یکی از کارگران خدماتی شهرداری بندرعباس روز شنبه ۱۹ مرداد ۱۳۹۸ پس از برخورد با اتومبیل جان خود را از دست داد. یک روز پیشتر و در جمعه ۱۸ امرداد سه کارگر ساختمانی بر اثر ریزش یک ساختمان در حال ساخت در خیابان ظفر تهران، زیر آوار ماندند و جان باختند.
این تنها دو نمونه از خبرهایی است که طی روزهای گذشته از جان باختن کارگران در رسانههای داخلی منتشر شده است. بدون شک همه موارد جان باختن کارگران در ایران رسانهای نمیشود و از سوی دیگر بسیاری از کارگرانی که دچار حادثه در محیط کار میشوند نیز جان سالم به در برده اما مدتی بستری و یا حتی از کار افتاده میشوند.
بیشترین مرگ کارگران در محیط کار به کارگران ساختمانی تعلق دارد. در سال ۱۳۹۶ آمار مرگ در محیط کار به هزار و ۶۷۵ نفر رسید که شامل کارگران رسمی، غیررسمی و مهاجر بود، نیمی از جانباختگان در این سال مربوط به صنعت ساخت و ساز شهری بود که نیمی از این کارگران بر اثر سقوط از ارتفاع جان خود را از دست دادند.
وبسایت خبرآنلاین در گزارشی به موضوع مرگ و میر کارگران در محیط کار پرداخته و نوشته است «بیشتر کارگران جانباخته نه بیمهای دارند و نه قراردادی. کارگر روزمزدند و کارفرمایانشان عموما زیر بار بیمه کردن آنها نمیروند و چندان هم حواسشان به امن کردن محیط کار این کارگران نیست.»
در ادامه این گزارش آمده است: «یکی از روی داربست به زمین افتاده و قطع نخاع شده، دیگری موقع پرتاب آجر سرش شکسته و آن یکی زیر آوار ساختمان نیمهکاره مانده و مرده؛ مثل ۶ کارگری که طی سه روز گذشته در سایه فقدان ایمنی محیط و شرایط کار، در شهرهای مریوان، بندرعباس و تهران دچار حادثه شدند.»
اما بر اساس این گزارش «در ماده ۶۵ قانون تأمین اجتماعی آمده، در صورت وقوع حادثه ناشی از کار، کارفرما مکلف است، اقدامات لازم اولیه را برای جلوگیری از تشدید وضعیت حادثه دیده انجام دهد و گزارش حادثه را ظرف سه روز اداری از تاریخ وقوع به صورت کتبی به سازمان تأمین اجتماعی اطلاع دهد. همچنین چنانچه کارفرما برای جلوگیری از تشدید وضع حادثهدیده متحمل هزینههایی شود، از آنجایی که بیمهشده تحت پوشش تأمین اجتماعی است و این سازمان مکلف به ارائه خدمات درمانی به بیمهشدگان است، کارفرما میتواند برای دریافت هزینههای خود به سازمان تأمین اجتماعی مراجعه تا برابر مقررات در این خصوص اقدام شود.»
با اینهمه آمارها ارقام تأسفباری را از وضعیت ایمنی کارگران نشان میدهند که نمایانگر بیتوجهی به اجرای درست قوانین و عدم نظارت بر کارفرمایان دارد. رتبه ایران در زمینه «رعایت مسائل ایمنی کار» در میان کشورهای جهان ۱۰۲ است که رتبه نامطلوبی ارزیابی میشود.
همچنین بر اساس اطلاعات سازمان پزشکی قانونی ایران در سالهای ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۶، بیشترین میزان فوت بر اثر حوادث ناشی از کار مربوط به سال ۱۳۹۲ به تعداد هزار و ۹۹۴ نفر بوده است.