نفت خام سنگین ایران در بازار جهانی تا روز سهشنبه، ۳۰ اکتبر (هشتم آبان)، ۷۱٫۷۹ و نفت سبک ۷۴٫۹۹ دلار در هر بشکه قیمتگذاری شد.
دولت آمریکا برای به «صفر» رساندن فروش نفت ایران حداکثر فشار را روی خریداران سنتی آن یعنی چین و هند میآورد و در مقابل جمهوری اسلامی راهکارهای مختلف را برای دور زدن تحریمها و فروش نفت به کار میبندد: از ارزانفروشی تا به کار گرفتن کشتیهای انبار و معروف به «شبح».
عرضه نفت خام در بورس یکی از راههایی است که وزارت نفت پیگیر آن است. یکشنبه ششم آبان، اولین محمولهی نفت در بورس عرضه شد که به گفته علی حسینی مدیرعامل بورس انرژی، فهرست خریداران این محمولهی ۲۸۰ هزار بشکهای با توجه به لزوم رعایت حقوق مالکیت اشخاص و کدهای خرید، محرمانه باقی خواهد ماند و افشا نخواهد شد.
یک منبع آگاه نفتی به کیهان لندن میگوید «بابک زنجانیها از دل همین پنهانکاریها بیرون آمدند و دولت روحانی با وجود اینکه ادعای مقابله با مفاسد را دارد اما در عمل همان راهی را میرود که دولت احمدینژاد رفت.»
او توضیح داد که «با آغاز تحریمهای آمریکا و کاهش فروش نفت به زیر یک میلیون و صد هزار بشکه در روز وزارت نفت مجبور به تکرار تجریه شکستخوردهی دولت احمدینژاد یعنی عرضه نفت در بورس شده با این امید که بخش خصوصی آن را خریداری کند و بفروشد اما آنچه کمتر در رسانهها به مردم گفته میشود این است که شرط خرید نفت در بورس این است که خریدار ۸۰ درصد ارزش محموله نفت سبک را پیشاپیش بپردازد. نه تنها شرکتهای خصوصی ایران بلکه خریداران خصوصی چینی و هندی هم آن را نپذیرفتهاند و در نهایت مشتریان مرحلهی اول عرضه نفت بورس همان دلالها و مافیای دائمی هستند که خریدار آن شدند و بورس مجبور شد اسامی خریداران را محفوظ نگهدارد.»
از سوی دیگر مشخص نیست نفتی که قرار است در بورس فروخته شود به کدام مشتریان ایران و با چه قیمتی عرضه میشود ابهام دیگر در مورد انتقال این نفت است. شرکت نفتکش ایران که مشمول تحریمهاست تمام و کمال در اختیار دولت است.
سعید خوشرو مدیر امور بینالملل شرکت ملی نفت گفته بود «مقاصد فروش نفت از سوی بخش خصوصی آزاد گذاشته شده و آنها میتوانند بجز مشتریان سنتی، نفت خام ایران را به هر مقصدی صادر کنند» اما علی حسینی مدیرعامل بورس انرژی با رد این موضوع میگوید «چیزی به عنوان ممنوعیت صادرات نفت به مشتریان سنتی وزارت نفت برای خریداران بخش خصوصی مطرح نیست و خریداران میتوانند بجز سرزمینهای اشغالی فلسطین به تمام مقاصد فروش، نفت سبک ایران را صادر کنند.»
از همه اینها مهمتر میزان کم نفت عرضه شده در بورس است که چند هفته قبل از عرضه صحبت از یک میلیون بشکه بود اما در نهایت ۲۸۰ هزار بشکه عرضه شد. قرار است محموله دوم نیز هفته آینده عرضه شود که میزان آن هنوز مشخص نیست اما این حجم نفت و فاصلهی زمانی میان مرحله اول و دوم عرضه آن در بورس نشان میدهد این استراتژی کمک چندانی به دور زدن تحریمها نمیکند و فقط مسیری برای دلالانی است که قرار است اسامی آنها محرمانه بماند.
نه تیغ شمشیر دو لبه نیست
تیر سه لبه است:
براى شانتاژ و ایجاد فضاى دروغین براى فروش
براى رانت خوارى راحت بى خبر: فساد و دزدى دور از چشم همگان حتى رقباى داخلى
در مواقعى اندک براى پنهان نگه داشتن مسیرهاى فروش