(+ویدئو) گفته می‌شود باوجود اعتراض‌های داخلی و بین‌المللی، دولت ترکیه شروع به آبگیری مخزن سد ایلیسو بر روی رود دجله کرده است. آبگیری این سد منجر به خشکسالی گسترده در کشور عراق و همچنین شدت گرفتن ریزگردها در ایران می‌شود.
باوجود اعتراضات داخلی و بین‌المللی، خبرگزاری رویترز به نقل از فعالان محیط‌زیست و یک نماینده پارلمان ترکیه نوشت که کشور ترکیه طی در روزهای گذشته شروع به پر کردن مخزن سد ایلسیو بر روی رود دجله کرده است.
گفته می‌شود سد ایلیسو که از ورود ۶۰ درصد منابع آب دجله به خاک عراق جلوگیری می‌کند، منجر به نابودی کامل تالاب هورالعظیم و به بروز موج جدیدی از ریزگردها در ایران خواهد شد.
احداث این سد که ظرفیتی معادل سه برابر بزرگترین سد ایران یعنی کرخه دارد در نهایت سبب می‌شود از ورود تمامی ۵۶ درصد میزان آبی که از خاک ترکیه به دجله سرازیر می‌شد، جلوگیری شود و فرایندهایی نظیر بیابان‌زایی و خشکسالی درعراق شدت یابد.
محمد درویش فعال محیط‌زیست پیشتر درباره پیامدهای آبگیری این سد گفته بود: «این آبگیری به معنای شوکی بزرگ به هورالعظیم از سمت عراق است که البته دودش به چشم هموطنان ما در خوزستان خواهد رفت. اما شگفت‌آورتر آنکه دولت ایران عملاً نمی‌تواند به این آبگیری اعتراض کند، چرا که خودش بر روی سرشاخه‌های دجله در استان‌های آذربایجان غربی، کرمانشاه و کردستان سد بسته و یا طرح‌های انتقال آب اجرا کرده و تاسف‌بارتر آنکه با احداث سد کرخه و به بهانه اکتشافات ارزانتر نفتی در میدان آزادگان و توسعه برنج‌کاری در پایین‌دست کرخه، عملاً آخرین میخ را به تابوت هورالعظیم زده است.»
ده‌ها سال است که گروه‌های حامی محیط زیست ترکیه و برخی کشورهای اروپایی، با سدسازی و نیروگاه‌های برق آبی در شرق ترکیه، مخالفت می‌کنند. این گروه‌ها می‌گوید در صورت سرازیر شدن سد ایلسیو مساحتی ۳۱۳ کیلومتر مربع زیر آب خواهد رفت که شامل شهرسنگی ۱۲ هزار ساله حسن‌کیف با آثار تاریخی و همچنین ۱۹۹ روستا می‌شود. در این مناطق بیش از ۸۰ هزار نفر زندگی می‌کنند که عمدتا کشاورز هستند و مجبور شده‌اند زمین‌های خود را به دولت واگذار کنند.
این درحالیست که فراتر از مرزهای ترکیه، آبگیری سد ایلیسو باعث می‌شود تا کشور همسایه عراق با بی‌آبی رود دجله مواجه شود که حیات گیاهان و جانوران بسیاری به آن وابسته است. همچنین، بخش عمده مردم این منطقه کشاورز هستند که با راه‌اندازی این سد، خسارت‌های جدی می‌بینند. مناطق باتلاقی جنوب عراق که جزو میراث جهانی یونسکو طبقه‌بندی شده نیز در معرض خطر قرار دارند. همچنین این سد باعث می‌شود تا خشکسالی عراق بیش از پیش بر وقوع پدیده ریزگرد در ایران اثر بگذارد.
گفتنی است که چندین دهه ساخت این سد متوقف شده بود و آلمان، اتریش و سوئیس در سال ۲۰۰۹ به دلیل مشکلات محیط زیستی و فرهنگی که ساخت این سد به دنبال داشت، همکاری خود را با آن قطع کردند. اما با این وجود، رجب طیب اردوغان ۱۰ ژوئن ۲۰۱۹ از پر کردن مخزن این سد خبر داد که با اعتراض کشورهای عراق و چندین کشور اروپایی مواجه شد.
گزارش رویترز می گوید: «آبگیری سد ایلیسو که در تصاویر ماهواره‌ای دیده می‌شود، به تأیید یک نماینده پارلمان ترکیه و چند کنشگر در این کشور نیز رسیده است.»
https://www.youtube.com/watch?v=GjMiosOugFo
طی سال‌های گذشته همواره این دیدگاه مطرح بوده که ۵۰ تا ۷۵ درصد گرد و خاک‌های داخل ایران منشأ خارجی دارد. علاوه بر این، دود ناشی از آتش‌سوزی‌ها در تالاب هورالعظیم که گفته می‌شود به دلیل کم‌آبی و عدم دریافت حقابه از دجله بوده، باعث شد تا نزدیک به دو ماه، هوای آسمان شهرهای مرزی ایران با عراق، دود‌آلود باشد و مردم با مشکلات تنفسی روبرو شوند.
