کشورهای تولیدکننده نفت اوپک و همچنین تولیدکنندگان غیر اوپک، ۱۶ آذر (هفتم دسامبر) در وین بر سر کاهش یک میلیون و ٢٠٠ هزار بشکه در روز توافق کردند.
طبق این توافق برای جلوگیری از کاهش قیمت جهانی نفت اعضای اوپک ٨٠٠هزار بشکه و کشورهای غیر اوپک ۴٠٠هزار بشکه از تولید خود کاهش می‌دهند.
پس از پایان این نشست اعلام شد اعضای اوپک با معافیت ایران، لیبی و ونزوئلا از کاهش تولید موافقت کرده‌اند. ظاهرا معافیت ایران به دلیل قرار گرفتن در شرایط تحریم‌ها بوده است. حتی بیژن زنگنه وزیر نفت جمهوری اسلامی به خبرنگاران گفت، «خدا را شکر از همین میزان کاهش عرضه نفت نیز راضی هستیم… مذاکرات سخت و پیچیده‌ای بود تا به نتیجه رسید؛ آنچه می خواستیم به نفع اعضای اوپک و ملت ایران، حاصل شد.»
حالا برخی منابع غیررسمی میگویند در جریان نشست اخیر لابیهای مختلف به زنگنه گفته بودند «حتی صوری» با کاهش تولید موافق کند که او نپذیرفته است. پس از گذشت ۵ روز از تصمیم اوپک روزنامه کیهان چاپ تهران مینویسد، «در حالی که وزیر نفت اعلام کرده است در نشست اخیر اوپک، ایران از کاهش حجم تولید معاف شده ولی در بیانیه پایانی به این موضوع اشاره نشده است».
این روزنامه زنگنه و روحانی را به باد انتقاد گرفته نوشته وزارت نفت به جای تغییر «استراتژی انفعالی» حتی بزرگترین تخفیف طی یک دهه اخیر را به مشتریان داده است. در ادامه پرسیده شده «آیا این شیوه تخفیف داوطلبانه نوعی خراب کردن بازار نفت ایران نیست که مشتریان را به کاهش قیمت عادت داده و آن را به اهرمی علیه خودمان تبدیل کنند؟»
کیهان تهران در ادامه مینویسد، مشکل نفت ایران به راهکارهای جدی‌تری نیاز دارد، چرا که عربستان علی‌رغم تعهد به کاهش ۵۰۰ هزار بشکه‌ای در نشست اخیر اوپک، برای جایگزینی نفت ایران نقشه کشیده است. وزیر نفت عربستان گفته است اگر کشوری به صورت طبیعی تولید نفتش کاهش یابد، ریاض تولید نفتش را برای جایگزینی آن، افزایش می‌دهد.
طبق گزارش‌های منابع آگاه میزان فروش نفت ایران تحت تاثیر تحریمهای آمریکا به زیر ۷۵۰ هزار بشکه در روز رسیده است. همچنین گفته میشود فرمولبندی تصمیم اخیر اوپک با روسها بوده است. همچنان که آنها متفاوت از بقیه تولیدکنندگان متعهد شدند تنها ۲۵۰ هزار بشکه نفت سهم تولید خود را کاهش دهند.
در نشست شش ماه پیش اوپک نیز اوپک پذیرفت برای جبران خلاء ناشی از تحریم نفت ایران تولید خود را تا سقف یک میلیون بشکه افزایش دهد اتفاقاً برای عملی شدن آن، روسیه نیز در کنار عربستان ایستاد. زنگنه امیدوار بود روسیه بجای هند وارد طرحهای توسعه نفت و گاز ایران شود اما در حد حرف باقی ماند.
طبق اظهار نظر زنگنه تحریم‌ها سبب معافیت ایران از کاهش تولید شد اما در عمل اگر تخمینها مبنی بر کاهش تولید ایران تا زیر ۷۵۰ هزار بشکه در روز در نظر گرفته شود مشخص میکند زنگنه بلوف زده است. در واقع آنچه به عنوان «معافیت ایران» اعلام شده بزک کردن «سقوط تولید» با واژهها و عبارات دیگر است. به ویژه آنکه روزنامه کیهان تهران تاکید کرده در بیانیه پایانی نشست اخیر اوپک از معافیت ایران برای کاهش تولید حرفی زده نشده است. به بیان دیگر با کاهش صادرات نفت، تولید نفت ایران نیز کاهش یافته است.
رضا تقیزاده تحلیلگر مسائل سیاسی در این زمینه به کیهان لندن میگوید: «آمار دقیق در مورد تولید و صادرات در دست نیست و موضوع کاملاً امنیتی شده است. در مورد حجم واقعی صادرات بجای آمار تنها به ارزیابی باید تکیه کرد. به نظر میرسد میزان صادرات نفت ایران حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار بشکه در روز میتواند صحیحتر باشد و انتظار می‌رود این مقدار طی هفتههای آینده باز هم کاهش بیشتری پیدا کند.»
این تحلیلگر سیاسی با اشاره به اینکه «ظرفیت انبارها (زمینی و روی آب) محدود است و کاهش صادرات لطمه بزرگی بر تولید می‌زند» معتقد است «زنگنه چپ می‌زند» به این معنا که با لفاظی «راه دیگری» را در پیش گرفته است و در حالی که پس از طرح ادعای معافیت نفتی ایران از کاهش تولید رسانه‌های داخلی از زنگنه به عنوان «مرد همیشه پیروز اوپک» نام برده‌اند به نظر میرسد او بیشتر لاف زده است!
باید یادآور شد روزنامه کیهان تهران در درگیری‌های جناحین نظام، سابقه طولانی در افشای اختلاسها و پروندههای نفتی از جمله دست داشتن زنگنه در پرونده کرسنت دارد.
کانال تلگرامی بهار نزدیک به احمدینژاد، ۱۸ آذر، در گزارشی با عنوان «بانگ پیروزی برای توافق خاکستری اوپک!» ادعای دولتیها مبنی بر پیروزی در اوپک را به چالش کشید و نوشت: «رسانه‌های دولتی در یکی دو روز اخیر توافق اوپک را موفقیتی برای دیپلماسی نفتی ایران می‌دانند، اما همه واقعیت این نیست! ایران پس از خروج دولت ترامپ از توافق هسته‌ای و بازگشت مجدد تحریم‌ها بخش بزرگی از امکان صادرات نفت خود را از دست داده است و با توافق اوپک و یا بدون آن هم مشمول کاهش تولید نفت و از دست رفتن بخش بزرگی از درآمدهای نفتی خود بوده است». این رسانه در ادامه افزوده است: «رخدادهایی چون آنچه در اجلاس اخیر اوپک رخ داد نه آنقدرها برای مردم حائز اهمیت است و نه می‌توان نام پیروزی بر آن نهاد».
زنگنه از ماجرای کرسنت نشان داده یک روده راست نداره
به مرحوم پهلوی میگفتند محمد نفتی
حالا ببنید برای همون نفت بعد از ۴۰ سال به هر لجنی خودشون رو اغشته میکنند که پول بگیرن خرج عراق و سوریه و لبنان کنند