فیروزه رمضانزاده- فلورا فرزانه، خواننده ایرانی در سبکهای سمفونیک پاور متال، جاز، سُلو، کلاسیک و گاسپل جاز ساکن تهران است که به گفته خودش، علاقه به موسیقی و ترانههای مختلف به زبان انگلیسی او را به فراگرفتن این زبان و آواز خواندن به زبان انگلیسی جذب کرد.
فلورا فرزانه که متولد۴ بهمن ١٣۶۶ در بندر انزلی است در گفتگو با کیهان لندن بر شهر محل تولدش تاکید میکند و میگوید: «بندرانزلی، خیلی مهم است!»
از همان شروع گفتگویمان متوجه روحیه شوخطبع و شاد او میشوم. در ادامه، میخندد و اضافه میکند: «در تهران به دنیا نیامدم، خیلی خوشحالم که شمالی هستم.»
استعداد در تقلید و گوش موسیقی او در کنار پشتیبانی پدر و مادر و برادرهایش کمک کرد تا با جدیت بیشتری به موسیقی علاقمند شود: «البته پدر و مادرم هم اهل موسیقی بودند نه اینکه خودشان موزیسین باشند ولی خیلی به موسیقی علاقمند بودند، پدرم همیشه میگفت موسیقی گوش کن، موسیقی خوب گوش کن. برادرهایم هم همیشه به من میگفتند موسیقی خوب گوش کن، درست بفهم، به همین دلیل به موسیقی علاقمند شدم.»
به گفته خودش، از هفت، هشت سالگی، یاد گرفتن موسیقی را با آموختن ساز سهتار آغاز کرد. در همان دوران بود که به تقلید موسیقیهای مورد علاقهاش پرداخت: «استاد آواز و استادی که صداسازی به من یاد داده باشد پیدا نکردم فقط آقای کاوه سروریان سولفژ را به من در چند جلسه یاد دادند. گوشم هم خیلی قوی بود و تقلید میکردم، از همان هفت، هشت سالگی شروع کردم به تقلید کردن و در ١٣ سالگی به صورت خودآموز سبکهای مختلف را یاد گرفتم.»
او با اشاره به فراگرفتن نوازندگی ویولُن، گیتار برقی و پیانو و ساز سهتار و سنتور توضیح میدهد: «در ساز سهتار، ردیف میرزا عبدالله، در آواز سنتی ردیف عبداله دوامی و در ویولن ردیف روحالله خالقی را کار کردم. موسیقی سنتی هم گوش میکردم اما موسیقی غربی را انتخاب کردم.»
فلورا فرزانه بجز زبان انگلیسی آوازهایی به زبانهای ایتالیایی و آلمانی هم اجرا کرده است. از او میپرسم چرا آواز خواندن به زبانهایی غیر از زبان مادری را انتخاب کرده است، میگوید: «چون، موسیقی که دوست داشتم به زبان انگلیسی بود به همین دلیل، زبان انگلیسی را یاد گرفتم، البته نمیتوانم از صداهای بهشتی نظیر استاد شجریان یا ناظری بگذرم و آثار این اسطورههای ماندگار موسیقی سنتی ایرانی را گوش نکنم.»
او در ادامه توضیح میدهد: «پدر و مادرم هم به زبان انگلیسی مسلط هستند، چون قبلاً در جایی زندگی میکردیم که آنها با کاناداییها کار میکردند.» این هنرمند ایرانی ادامه میدهد: «زبان یک آهنگ، برایم مهم نیست، آن موسیقی که دوست دارم مهم است، اگر آهنگها و ترانههای دلخواه من به زبان فارسی میبود، به فارسی میخواندم اما هیچ ترانه و آهنگ فارسی نبوده که مرا جذب کند تا آن را اجرا کنم. بیشترین آهنگهایی که مرا جذب میکرده جاز و کلاسیک بودهاند. به همین دلیل رفتم و زبان ایتالیایی را یاد گرفتم چون به اپرا علاقمند بودم، زبان انگلیسی را هم دوست داشتم و آهنگهایی که دوست داشتم هم به زبان انگلیسی بودهاند مثل جاز ، اگر امکانش برایم وجود میداشت، دوست داشتم بروم و آفریکنجاز یاد بگیرم.»
بشنوید:
فلورا فرزانه اولین تجربه خود در عرصه آواز را با گروه ایرانی Frosted Leaves در سالهای ۲۰۰۹-۲۰۱۰ و در آلبوم Bleak Autumn از سر گذراند و سپس با گروههای کلاسیک، راک و متال و فیوژن دیگر نیز همکاری کرد.
از دیگر سوابق اجرایی این هنرمند جوان در صحنه میتوان به همخوانی به عنوان وکال آلتو در ارکستر پرواز همای در تالار «وحدت» (رودکی) و همچنین همکاری با گروه اپرای «آیریک» به عنوان بازیگر و خواننده اپرا در اپرت «رودابه» به کارگردانی سعید میرزایی و نویسندگی محمدکیا خسروی اشاره کرد که در اردیبهشت ۱۳۹۴ در تالار رودکی به روی صحنه رفت.
فلورا فرزانه در ادامهی این گفتگو به همکاری و اجرای خود به عنوان سولیست سوپرانو با ارکستر کوبهایِ آوای «نایریکا» در پروژه آزادی زنان زندانی جرایم غیرعمد اشاره میکند که دو اجرا در وزارت امور خارجه و ایوان شمس داشته است.
او در توضیح این مطلب میگوید: «در اسفندماه سال گذشته با ارکستر کوبهای آوای «نایریکا»همکاری کردم که در ایوان شمس برگزار شد، خیلی تبلیغات شد اما میتوان گفت بیشتر تبلیغات شد و خیلی از سلبریتیهای مبلّغ این حرکت فرهنگی شرکت نکردند، بین دو قسمت اجرا گلریزان داشتیم که چیزهایی فروخته میشد و عوایدش برای آزادی زنان زندانی جرایم غیرعمد هزینه میشد؛ در کل تبلیغات زیادی صورت گرفت، ولی ۹۰٪ کسانی که تبلیغ کردند خودشان نیامدند!»
این خواننده ایرانی به همکاری خود به عنوان «لید» و «بک وکال» در چند آلبوم و ترانه کلاسیک، راک، متال و فیوژن ایرانی و خارجی، از جمله Agena ،Deformation ،Octave ،MelancholicA ،Radio Band با مهرداد فرید، ابراهیم اثباتی، شاهد سبحانیفر، فرشاد حسامی و فهام گوهری اشاره میکند.
موسیقی فیلم ۳۹ دقیقهای «لورا» ساخته مشترک میلاد راد و مهیار منفرد در سال ۱۳۹۶ از ایران برنده جایزه بهترین موسیقی اوریجینال از جشنواره فیلم کوتاه مادرید شد که در این موسیقی از صدای فلورا فرزانه بهره گرفته شده است.
فلورا فرزانه که دانشآموخته رشته پزشکی است و به گفته خودش تحصیلاتش هیچ ارتباطی با علاقهاش به موسیقی ندارد با خنده توضیح میدهد: «روحیاتم برای طبابت مناسب نیست، از علم پزشکی فقط برای سلامت صوتی هنرجوها استفاده میکنم همین و بس؛ من فقط پزشکی تحصیل کردم ولی علاقهای به این رشته نداشتم، در اصل، ادامه نمیدهم یعنی مشغول به طبابت نیستم و در حال حاضر به صورت حرفهای کارم موسیقی است و به تدریس سبکهای مختلف آواز از جمله کلاسیک، جاز ،راک، پاپ و… در متدهای مختلف مشغول هستم.»
او به خوانندههای مورد علاقهاش مانند پاواروتی، آرته فرانکلین، الا فیتزجرالد، تام جونز و Zakk Wylde اشاره و اضافه میکند: «تلاش کردهام همیشه پیشگام باشم و صاحب سبک هستم؛ دیگر تقلید نمیکنم؛ ۱۰۰درصد اگر بخواهم کار کنم باید یک امضا طبق معمول برای خودم بسازم، چون پیرو نیستم و نبودم در آوازم؛ برای لهجه، خب گوشم قوی و کافیست، کسی برایم تلاش نکرد، مثل یک بچه که از پدر و مادر میشنود و یاد میگیرد، من هم هر زبانی را با شنیدن میتوانم یاد بگیرم، استعداد زبانم خوب است.»
«ملکه شب» در اپرای «نی سحرآمیز» از موتسارت:
این خواننده جوان ایرانی به چند اجرای دارای مجوز خود در استودیو با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان «بک وکال» نیز اشاره میکند. وی از علاقه خود برای همکاری با هنرمندان ایرانی و خارجی هم میگوید: «دوست دارم با خوانندهها و گروههای ایرانی و حتی خارجی همکاری کنم، tribute برای بندهای مورد علاقهام میخوانم و خیلی مورد توجه قرار میگیرد، کلاً همکاری را دوست دارم. دوست دارم کارهای خودم را بخوانم، اجراهای خودم را بروم، آلبوم خودم را منتشر کنم که البته در ایران فکر نمیکنم امکانپذیر باشد. در سبک سمفونیک پاور متال، ساخت آهنگهایی که در ذهن دارم و اجرای قطعات خودم بر روی صحنه از برنامههایی است که دوست دارم انجام بدهم.»
از او میپرسم آیا به دنبال دریافت مجوز یا برگزاری کنسرت در ایران یا خارج ایران بوده است، میگوید: «حقیقت این است که خواننده زن در ایران فقط برای زنان میتواند اجرای کامل داشته باشد، یا در قالب تئاتر که باز هم بسیار سخت است از نظر گرفتن مجوز؛ از طرفی الان به کنسرتهای راک و متال به سختی مجوز میدهند؛ حالا فکر کنید یک زن بخواهد بخواند! اصلاً غیرممکن است، به خاطر همین فکرش را هم نمیکنم که در ایران کار متال به صورت مختلط به روی صحنه ببرم، مگر برای بانوان که خب خیلی بلندپروازم در این زمینهها، تا چیزی آنطور که میخواهم نباشد شروع نمیکنم.»
فلورا فرزانه در ادامه اضافه میکند: «اجرا در خارج از ایران، دیگر یک هدف نیست، یک ضرورت شده برای من. به خاطر اینکه راه دیگری ندارم با اینکه هیچ علاقهای به اجرای برنامه در خارج از ایران ندارم. اگر ارشاد یک کم با ما راه میآمد و اجراهای زنان برای همه مخاطبان آزاد میشد مجبور نبودم بروم یک جای دیگر یا حتی فکرش را بکنم؛ دوست ندارم بروم، ولی مجبورم. البته اگر چنین کنسرتهایی آزاد شود هم گروههای موسیقی ریز و درشت برای مجوز میریزند ولی یک سیستم درست برای تایید صلاحیت یک گروه یا موزیسین از نظر خوب و بد بودنش وجود ندارد. همین گروههای موسیقی راک و متال که میبینید، اکثراً کاور گروه هستند، یک سری گروه که اوریجینال کار میکنند هم کارهایشان شباهت بسیار زیادی به آهنگهای دیگر گروهها دارد، شاید تک و توک گروههایی پیدا شوند که از بیشتر جهات ارزش شنیده شدن داشته باشند. ۲۰ سال دیگر اگر به فرزندانم بخواهم بگویم که گروههای موسیقی زمان من در ایران چه کسانی بودند باید سکوت کنم یا بگویم دو یا سه گروه شاید بودند که آنها هم نمیتوانستند کنسرت اجرا کنند!»
فلورا فرزانه ادامه میدهد: «تعریف ممنوعه، اینکه فارسیزبان باشی و انگلیسی موزیکبسازی، بقیه یا کار دزدی از گروههای ترکی و ارمنی و حتی گروههای خیلی معروف آمریکایی میکردند یا کاور گروه بودند یا اجرا میگذاشتند و خودشان بلیتهایشان را میخریدند و بعد اعلام میکردند که بلیت تمام شده یا حاشیه میساختند که معروف شوند و…»
او میافزاید: «انگشت فرزندانم به سوی من خواهد بود و خواهند گفت تو چرا کاری نکردی؟ حالا بیا حالی کن که خودم مجوز از ارشاد برای کنسرت سمفونیک متال نمیتوانستم بگیرم یا سولو یا هر سبکی که سالهاست در آن فعالیت میکنم، ممنوعه بودن یعنی چی؟ الان مشکل در اینجا نخواندن به زبان فارسی من نیست، ارشاد هم نیست، اینجا اکثر مردم عادت کردهاند که انرژی مصرف نکنند برای تشخیص هنرمند از کاسب، هر موزیکی بیاید گوش میکنند، وقتی به یک آقایی که در ۲۰ سال به قول خودشان فعالیت راک، که صدای پاپ فالش میدهد مردم میگویند خواننده راک! چه انتظاری میشود داشت؟ وقتی کسی اجرا میگذارد یک سولو میزند، و یک نت صحیح و سالم ندارد، چه میشود گفت؟! کل استایل پوشیدن، کپی از یک خواننده غربی دیگر است و مردم عادی نمیتوانند تشخیص دهند، اینها همهاش شو است وکاسبی، ولی حتما هنر نیست! من ۲۰ سال دیگر باید در جواب فرزندم سکوت کنم یا بگویم دو سه تا گروه راک و متال و فیوژن بودند ولی اسپانسر روی شومنها و دلقکها سرمایهگذاری میکرد، ارشاد هم به زنان مجوز نمیداد، چون سیستم ارزشیابی درست نبود!»
از فلورا میپرسم تا به حال از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مشکلی برایش پیش نیامده، در پاسخ میگوید: «کسی به من کاری ندارد، بیشتر چون اسمم را با یک خانم بازیگر دیگر اشتباه میگیرند. خوشبختانه خودم دنبال مجوز نبودم، ولی دیدم که بچهها چه بلاهایی سرشان آمده برای مجوز گرفتن.»
او از استقبال مخاطبانش از موسیقی خود نیز میگوید: «استقبال مردم همیشه عالی و انرژیبخش بوده، چه، کسانی که فارسیزبانند چه انگلیسی یا زبانهای دیگر که زبان مادریشان است، همیشه حمایتم میکنند، با کلام محبتآمیزشان؛ از من کارهای بیشتر میخواهند، هر روز دهها پیام محبتآمیز و شادیبخش دریافت میکنم از جاهای مختلف در ساعات مختلف شبانه روز، این هم یکی از دلایلی است که همیشه انرژی خوبی دارم! مردم خیلی به من لطف دارند.»
کانال فلورا تلگرامی فلورا فرزانه: fsavantofficial@
در اینستاگرام: https://www.instagram.com/flora.farzaneh/?h