بیژن فرهودی – شش عالِم اسلامی در انگلیس فتوایی صادر کرده و در آن مسلمانان را از پیوستن به گروههای تروریستی مانند داعش منع و آن را «حرام» اعلام کرده اند.
فتوای شش عالِم اسلامی بریتانیا که نخستین در نوع خود است در هفت ماده تنظیم شده و هدف از آن روشن ساختن موضع رهبران مسلمانان این کشور در مورد تحولات اخیر در سوریه و عراق و نیز پایان دادن به انتقاداتی است که از سکوت این رهبران نسبت به بیرحمیهای گروه تروریست ”دولت اسلامی“ به عمل آمده است.
این فتوا که ساندی تایمز لندن آن را چاپ کرده با نفی رژیم بشار اسد آغاز شده و در آن گفته شده که تردیدی نیست که رژیم پرزیدنت اسد در سوریه رژیمی ستمگر، بیانصاف و بیرحم است و شقاوتهای متعددی علیه مردم خود مرتکب شده است. فتوا میافزاید که همین موضوع در مورد به اصطلاح دولت اسلامی یا خلافت خودخوانده که قبلا دولت اسلامی در عراق و شام (داعش) خوانده میشد نیز صدق میکند که گروهی ستمگر و مستبد است.
رهبران مسلمانان بریتانیا در ادامه فتوای خود متذکر شدهاند که داعش با کشتن اسرای جنگی، روزنامهنگاران و غیرنظامیان از جمله امامان مساجدی که حاضر به مشارکت در پیکار آنها نشدند و یا اسیر کردن زنان و کودکان و مخالفان خود، موافقتنامههای بینالمللی از جمله کنوانسیون ژنو و کنوانسیون ضد بردگی را که همه، از جمله مسلمانان نیز آنها را امضا کردهاند، نادیده گرفتهاند.
رهبران مسلمانان بریتانیا هم چنین اذیت و آزار مسلمانان شیعه، مسیحی و ایزدی را به عنوان اقداماتی تنفرآور که مغایر با آموزشها و مدارای اسلامی است که از سوی امپراتوریهای بزرگ مغول و عثمانی نشان داده میشد محکوم کردهاند.
این شش عالم اسلامی بریتانیا میافزایند، بر اساس موارد پیش گفته، دولت اسلامی سازمانی مرتد و افراطی است و حمایت از آن یا پیوستن به آن حرام است و افزون بر این بر هر مسلمان بریتانیایی واجب است که با این ایدئولوژی مسموم به ویژه در زمانی که اجرای آن در بریتانیا تشویق میشود فعالانه مبارزه کند.
رهبران مسلمان بریتانیا تاکید کرده اند که اتباع بریتانیا و دیگر کشورهای اتحادیه اروپا متعهد به قوانین کشورهای خود هستند و به همین علت از نقطه نظر فقهی و اسلامی نیز سفر آنها برای جنگیدن در کنار هر یک از طرفین در سوریه از جمله رزمندگان غیردولتی حرام محسوب میشود.
رهبران مسلمانان بریتانیا در پایان این فتوا میگویند که وظیفه اخلاقی هر مسلمان بریتانیایی ایجاب میکند که بدون خیانت به جوامع خود به مردم سوریه و عراق کمک کنند.
هنوز مشخص نیست که فتوای مشترک این شش علمای ارشد اسلامی بریتانیا از منچستر، لیدز، بیرمنگام، لستر و لندن چه تاثیری بر طرز تفکر مسلمانان افراطی این کشور داشته باشد. از جمله امضاکنندگان این فتوا، شیخ قمرالزمان ازمی دبیرکل سازمان ماموریت جهانی اسلامی و شیخ محمد شهیدرضا دبیرکل شورای قانون شریعت مسلمانان بریتانیا و امام مسجد مرکزی لستر هستند .
شیخ محمد شهیدرضا به ساندی تایمز گفته که این فتوا بسیار مهم است چون از حمایت علمایی با پیشینه فقهی کاملا متفاوت برخورداراست و من امیدوارم جوانان ما به پیام این فتوا گوش دهند.
با این حال مفتی عبدالقدیر برکت الله عضو شورای شریعت بریتانیا نیز که از فتوا حمایت میکند، میگوید مهم است که به جوانان مسلمان اجازه داده شود برای مشارکت عاری از خطر در برنامههای انساندوستانه به سوریه سفر کنند.
جک استراو وزیر خارجه پیشین و نماینده کنونی پارلمان انگلیس، منتخب از منطقه بلک برن، که جمعیت بزرگی از مسلمانان دارد از صدور این فتوا استقبال کرد و گفت وحشیگری قرون وسطایی داعش و گروههای شبیه آن کاملا مغایر با اسلام است و این بسیار مهم است که رهبران اسلامی صدای خود را در محکومیت این ارتداد به گوش همه برسانند.
بارونس وارسی معاون پیشین وزارت خارجه بریتانیا که مسلمان است و در اعتراض به سیاست لندن در قبال مناقشه اسراییل و حماس از مقام خود استعفا داده بود، درباره این فتوا گفته است، این علما چهرههای برجستهای هستند و من از این بیانیه استقبال میکنم . خانم وارسی گفت دولت اسلامی نه دولت است و نه اسلامی و من پیام این رهبران مذهبی را بازتاب میدهم.
بنا به برآورد سازمانهای اطلاعاتی بریتانیا هر ماه حدود ۲۰ تن از افراطیون از انگلیس برای جنگیدن در کنار گروههای جهادی به ویژه دولت اسلامی به عراق و سوریه میروند. اما دولت دیوید کامرون قصد دارد تدابیری را برای جلوگیری موقت از بازگشت جهادیهای متولد بریتانیا از عراق و سوریه به این کشور به مورد اجرا بگذارد.
منابع نزدیک به دفتر نخستوزیری انگلیس میگویند اتباع بریتانیایی که ظنِ شرکت آنان در عملیات تروریستی میرود، اجازه حفظ تابعیت بریتانیایی خود را خواهند داشت اما برای مدتی از ورود مجدد آنها به بریتانیا جلوگیری خواهد شد. این تدبیر بخشی از مجموعه تدابیری است که کامرون در سخنرانی روز دوشنبه خود، ۱ سپتامبر، در پارلمان به اطلاع نمایندگان ملت خواهد رساند .
طبق قوانین جاری، وزیر کشور این اختیار را دارد که اگر مصالح عمومی ایجاب کند با توقیف گذرنامه هر بریتانیایی مانع از سفر وی شود. نگرانی و دلواپسی مسئولین بریتانیایی از خطر حمله تروریستی داعش در خاک بریتانیا روز جمعه به حدی رسید که سطح خطر تروریسم در این کشور از درجه «قابل ملاحظه» به سطح «شدید» افزایش یافت. این بالاترین سطح خطر تروریستی در بریتانیا از سال ۲۰۱۱ به این سو است که در پی آن اغتشاشاتی در چندین شهر بریتانیا به راه افتاد.