پس از موافقت شورای نگهبان با اعطای تابعیت به فرزندان حاصل از ازدواج زن ایرانی با مرد غیرایرانی، سرپرست اداره کل اتباع و مهاجرین خارجی خراسان رضوی، آمار تکان‌دهنده وجود ۸۰۰ هزار فرزند بی‌شناسنامه در کشور را اعلام کرد!
در حالی که بیش از ۱۰ سال اصلاح لایحه تابعیت از طریق مادر به فرزند در دستگاه‌های حکومتی بلاتکلیف بود، حالا با پذیرش این لایحه از سوی شورای نگهبان، اعلام شده که «۸۰۰ هزار کودک» حاصل ازدواج زنان ایرانی با مردان غیرایرانی شناسنامه ندارند و فاقد هویت رسمی و قانونی هستند!
محمدتقی هاشمی سرپرست اداره کل اتباع و مهاجرین خارجی خراسان رضوی گفته که با اجرایی شدن لایحه شناسنامه‌دار شدن فرزندان حاصل از ازدواج مادران ایرانی با اتباع خارجی «۵۰ هزار نفر از فرزند این مادران در استان شناسنامه ایرانی می‌گیرند.»
https://kayhan.london/1398/07/10/%d9%be%d8%b3-%d8%a7%d8%b2-%db%b1%db%b0-%d8%b3%d8%a7%d9%84%d8%8c-%d8%b4%d9%88%d8%b1%d8%a7%db%8c-%d9%86%da%af%d9%87%d8%a8%d8%a7%d9%86-%d9%84%d8%a7%db%8c%d8%ad%d9%87-%d8%a7%d8%b9%d8%b7%d8%a7%db%8c-%d8%aa
این درحالیست که کودکان فاقد شناسنامه فقط فرزندان مادران ایرانی و پدران خارجی نیستند، بلکه ده‌ها هزار کودک حاصل از ازدواج در مناطق محروم به‌خصوص در استان‌های سیستان و بلوچستان یا کرمان هستند که به علت ثبت نشدن، ازدواج والدینشان، شناسنامه ندارند.
به گفته سرپرست اداره کل اتباع و مهاجرین خارجی خراسان رضوی، بیشتر این کودکان فاقد شناسنامه در استان خراسان رضوی زندگی می‌کنند که پدرشان عمدتا اتباع کشور افغانستان هستند. بر اساس این گزارش، شهر مشهد بیشترین کودکان بی‌شناسنامه را با آمار ۵۰ هزار کودک دارد.
آنگونه که هاشمی شرح داده، آمار کلی کودکان بی‌شناسنامه در کل ایران، «۸۰۰ هزار نفر» است. وی درباره اجرایی شدن این لایحه می‌گوید: «شورای نگهبان پس از تصویب این لایحه در مجلس، آن را مورد تایید قرار داده است و هم اکنون مجلس باید آن را به هیات دولت ابلاغ کرده و دولت نیز باید آئین نامه اجرایی آن را به دستگاه ها ابلاغ کند که با توجه به این فرایندها اجرایی شدن لایحه مذکور زمان بر خواهد بود.»
علاوه بر اتباع خارجی فاقد هویت و یا فرزندان فاقد هویت آنان هم‌اکنون ۳۲۰ هزار تبعه کشور افغانستان به صورت قانونی در استان خراسان رضوی سکونت دارند و ۶۰ هزار نفر از این تعداد به عنوان دانش‌آموز در مدارس این استان در حال تحصیل هستند.
فقدان هویت رسمی این جمعیت ۸۰ هزار نفری، تبعات منفی گسترده‌ای چون عدم برخورداری از حق تحصیل دارد و همچنین عرصه فراخی برای سوء استفاده از این کودکان را پدید آورده است.
طبق مطالعات یونیسف فقدان شناسنامه به معنای بدون هویت ماندن کودکان و محرومیت آنان از حقوق اولیه انسانی است که منجر می‌شود تا مورد تبعیض قرار گیرند و به خدمات اساسی نظیر سلامت و آموزش دسترسی پیدا نکنند. این کودکان که هیچگونه موجودیتی به لحاظ قانونی ندارند و از حداقل سپر حمایتی که اوراق هویتی در مقابل ازدواج زودهنگام، کار کودکان و سربازگیری در نیروهای ارتش و حتی قاچاق کودکان ایجاد می‌کند، برخوردار نیستند.
