازنین مردی بود و ما همکلاسیها شاهدعواطف عاشقانه سیمین و منوچهر بودیم. در تمام آن سالهای دانشجوئی. و سیمینبانو در کتاب «آن مرد، مرد همراهم» تمامی این عواطف رابه رشته تحریر کشانده است.
مجید روشنگر سپس به داستان تغییر مسیر سرنوشت سیمین بهبهانی این گونه اشاره میکند:
از داستانهای شگفتی که در دیدارهای دانشجوئی از سیمین شنیده بودیم یکی هم داستان بیرون کردن او از مدرسه مامائی بود که در آنجا به تحصیل مشغول بود. داستان، داستان سیلی محکمی بود که سیمین به صورت دکتر جهانشاه صالح، رئیس مدرسه مامائی زده بود. کسی در روزنامههای شیراز مطلبی در انتقاد از اوضاع مدرسه مامائی نوشته بود و دکتر جهانشاه صالح که میدانست پدر سیمین مدیر روزنامه «اقدام» است، خیال کرده بود که انتشار آن کار سیمین بوده است. این است که سیمین را به دفتر خود احضار میکند و پس از جر و بحث کوتاهی، یک سیلی توی گوش سیمین میخواباند، سیمین هم معطل نمیکند و کراوات او را میکشد و سیلی محکمی بر گونه دکتر میخواباند. پس او را از مدرسه بیرون میکنند و این حادثه است که سیمین را از ادامه تحصیل مامائی باز میدارد.
سیمای درخشان شعر سیمین بهبهانی متعلق به دوره دوم کار شاعرانه اوست که از نظر تاریخی به بعد از انقلاب تعلق دارد. از این تاریخ به بعد است که او در عالم شعر و شاعری درخششی جاودانه پیدا کرده است. و خوشحالم بگویم که «گزینه اشعار» او در سلسله انتشارات مروارید چاپ شده که تا ۱۳۹۰ به چاپ ششم رسید…