از آنجا که مشروطه‌خواهی و ناسیونالیسم با گفتمان تجدد در ایران آمیخته است، از آنجا که ناسیونالیسم تنها در اندیشه پویای لیبرال‌ـ دمکراسی مورد پذیرش ماست و از آنجا که گفتمان فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی حزب مشروطه ایران (لیبرال دمکرات) در این بافتار تنیده شده است، حزب در کنگره دوازدهم خود بر ناسیونالیسم از چشم‌انداز دربرگیرنده، به منظورحفظ تمامیت ارضی، همزیستی و یگانگی ملی، تاریخ و فرهنگ ایران و با هدف پیشگیری از هرگونه برداشت افراطی، نژادی و کاهش‌گرایانه تاکید می‌کند.
ناسیونالیسم بیانگر پیوند ملت با کشور، تاریخ، فرهنگ و بازتاب اراده ملت در نگهداری استقلال و پکپارچگی کشور، حافظه تاریخی و فرهنگی و دفاع از حاکمیت ملی است. از این منظر ناسیونالیسم، دربرگیرنده خودآگاهی ملی است که در پیوند گوناگونی‌ها شکل می‌گیرد.
ملت به معنی همزیستی مردم در محدوده جغرافیایی، تاریخی و فرهنگی مشترک است که به واسطه جزء حقوقی حکومت به یکدیگر پیوند می‌خورند. ساختار و نگهدارنده این جزء حقوقی، اصل حاکمیت مردم مبتنی بر قانون اساسی برآمده از حقوق جهانی بشر است.
ملت ایران در بستر شکل‌گیری خود دربرگیرنده گوناگونی قومی، زبانی و دینی است. این ویژگی در تاریخ و فرهنگ ایران همواره نگهدارنده یگانگی کشور بوده است. ناسیونالیسم دربرگیرنده، عامل نگهدارنده گوناگونی در یگانگی، احساس تعلق به دولت‌ـ ملت، دفاع از آن و پذیرش مسئولیت در پیشبرد آن است.
گوناگونی در یگانگی سرچشمه خودآگاهی، حافظه فرهنگی و تعلق ماست. پاسداری از آن نیازمند به گسترش و آموزش ویژگی‌های اقوام، ادیان، زبان‌ها و رسوم ایرانی است. ما کوشش در این راستا را در چهارچوب یک حکومت مردمسالار و مبتنی بر سیاست عدم تمرکز وظیفه ملی خود می‌دانیم.
ناسیونالیسم دربرگیرنده، نگهدارنده، دفاعی و دمکراتیک با برداشت‌های افراطی، نژادی و کاهش‌گرایانه که هر آنچه از ژرفای اندیشه سیاسی کم دارند، با جاه‌طلبی نامحدود جبران می‌کنند، تفاوت بارز دارد. پشتوانه ناسیونالیسم نه پیشوا و توده، نه رهبر و امت، بلکه خودآگاهی فرهنگی است.
ما به فرهنگ به معنای دربرگیرنده و محوری آن می‌نگریم. همه فرآورده‌های مردم در حوزه فرهنگ می‌گنجند. در این راستا ما فرهنگ ایرانی را در جهانی که رو به یک‌شکلی می‌رود، حفظ می‌کنیم. نگهداری و آموزش حافظه ملی، پرورش استعدادهای مردم، مجهز کردن کشور به تکنولوژی مدرن، گسترش زیرساخت فرهنگی در سراسر کشور و گشودن درها به روی بهترین فراورده‌های فرهنگی و صنعتی جهان به‌منظور رفاه و خوشبختی مردم، پاسخ ما به مسئله هویت ملی در عصر جهان‌گرایی ست.
ناسیونالیسم، ما را در بازتاب خودآگاهی ملی به جهان‌گرایی پیوند می‌دهد. ما با تکیه بر آن اندیشه راهنما، ملت ایران را بازیگران جهان‌گرایی می‌دانیم و نه بازیچه آن. ما ایران را نه بالاتر، بلکه پیشتر از هر چیز دیگر می‌دانیم و در پیشبرد منافع ملی ایران کوشش می‌کنیم.
پیوند این قطعنامه به منشور در کنگره دوازدهم حزب مشروطه ایران (لیبرال دمکرات) پذیرفته شد.
مصوبه کنگره دوازدهم، ۲۴ و ۲۵ شهریور ۱۳۹۷
باسپاس از تهیه این سند مهم؛ پیوست به منشور…..که بسیار متین و شایسته نیز تنظیم شده است. اما به نظر من آوردن واژه ” دین ” در جمله زیر از این سند بالا بی مورد است و ضرورتی ندارد :
» ملت ایران در بستر شکل‌گیری خود دربرگیرنده گوناگونی قومی، زبانی و ” دینی ” است. این ویژگی در تاریخ و فرهنگ ایران همواره نگهدارنده یگانگی کشور بوده است«
همه دانایان تاریخ ایران می گویند که عامل مهم و اصلی فروپاشی شاهنشاهی ساسانیان الیگارشی و ستمکاری مغان ( ملایان !) زرتشتی بوده است که سبب یورش تازیان و بعد از آن ترکان و مغولان به سرزمین ما شدند ( از شاه اسماعیل که بگذریم). و دین اسلام شیعی هم که در کار فروپاشی ایران است!! لذا آوردن واژه ” دین ” در اینجا چه ضروی دارد؟؟!!!
ناسیونالیسم ایرانی بر عکس ناسیونالیسم اروپائی بمعنی دشمنی با «هرچه غیر ایرانی» نیست. ایران یک کشورباستانی است که در درازای سده ها مورد تجاوز بیگانگانی قرار گرفته بود که با فرهنگ وآداب طرز زندگی ما سر ستیز داشتند. ناسیونالیسم ایرانی یک ابزار دفاعی در برابرهرعنصر اشغال گری است که بخواهد آداب و عقاید و طرز زندگی خود را بما تحمیل کند