(+عکس) رئیس کمیته میراث فرهنگی شورای شهر تهران از کشف ۴۰ متر از ریل اولین ماشین دودی تهران در شهرری خبر داد. این خط ریل در سال ۱۲۶۱ خورشیدی در دوره ناصرالدین شاه قاجار توسط مسیو بواتال مهندس فرانسوی به نمایندگی یک شرکت بلژیکی ساخته شده است.
حسن خلیل‌آبادی رئیس کمیته میراث فرهنگی شورای شهر تهران از کشف ۴۰ متر از ریل اولین ماشین دودی در شهرری خبر داده که متعلق به دوران ناصرالدین شاه قاجار است. به گفته وی، این ریل توسط مأموران شهرداری پیدا شده که در حال ترمیم پیاده‌رو مقابل امامزاده عبدالله شهرری (فداییان اسلام کنونی) بودند که یکی از آرامستان‌های معروف شهر تهران است.
آنگونه که خلیل‌آبادی گفته، ریل کشف شده، متعلق به اولین قطار دودی شهر تهران است. شهرداری شهرری قصد دارد تا این منطقه را به یک مسیر گردشگری تبدیل کند و در تلاش برای جلب نظر مالکان این منطقه است.
قرار است اولین لکوموتیو قدیمی شهر تهران که در حال حاضر در محوطه ایستگاه شهرری قرار دارد به این ریل منتقل شود تا یاد اولین قطار ریلی پایتخت زنده شود.
در اواخر سال ۹۶، به بهانه بهسازی و نوسازی منطقه وسیعی از آرامستان امامزاده عبدالله تخریب شد که شامل گورهای با ارزش قدیمی نیز بود. مشخص نیست کشفیات دیگری در این منطقه در حفاری‌ها پیدا شده یا نه ولی این منطقه از شهر تهران، از دوره صفویه و قاجار یکی از مناطق پر رفت و آمد بوده است.
این خط ریل در سال ۱۲۶۱ خورشیدی در دوره ناصرالدین شاه قاجار توسط مسیو بواتال مهندس فرانسوی از تهران به شاه عبدالعظیم به طول ۸۷۰۰ متر ساخته شد. این ماشین دودی کلا دو ایستگاه داشت که نقطه آغاز آن خط نزدیک خیابان دروازه خراسان (میدان قیام و پارک کوثر فعلی) و نقطه پایانی جلوی در شاه عبدالعظیم در شهر ری بود.
اکنون باقیمانده‌ی ماشین‌دودی تهران در حیاط مترو شهرری و بخش دیگر آن در بخشی از فضای پارک ملت نگهداری می‌شود.
این ریل قطار درون‌شهری در حالی در تهران کشف شده که ۱۵ اسفندماه حسن روحانی در مراسم افتتاح رسمی قطار قزوین- رشت چنان ذوق‌زده بود، که به نظر می‌رسد اولین قطار راه‌اندازی شده در ایران را افتتاح می‌کند! آنهم خط ریلی که ۱۷ سال اجرای آن طول کشید!
پیشینه احداث و بهره‌برداری موفق اولین راه‌آهن در ایران به سال ۱۸۴۸ میلادی از رشت به بندر پیربازار و بندر انزلی باز می‌گردد و بقایای این مسیر هنوز در مسیر رشت به پیربازار و یک لکوموتیو بخار در محوطه اداره کل بنادر استان گیلان وجود دارد.
علاوه بر این، آرزوی داشتن خط آهن سراسری در ایران، در دوران سلطنت رضاشاه پهلوی در سال ۱۳۰۶ به واقعیت پیوست و یک سال پیش از آن، لایحه تاسیس این خط در مجلس شورای ملی تصویب شد. این خط آهن که از جنوب تا شمال ایران امتداد داشت، بندر شاهپور («امام خمینی» فعلی) را به بندر شاه (بندر ترکمن فعلی) وصل می‌کرد. کلنگ ساخت راه آهن در سال ۱۳۰۶ توسط آلمانی‌ها به زمین زده شد.
ساخت خط‌آهن‌های دیگر در ایران به مرور صورت گرفت؛ خط آهن گرمسار- مشهد، تهران- تبریز، قم- یزد در دوران پهلوی اول ساخته شد که در مواردی جنگ جهانی اول و پیامدهای آن موانعی در ساختن آنها ایجاد کرد.
در دوران پهلوی دوم نیز، خط راه‌آهن تهران- مشهد، بندر شاه- گرگان، ساختمان جدید ایستگاه بزرگ راه‌آهن تبریز، ساختمان جدید ایستگاه بزرگ راه‌آهن مشهد، راه آهن عجبشیر- بندر رحمانلو، ریل‌گذاری بادرود- اصفهان، خط کاشان- بافق- زرند، راه‌آهن شرفخانه- رازی و خط کرمان- زرند افتتاح و مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
از سال ۹۴ تا کنون سازمان میراث فرهنگی نتوانسته است «راه‌آهن ایران» را در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت برساند و به دلیل کمبود مدارک و نقص پرونده، رسیدگی به آن تا سال ۲۰۲۰ عقب افتاده است.
