از روایت هرودوت تا «پاسخ به تاریخ» محمدرضاشاه پهلوی

سه شنبه ۹ مهر ۱۳۹۸ برابر با ۰۱ اکتبر ۲۰۱۹


فرشته جوادی – نخست روایت هرودوت را بشنویم درباره قضیه‌ای که دانش‌آموزان ایران نیز در کتاب تاریخ با آن آشنا می‌شده‌اند: داستان برادران مجوس (Magus) از قوم ماد و «بردیای دروغین» [گئومات  Gaumata magus] که بجای پادشاه پارسیان به آنها قالب شد.

سنگ نبشته‌ی بیستون

هرودوت در کتاب «جنگ‌های پارسیان» می‌نویسد:

«هنگامی که کمبوجیه پسر کوروش، مدتی  طولانی در مصر ماند دو برادر مجوس (Magus) علیه او شوریدند. یکی از آنها توسط خود  کمبوجیه برای سرپرستی خانواده‌اش انتخاب شده بود که  شورش را آغاز کرد. او می‌دانست که بردیا (Smerdis) به قتل رسیده و به غیر از چند  پارسی کسی از موضوع  خبر ندارد.  برادرش را که همدست او در شورش بود و بسیار شبیه بردیا، پسر کوروش، که کمبوجیه او را به قتل رسانده بود را به سلطنت رساند. پاتیزیتس (Patiziethes) بردیای دروغین را تشویق می‌کرد که می‌تواند از عهده این کار برآید وبعد از به تخت نشاندن او نمایندگان خود را به تمام سر زمین‌ها  و مصر فرستاد با این پیام که همه باید از بردیا پسر کوروش اطاعت نمایند و نه از کمبوجیه.

نماینده‌ای که به مصر فرستاده شده بود زمانی که به اگباتانا در سوریه رسید کمبوجیه و ارتش او را در آنجا دید و دستورات مجوس (Magus)  را به اطلاع همگان رساند. کمبوجیه بعد از شنیدن  داستان و تصور اینکه پرکساسپس (Prexaspes) او را فریب داده و بردیا را به قتل نرسانده از او پرسید که آیا دستور مرا اینگونه اجرا کردی؟ که او در جواب گفت که هیچ حقیقتی در اظهارات این مرد نیست من با دستان خودم بردیا را به قتل رسانده و او را دفن کردم بنابراین مطمئن باشید که هرگز از طرف او آسیبی به شما نخواهد رسید و ما باید این شخص را پیدا کرده و از او بپرسیم که چه کسی از او خواسته که این پیام را بیاورد.

بعد از موافقت کمبوجیه نماینده را تعقیب و به حضور پادشاه آوردند .او اظهار داشت که هیچوقت بردیا را ندیده و این پیام را مجوس که کمبوجیه خاندانش را به او سپرده بود فرستاده.

کمبوجیه بعد از توضیحات پرکساسپس (Prexaspes) به یاد کابوسی افتاد که یک بردیا شورش کرده و بجای او به تخت سلطنت نشسته.

متوجه اشتباهش شد وفهمید که بیهوده برادرش را به قتل رسانده است. گریه و زاری کرد و به بخت بد خود لعنت فرستاد و با عجله بر روی اسبش پرید تا ارتش‌اش را به شوش علیه مجوس‌ها هدایت کند.

در موقع پریدن به روی اسب، نیام خنجرش افتاد و خنجر ران او را زخمی کرد و درست محلی را زخمی کرد که او ران «اپیس» خدای مصریان را زخمی کرده بود (البته چون این موضوع از زبان کشیشان مصری گفته شده قابل تردید است).

در این موقع کمبوجیه متوجه شد که زخم پایان عمرش را دریافت کرده و پرسید که در چه مکانی هستند. و به او گفته شد که در اگباتانا در سوریه و چون پیشگویی شده بود که او در مکانی به این نام فوت می‌کند ولی باور داشت که در سن پیری در اگباتانای ماد که تمام خزانه‌اش را در آنجا گذاشته بود خواهد مرد. پس شوک مضاعف باعث شد که متوجه شود که پیشگویی مربوط به این مکان بوده و گفت «اینجاست که کمبوجیه پسر کوروش خواهد مرد».

بیست روز بعد او سران ارتش را به حضور طلبید و به آنها گفت: «پارسیان، باید موضوعی را که سعی در مخفی نگهداشتن آن داشتم با شما در میان بگذارم. زمانی که در مصر بودم کابوسی دیدم که نماینده‌ای آمد و گفت که بردیا بجای من به تخت نشسته و سرش کائنات (بهشت) را لمس می‌کند. و من کاری از روی شتاب تا عقل انجام دادم .از آنجا که نمی‌توان از تقدیر فرار کرد پرکساسپس را به شوش فرستادم تا برادرم را به قتل برساند و هرگز تصور نمی‌کردم که تاج و تخت خود را از دست بدهم. چون این بردیای مجوس  و نه برادرم بردیا بود که خداوند در کابوسم هشدار داده بود. در این شرایط هولناک باید به شما پارسیان آنچه را که بعد از آخرین نفس‌هایم درخواست دارم بگویم. از همه شما می‌خواهم که اجازه ندهید امپراتوری ما دوباره به دست مادها بیفتد آن را به هر طریق که ممکن است باز پس بگیرید  با زور و یا تقلب به هر راهی که آنها موفق شده‌اند این مهم را انجام دهید. دعا می‌کنم که زمین‌های شما به وفور میوه دهند و همسران شما فرزند بیاورند و دام‌هایتان فزونی یابند و آزادی سهم همیشگی شما شود .ولی اگر شجاعانه برای باز پس گرفتن امپراتوری تقلا نکنید، نفرین من بر شما؛ و تمام ‌آرزوهایی که برایتان کردم برعکس شود و نه تنها این بلکه همه شما مانند من به فنا روید».

آنگاه  برای تمام بدبختی‌هایش از شروع تا پایان به زاری  پرداخت و پارسیان جامه دریدند و به گریه و زاری مشغول شدند. سپس چون استخوان ران عفونی شد و به قانقاریا انجامید کمبوجیه پسر کوروش فوت کرد. او برای هفت سال و پنج ماه فرمانروایی کرده بود و هیچ وارث پسر یا دختری نداشت. پارسیان حرف‌های او را باور نکردند و تصور کردند که به دلیل انزجارش از بردیا این اظهارات را  کرده و خواسته که آنها بر ضد برادرش شورش نمایند و یقین داشتند کسی که جانشین او شده بردیای حقیقی است.

بنابر این کمبوجیه اینگونه فوت شد و مجوس‌ها در امنیت کامل برای هفت ماه فرمانروایی کردند و به غیر از پارسیان، مجوس‌ها و سایرین به مزایای فراوانی دست یافتند چون تمام ملل تحت حاکمیت خود را برای سه سال از مالیات و شرکت در جنگ معاف کرد .اما در ماه هشتم اوتانس (Otanes) پسر پارناسپس (Pharnaseps) که درجه و ثروتش مطابق بالاترین طبقه پارسیان بود به دلیل آنکه بردیا هرگز از شهر خارج نمی‌شد و هیچوقت پارسیان را به حضور نمی‌پذیرفت به او مظنون شد و بعد از فرستادن نماینده‌ای به نزد دخترش که با تمام همسران دیگر کمبوجیه به همسری گرفته شده بود از او خواست که موقعی که بردیا به نزد او می‌رود و خوابش سنگین شد ببیند که آیا گوش‌هایش بریده شده‌اند یا نه چون می‌دانست که گوش‌های بردیا [دروغین] را برای جرم سنگینی بریده بودند.  فادیما (Phaedima) به محض اینکه توانست بفهمد که گوش‌های بردیا بریده شده است شخصی را به حضور پدرش فرستاد وموضوع را با او در میان گذاشت .پس اوتانس (Otanes) به دو نفر از رؤسای پارسیان  موضوع را در میان گذاشت و قرار شد که هر کدام یک نفر را که مورد اعتمادشان است برگزینند. در این زمان داریوش پسر گشتاسب از پارس به شوش آمد و شش نفر موضوع را با او در میان گذاشتند .هفت نفری در مکانی جمع شده و هم‌قسم شدند. نوبت صحبت به داریوش که رسید اظهار داشت تصور می‌کردم که تنها کسی هستم که از این اتفاق خبر دارم و حالا که شما هم می‌دانید نباید لحظه‌ای درنگ کنیم. اوتانس (Otanes) به داریوش گفت که در این مورد باید با صبر و بدون عجله رفتار کرده و به تعدادمان بیفزاییم .داریوش مخالفت کرد و گفت اگر دیگران را وارد موضوع نماییم حتما یک نفر ما را لو خواهد داد و همه ما از بین خواهیم رفت .بعد از داریوش، گوبریاس گفت که ما پارسیان اکنون توسط یک مجوس مادی که گوش‌هایش هم بریده شده است فرمانروایی می‌شویم و نباید لحظه‌ای درنگ کنیم پس همگی به اتفاق تصمیم به اجرای نقشه‌شان گرفتند.

در این میان مجوس‌ها سعی کردند که دوستی پرکساسپس را به دست آورند و از او خواستند به پارسیان که در پایین دیوارهای قصر جمع خواهند کرد بگوید که بردیا پسر راستین کوروش است و کسی جز او نیست. ولی پرکساسپس تمام حقیقت را به پارسیان ابراز داشت و آنها را نفرین کرد که اگر اقدامی برای باز پس گرفتن امپراتوریشان نکنند و خودش را از بالای برج قصر به زیر انداخت.

گروه هفت نفری بدون آنکه بدانند پرکساسپس چه کرده تصمیم به حمله گرفتند ولی نیمه راه به آنان خبر رسید؛ پس شش نفر گفتند که باید نقشه‌شان را به تعویق بیندازند ولی داریوش مخالفت کرد در این حال دو کرکس و هفت عقاب که به دنبال آنان بودند به ناگهان در آسمان ظاهر شدند و عقاب‌ها با پنجه و نوک‌هایشان کرکس‌ها را پاره پاره کردند. پس از دیدن این صحنه همه با شتاب به سوی قصر روان شدند. گاردهای جلوی دروازه بدون سوءظنی  آنها را راه دادند. در داخل قصر با خواجه‌ای مواجه شدند  که آنها را نگه داشت و پرسید کارشان چیست و به دروازه‌بانان اعتراض کرد که چرا آنها را راه داده‌اند. پس گروه با سر و صدای زیاد خنجرهایشان را کشیدند و افرادی را که به مبارزه با آنان آمده بودند از پای درآورده و به سوی اقامتگاه مردانه رفتند در حالی که دو مجوس درباره اتفاق پرکساسپس مشورت می‌کردند متوجه سر و صدا شده و به سمت سلاح‌های خود که یکی تیر و کمان و دیگری نیزه بود شتافتند. برادری که نیزه داشت توانست دو نفر را زخمی کند، ولی تیر و کمان به دلیل فاصله‌ی کم اثری نداشت، پس به داخل اقامتگاه فرار کردند و خواستند در را ببندند.

داریوش و گوبریاس هم وارد شدند. گوبریاس با یکی از برادر‌ها درگیر شد، در حالی که داریوش به دلیل تاریکی بالای سر آنها ایستاده بود و نمی‌دانست چه کند. گوبریاس پرسید که چرا دست‌هایت بیکار است. داریوش جواب داد که می‌ترسم به تو آسیب برسانم .دوستش گفت که نترس بزن حتی اگر مرا هم بکشی؛ داریوش با خنجر حمله کرد و از روی بخت مجوس را به قتل رساند. پس با بریدن سر دو برادر و باقی گذاردن دو مجروح خود برای اینکه مواظب قصر باشند با داد و فریاد در حالی که سرهای بریده را به همه پارسیان نشان می‌دادند داستان را شرح می‌دادند. پارسیان که تازه متوجه حقیقت شده بودند شروع به کشتن مجوس‌ها کردند واگر شب فرا نرسیده بود هیچ مجوسی زنده نمی‌ماند و این روز به نام کشتار مجوس‌ها تبدیل به جشن با شکوهی شد که در آن روز هیچ مجوسی نمی‌بایست از منزل خارج شود.»

*****

و اکنون، تقریبا سه هزار سال پس از آن رویدادهایی که روایت‌های راست و دروغ از آنها بر جای مانده است، فرازهایی از کتاب «پاسخ به تاریخ» محمدرضا شاه پهلوی بدون دعا و نفرین که جز حقیقت و تجربه‌ی عینی ما  نیست:

«آرزوی من این بود که آینده ملت ایران افتخارآمیز، سعادتمند و پر رونق باشد؛ آینده‌ای فراخور تاریخ چند هزار ساله کشورم.

آرزو داشتم که در هزاره سوم، ایران کاملا نو سازی شده و اقتصادش پر رونق، جامعه‌اش متحول و پیشرو باشد.

آرزو داشتم که نسل‌های آینده ملتم با سربلندی و غرور مقام والایی را که شایسته آنان است در خانواده بزرگ انسانی به دست آورند.

امیدوار بودم سیاهی‌های قرون وسطایی را که پنجاه سال پیش ایران از آن نجات یافته بود. برای همیشه از میهنم دور کنم و حکومت روشنایی و روشن‌بینی را که چکیده تمدن و فرهنگ ایرانی است برای همیشه پا بر جا سازم.»

به راستی همه نیک می‌دانیم که اکنون در قیمومیت دکانداران دینی هستیم که هنوز بر سر رفتن به خلا با پای چپ ویا راست گیر کرده‌ایم. ولی اکنون نسل‌های سوخته‌ مصمم به بازگشت به عظمت دیرین و برآوردن ‌آرزوهای پادشاه پهلوی‌اند.

با همه یقین باید اطمینان داشت که تجربه بسیار تلخ چهل ساله ایران امروز امید قاطعانه‌ا‌ی را به فردای وطن همراه با میراث فرهنگی سعدی و حافظ و مولوی و خیام و دستاوردهای سیاسی و اقتصادی رضاشاه و محمدرضا شاه در دل‌ ایرانیان ایجاد کرده و دیری نخواهد گذشت که میلیون‌ها ایرانی بار دگر در میدان‌های بزرگ شهر‌ها با شور و شوق و هیجان به روی هم لبخند خواهند زد و آزادی ایران را به یکدیگر تهنیت خواهند گفت.

*روایت هرودوت درباره بردیای دروغین از کتاب «جنگ‌های پارسیان» نقل شده است.

برای امتیاز دادن به این مطلب لطفا روی ستاره‌ها کلیک کنید.

توجه: وقتی با ماوس روی ستاره‌ها حرکت می‌کنید، یک ستاره زرد یعنی یک امتیاز و پنج ستاره زرد یعنی پنج امتیاز!

تعداد آرا: ۰ / معدل امتیاز: ۰

کسی تا به حال به این مطلب امتیاز نداده! شما اولین نفر باشید

لینک کوتاه شده این نوشته:
https://kayhan.london/?p=172071

9 دیدگاه‌

  1. بینام

    تنها کاری که از دستمان ساخته است لعنت و نفرین بفرستیم به باعثان و بانیان عنقلاب شوم ایران بربادده ۵۷ بنیانگذاران کمونیست مشنگ و روانپریش مجاهدین ضد خلق آخوندهای کت شلوار کراواتی که خطرناکترین کار را کردند چون مردم ایران مسلمان متعصبند برای رسیدن به هدفشان یعنی کمونیست کردن ایران و سرنگونی حکومت پهلوی دین را با سیاست آمیختند به جای تبلیغ و ترویج ناسیونالیسم ایرانی تجدد مدرنیته آزادی دمکراسی اجرای قانون اساسی مشروطه مبلغ و مروج حجاب اسلامی نماز روزه ۱۲ امام ۱۴ معصوم امام زمان عاشورا تاسوعا کربلا نجف مکه مدینه آخوند طالقانی خشونت مقدس اسلامی در بین طبقه متوسط و با سواد و تحصیلکرده و دانشگاه ها شدند که پیش از این به آن میخندیدند و مسخره میکردند و سپهر سیاسی کشور را با خرافات اسلامی و آخوندها آلوده کردند (همه اینها برای دهن کجی به حکومت پهلوی برای سکولار کردن حکومت بود) و زمینه را برای حکومت اسلامی در سال ۵۷ آماده کردند هیاهو برای هیچ به راه انداختند و کشوری که میرفت جزو آبادترین و مرفه ترین در خاورمیانه شود به خاطر هیچ و پوچ به باد فنا دادند و همچنین لعنت و نفرین بر نهضت ضد آزادی بازرگان خائن یزدی قاتل افسران بی دفاع ارتش بنی صدر خائن قطب زاده و کمونیستهای بی وطن که میخواستند جهنم شوروی چین کره شمالی را در ایران پیاده کنند لعنت و نفرین بر شما باد که ۸۳ میلیون ایرانی بد بخت را بی آینده کردید هزاران لعنت و نفرین بر شما باد که ۴۰ سال جوانی ما را نابود کردید ۱۰۰ ها هزار نفر را به کشتن دادید که میتوانستند بهترین زندگی را در پهلوی ایرانساز و شادی آفرین داشته باشند میلیونها ایرانی را از کشور فراری دادید ۸۳ میلیون روانپریش مشنگ بی آینده که از جان خود سیر شده اند را بجا گذاشتید لعنت و نفرین برشما باد که به جای تمدن بزرگ شاهنشاه آریامهر وحشت بزرگ را برای ما به ارمغان آوردید.

  2. Homo sapiens

    شاید تنها وجه پر رنگ مقایسه روایت هرودوت با پاسخ به تاریخ، وجود آخوندهای زرتشتی و شبعه به عنوان Anti hero در هر دو متن باشد. البته داریوش قاطعانه عمل کرد و سنگ نبشته بیستون گواه آن است. پاراگراف آخر این گزارش می گوید : با همه یفین باید اطمینان داشت….
    نویسنده محترم چه نشانه ها و شواهدی را برای یقین دعاگونه خود دارند. ویروس اسلامی و ژن شیعه ایستها بسرعت در حال تکثیر هستند!!!

  3. ایرانشهری

    در تمام کشور های همسایه ایران و مضر کاهنان قدرت فراوان داشتند. تنها در حکومت هخامنشی بود که روحانیون و کاهنان را به بازی گرفته نشد بلکه توطئه آنها ( بردیای مغ) از سوی داریوش کبیر سرکوب شد. ( به نقل از کتاب داریوش یکم شاه پارسها نوشته پتر یولیوس یونگه باستانشناس جوان آلمانی که مدتی در ایران دستیار پرفسور هرتسفلد در کاوش های تخت جمشید بود و سپس در جبهه شرق (استالینگراد ) ناپدید شد. با ترجمه دکتر داود منشی زاده . انتشارات دانشگاه تهران. چندی پیش این کتاب را یک انتشاراتی فرصت طلب با نام داریوش شاه پارس با متن مغشوش و دستکاری شده باز چاپ کرده است.

  4. چه انسان والايى را از دست داديم

    محمد رضا شاه یادت جاودانه است.
    ???
    مرگ بر انقلابیون ۵٧

  5. محمدجواد

    مجوس ها، آخوندهای زرتشتی بودند. این داستان یادآور علاقه اونها برای رسیدن به قدرت با هر دسیسه و دروغی بود. ایکاش سال ۵۷ مردم قبل از اعتماد به آخوندها، دستکم یکبار تحقیقی، حداقل در تاریخ خودمون میکردن که اگه حکومت دست آخوند جماعت بیفته، چی میشه
    ایکاش

  6. امی

    یاد پهلوی ها سازندگان ایران نوین گرامی باد!
    “امیدوار بودم سیاهی‌های قرون وسطایی را که پنجاه سال پیش ایران از آن نجات یافته بود. برای همیشه از میهنم دور کنم و حکومت روشنایی و روشن‌بینی را که چکیده تمدن و فرهنگ ایرانی است برای همیشه پا بر جا سازم.”

  7. پرویز

    یونانی ها مُغ های زرتشتی را ماگوس ( Magus) میگفتند واوایل شناختن آموزه های زرتشت این واژه بخود او و بمعنای «افسونگر» تلقی میشد. عربها که حرف «گ» در الفبایشان وجود ندارد این واژهٔ یونانی را «مجوس» نوشتند که بعدها ملایان ایران آنرا بصورت ناسزا برای نامیدن پیروان زرتشت بکاربردند.
    این واژهٔ یونانی بصورت « Magique» و بمعنی سِحرآمیز وارد زبانهای اروپائی شده است.
    دردوران ساسانی یک طبقهٔ همین مُغها که اصطلاحأ «مُغهای غرب ایران» نامیده شده اند وشدیدأ تحت تأثیر ادیان آرامی و کلدانی بودند مأمور باز نویسی دین زرتشت شدند (دراین باره رجوع شود به کتاب “Les Mages Hellénisés” نوشتهٔ یک تیم پژوهشگران دانشگاه گاند بلژیک)

  8. ١٣

    برقراى نظام پادشاهـى (هـویت و تاریخ ملت ایران )
    برقرارى قانون اساسى مشروطه مدرن
    و بر افراشتن فَر شاهـنشاهـى در ایران مدرن
    (اگر که نسل سیاه ۵٧ ى خدعه و تقیه نکند !!!!!!جاى براى انهـا هـم خواهـد بود )

  9. ADELKHAN

    به امید رسیدن ان روز میمانیم

Comments are closed.