بانک مرکزی در نتیجهی اثرات تحریم در اقتصاد ایران، با واردات کالا بجای انتقال ارز به کشور موافقت کرده است.
رضا رحمانی وزیر صنعت، معدن و تجارت روز سهشنبه ۲۷ فرودینماه ۱۳۹۸ گفته که بانک مرکزی موافقت کرده است که صنعتگران در سال جاری به هر میزان صادرت داشته باشند و در چارچوب دستورالعمل بازگشت ارز حاصل از صادرات به کشور، بجای انتقال ارز به کشور میتوانند مواد اولیه و کالاهای واسطهای در بخش تولید وارد کنند.
وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه حجم صادرات کالا به عراق به عنوان یکی از مهمترین شرکای تجاری جمهوری اسلامی در شرایط تحریم، ۱۲ میلیارد دلار است از وضعیت صادرات به روسیه ابراز ناخشنودی کرده است: «صادرات ایران به روسیه تنها ۳۰۰ میلیون دلار است که این رقم به هیچ وجه پذیرفتنی نیست و باید راهکاریهای افزایش صادرات به این کشورها را استخراج و در یک بازه زمانی مشخص به کار ببریم.»
رضا رحمانی افزوده است: «کشورهای همسایه برای صادرات را باید به صورت یک پکیج دید، بطور مثال از مسیر بازار عراق به بازار سوریه و لبنان و عمان، بازار یمن، عربستان و شمال آفریقا و از طریق ترکیه به بازار اتحادیه اروپا دست پیدا کنیم.»
رحمانی همچنین ارمنستان را به دلیل ارتباطات بازرگانان این کشور با دیگر کشورها، از ظرفیتهای بالقوه برای دستیابی به بازارهای کشورهایی همچون فرانسه، کانادا و… خواند و گفت: «در همه کشورهای همسایه باید رایزنهای اقتصادی فعال شوند و در آخر سال نتیجه فعالیت آنها را بررسی و متناسب با عملکردی که داشتند، تصمیمگیری کنیم.»
وزیر صنعت، معدن و تجارت تأکید کرده که «واردات کالاهای مورد نیاز کشور باید از کشورهایی باشد که به آنها صادرات داریم.»
سخنان رضا رحمانی وزیر صنعت، معدن و تجارت نشان از آن دارد که اثرات تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه ایران نمایان شده و دولت در نظر دارد با راهکارهایی از بحرانیتر شدن شرایط اقتصادی کشور بکاهد.
وزیر صنعت، معدن و تجارت عنوان نکرده تصمیم به «واردات کالا بجای انتقال ارز»، تصمیمی اجباری و به این دلیل است که صادرکنندگان امکان برگرداندن ارز ناشی از صادرات به چرخه اقتصاد ایران را ندارند چرا که تحریمهای آمریکا مسیرهای بینالمللی انتقال هر گونه ارز به ایران را بسته است. در نتیجهی این شرایط بسیاری از صادرکنندگان از حجم فعالیت خود میکاهند و برخی دیگر نیز ارز ناشی از صادرات را به حسابهای خود در دیگر کشورها نگه داشته یا آن را در دیگر کشورها به سرمایههایی چون مِلک و مستغلات تبدیل میکنند.
از سوی دیگر بسیاری از کشورهای واردکننده کالاهای ایرانی نیز برای اینکه درگیر تحریمهای آمریکا نشوند ترجیح میدهد بی سر و صدا با دریافت کالای ایرانی، اجناس بنجل و بیکیفیت خود را به ایران تحمیل کنند. این روند در دور پیشین تحریمها و به ویژه از سوی روسیه، هند و چین رخ داد.
اکنون نیز وزیر صنعت، معدن و تجارت توضیح نداده که چگونه مطمئن است کشورهای واردکننده کالا از ایران حاضر خواهند بود شروط دولت جمهوری اسلامی برای بازرگانان داخلی خود را عملی کنند و کالاهای مورد نیاز تولیدکنندگان را در ازای کالای وارداتی در اختیار تاجران ایران قرار دهند! آیا اساسا آیا کشورهایی چون ارمنستان و عراق که در شرایط تحریمی سنگین آمریکا علیه ایران حاضر هستند تجارت خود با ایران را ادامه دهند، آیا توان و پتانسیل رفع نیازهای تولیدکنندگان ایرانی را دارند یا خیر؟!
تجربه نشان داده است که در نهایت، این روند هر چند دردی از اقتصاد ایران دوا نمیکند بلکه دروازهای دیگر به روی مافیای اقتصادی و رانتخواران باز میکند تا با بهرهبردن از شرایط تحریم به این داد و ستدها پرداخته و همچنان ثروتهای کلان به جیب بزنند.