بیژن فرهودی – با نزدیک شدن تاریخ ۳۰ ژوئن که ظاهرا آخرین مهلت دستیابی به توافق جامع هستهای بین ایران و جامعه جهانی است نتایج یک نظرسنجی تازه نشان از برداشت اساسا منفی کشورهای مختلف نسبت به جمهوری اسلامی دارد.
بر اساس این نظرسنجی که توسط موسسه پژوهشی معتبر PEW صورت گرفته در ۳۱ کشور از ۴۰ کشور مورد نمونهگیری اکثریت مردم دیدگاهی منفی نسبت به جمهوری اسلامی ایران دارند و در چندین کشور اکثرا مسلمان در خاورمیانه و آسیا محبوبیت ایران به میزان قابل ملاحظهای کاهش یافته است.
ماه ژوئن امسال همچنین دومین سالگرد انتخاب حجتالاسلام روحانی به مقام ریاست جمهوری اسلامی است و نتایج این نظرسنجی نشان میدهد که رییس دولت یازدهم نیز در گوشه و کنار خاورمیانه نمرات پایینی از پرسش شوندگان دریافت کرده است.
نظرسنجی از ۲۵ مارس تا ۲۷ ماه مه امسال در میان ۴۵۴۳۵ نفر در ۴۰ کشور جهان انجام شده و بع طور متوسط ۵۸ درصد از افراد مورد نمونهگیری در این کشورها نظر مساعدی نسبت به ایران ابراز نداشتهاند. پاکستان تنها کشوری است که اکثریت مردم آن یعنی ۵۷ درصد نظراتی مثبت در مورد ایران ابراز کردهاند.
در اسراییل که رهبرانش ایران را تهدیدی نسبت به موجودیت آن کشور تلقی میکنند ۹۲ درصد از مردم از جمله تقریبا تمام یهودیان (۹۷٪) و بیش از ۶۳ درصد از اعراب اسراییلی دیدگاهی منفی نسبت به ایران دارند. در اردن نیز حدود ۸۹ درصد از مردم نظر مساعدی نسبت به ایران ندارند. در لبنان و اراضی فلسطینی نیز باوجود کمکهای بی شائبه جمهوری اسلامی برای تامین رفاه مردم و در نتیجه جلب حمایت آنها و اعمال نفوذ بیشتر در آن مناطق، اما آنها نیز دل خوشی از حکومت ایران ندارند. در لبنان میزان عدم محبوبیت ایران ۵۸ درصد و در اراضی فلسطینی ۵۷ درصد است.
این موسسه پژوهشی معتقد است که طی یک دهه اخیر یکی از عوامل اصلی کاهش محبوبیت ایران که بزرگترین کشور شیعهنشین جهان است بالا گرفتن تشنجات سیاسی و فرقهای در این منطقه است که بخش اعظم آن را مسلمانان سنی تشکیل میدهند. از سال ۲۰۰۶ به این سو میزان محبوبیت ایران در اندونزی و اردن هریک ۴۱ درصد کاهش یافته است. در همین دوره کاهش محبوبیت ایران در میان مردم ترکیه ۳۶ دصد بوده است.
موسسه پژوهشی PEW میگوید همزمان با ادامه مذاکرات هستهای بین ایران و ۱+۵ مردم این ۶ کشور به طور کلی نظرات انتقادآمیزی نسبت به ایران دارند. تقریبا ۳/۴ آمریکاییان نظری منفی نسبت به ایران دارند که این تقریبا نسبت به سال پیش تغییری نیافته است. در فرانسه این میزان برابر با ۸۱ درصد، در آلمان ۷۸ درصد، در بریتانیا ۶۲ درصد و در چین برابر با ۶۱ درصد است. در روسیه که دولت آن به واسطه معاملات پر منفعت نظامی و تجاری روابط حسنهای با ایران دارد تنها ۳۴ درصد از مردم دیدگاه مثبتی نسبت به ایران دارند و ۴۴ درصد با دیدی انتقادآمیز به ایران مینگرند.
نظر سنجی موسسه PEW همچنین نشان از آن دارد که حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی ایران نیز در میان مردم کشورهای خاورمیانه محبوبیت چندانی ندارد. در اسراییل ۹۰ درصد، در اردن ۸۲ درصد، در لبنان ۵۸ درصد ، در ترکیه ۵۵ درصد و در اراضی فلسطینی ۵۳ درصد از مردم دیدگاهی منفی نسبت به حجتالاسلام روحانی دارند . در لبنان نظر مردم نسبت به روحانی براساس اعتقادات مذهبی متفاوت است: ۹۵ درصد از شیعیان لبنان او را تایید میکنند حال آنکه این میزان در میان مسیحیان لبنان تقریبا ۲۵ درصد و در میان سنیهای این کشور ۱۱ درصد است.