بیژن فرهودی – سرانجام طرفداران اقدامات نظامی از سوی بریتانیا علیه گروه تروریستی اسلام‌گرای داعش (دولت اسلامی در عراق و شام) با صدور مجوز این حملات توسط پارلمان نفس آسوده‌ای کشیدند . بعد از تقریبا ۷ ساعت مباحثه در جلسه اضطراری پارلمان در وست مینستر که شاهد حمایت اکثریت از حملات نظامی در عراق و ابراز نگرانی برخی نسبت به آینده این سیاست به ویژه چشم‌انداز درگیری در سوریه بود طرح دولت کامرون برای حملات هوایی به داعش در عراق با ۵۲۴ رای موافق در برابر ۴۳ رای مخالف به تصویب رسید.
به گفته مایکل فلون وزیر دفاع بریتانیا پیوستن بریتانیا به ائتلاف بین‌المللی متشکل از ۶۰ کشور علیه داعش پیکاری درازمدت خواهد بود و به «یک رشته ضربات آنی » محدود نخواهد شد . فلون در گفتگویی با بی بی سی اظهار داشت که اولویت لندن متوقف ساختن قتل عام غیرنظامیان در عراق خواهد بود و بریتانیا و هم‌پیمانانش در شناسایی هدف‌ها هم‌چنان روی گزارش‌های اطلاعاتی دولت مرکزی عراق و دولت اقلیم کردستان حساب خواهد کرد.
در کشوری که خاطرات تلخ مداخله نظامی در عراق در سال ۲۰۰۳ هم‌چنان مدّ نظر مردم قرار دارد متقاعد ساختن افکار عمومی نسبت به لزوم بازگشت به عراق این بار صرفا از راه هوایی قاعدتا می‌بایست دشوار باشد. اما انتشار تصاویر وحشتناکی که در هفته‌های اخیر درندگی و بی‌رحمی تروریست‌های اسلامی داعش را نسبت به گروگان‌های غربی خود نشان می‌داد، به کار سیاستمداران برای قبولاندن طرح مداخله نظامی در عراق سهولت بخشید.
دیوید کامرون نخست‌وزیر بریتانیا که تازه از سفر نیویورک برای ایراد سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل و دیدار با پاره‌ای رهبران جهان از جمله حجت‌الاسلام حسن روحانی رییس جمهوری اسلامی و حیدر عبادی نخست‌وزیر عراق به لندن بازگشته بود در سخنرانی خود در مجلس گفت: «این تهدیدی در یک نقطه دورافتاده در جهان نیست. اگر آن را دفع نکنیم با یک خلافت تروریست در سواحل مدیترانه ودر همسایگی یک عضو ناتو روبرو می‌شویم که عزم اعلام شده و به اثبات رسیده آن حمله به کشور و مردم ماست».
هرچند کامرون در سخنرانی خود اشاره‌ای تلویحی به اشتیاق جهت نقشی گسترده‌تر برای بریتانیا داشت با این‌همه بر این نکته تاکید کرد مشارکت بریتانیا در این کارزار به تنهایی داعش را شکست نخواهد داد. کامرون تصریح کرد که مایل است به هدف‌های داعش در سوریه نیز حمله کند اما اعتراف کرد که هنوز در مجلس عوام اتفاق نظر برای چنین اقدامی وجود ندارد.
برخلاف سال پیش که کامرون از حمایت حزب کارگر برای حمله به مواضع نیروهای سوریه به خاطر استفاده آنها از سلاح‌های شیمیایی علیه مخالفان برخوردار نشد و در رای‌گیری تن به شکست داد این بار حزب کارگر به رهبری اد میلیبند شانه به شانه در کنار کامرون و دولت ائتلافی‌اش قرار داشت . میلیبند گفت: «داعش صرفا یک سازمان آدم‌کُش نیست . این گروه داعیه تشکیل کشور دارد، خلافتی در سراسر خاورمیانه که بر اساس مقررات و ارزش‌های وحشتناک اداره شود.» با این حال میلیبند نیز مانند بسیاری از دیگر نمایندگان مجلس عوام تاکید کرد که در این مرحله از اقدام نظامی در سوریه حمایت نمی‌کند و گفت که بریتانیا برای کسب مجوز ماموریت‌های هوایی در سوریه باید به شورای امنیت مراجعه کند. میلیبند خاطرنشان ساخت که اقدام بریتانیا در مورد عراق به دعوت دولت دموکراتیک عراق صورت گرفته است.
اما برخی نمایندگان مجلس انگلیس معتقد بودند که اقدام نظامی بریتانیا علیه داعش باید مواضع این گروه در سوریه را نیز در بر گیرد. استدلال این نمایندگان این است که چون در حال حاضر مرزی بین سوریه و عراق وجود ندارد و افراد داعش می‌توانند به راحتی از عراق به سوریه رفته و در آنجا دوباره خود را سازماندهی کنند بریتانیا باید می‌توانست مواضع آنها در سوریه را نیز بمباران کند. لیام فاکس وزیر دفاع پیشین بریتانیا قرار ندادن مواضع داعش در سوری
ه در طرح دولت را یک اشتباه توصیف کرد و دومینیک گریو دادستان پیشین بریتانیا اظهار داشت که به عقیده وی هیچ منع قانونی برای بمباران در عراق و سوریه وجود ندارد.
یکی از مخالفان طرح دولت کامرون برای بمباران مواضع داعش در عراق خانم روشانارا علی عضو مسلمان حزب کارگر بود که حاضر به شرکت در جلسه رای‌گیری در مجلس نشد. علی گفت علت مخالفتش با طرح دولت این است که فکر نمی‌کند حملات هوایی در «هدف قرار دادن تروریست‌ها و آسیب نرساندن به غیرنظامیان بی‌گناه» موثر باشد .
روشانارا علی که تبار بنگلادشی دارد و از سال ۲۰۱۰ عضو مجلس بوده در استعفانامه خود از مقام سخنگویی امور آموزشی در حزب کارگر خطاب به اد میلیبند نوشته است که بدون شک اعمال داعش وحشتناک و وحشیانه است و من نیز در انزجار مردم کشورمان از آنها سهیم هستم اما در جوامع مسلمان و غیرمسلمان این اعتقاد راستین وجود دارد که اقدام نظامی تنها باعث خونریزی بیشتر و درد و رنج فزون‌تر برای مردم عراق خواهد شد.
گفته می‌شود هر ماه حدود ۲۰ مسلمان جهادی بریتانیایی به نیروهای داعش در عراق و سوریه که شمارشان حدود ۳۱۵۰۰ تن تخمین زده شده می‌پیوندند. کارشناسان معتقدند که دولت باید جلوی گرایش افراطی این دسته از مسلمانان بریتانیایی را بگیرد. بنا بر تحقیقات دانشگاه کویین مری لندن بر اساس نظرخواهی از ۶۰۸ مسلمان بریتانیایی، اعضای جامعه مسلمان این کشور که با بیشترین ریسک افراط‌گرایی روبرو هستند کسانی‌اند که دچار افسردگی روحی بوده و از لحاظ اجتماعی منزوی هستند. همین تحقیقات نشان می‌دهد کسانی که بیشترین مقاومت را نسبت به افراط‌گرایی نشان می‌دهند مهاجرانی هستند که در بریتانیا متولد نشده‌اند، سلامت جسمی چندان مناسبی ندارند و دوستان و بستگان بیشتری دارند.
هنوز جوهر لایحه مجوز حمله به داعش در عراق خشک نشده، گزارش‌ها از خرید ۲۰ فروند موشک تامهاک ساخت امریکا از سوی بریتانیا برای استفاده در عملیات موسوم به شیدر حکایت دارد . این موشک‌ها که هر یک ۱ میلیون پوند قیمت و بیش از ۱۳۶۰ کیلومتر بُرد دارد توسط زیردریایی‌های هسته‌ای بریتانیا در منطقه مورد استفاده قرار خواهند گرفت. بریتانیا از چند هفته پیش برخی از کماندوهای ویژه خود را در عراق مستقر ساخته و با پروازهای تجسسی بر فراز عراق مشغول تهیه گزارش‌های اطلاعاتی از نقل و انتقال نیروهای داعش بوده است. جت‌های جنگنده نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا نیز حملات هوایی علیه داعش را از روز یکشنبه ۲۸ سپتامبر آغاز خواهند کرد .
در این میان جمهوری اسلامی که از ائتلاف بین‌المللی علیه داعش کنار گذاشته شده است بمباران هوایی علیه داعش را ناکافی می‌داند. امیر سرتیپ حاتمی جانشین وزیر دفاع جمهوری اسلامی روز شنبه ۲۷ سپتامبر ضمن ناکارامد خواندن حملات هوایی علیه داعش بار دیگر این اتهام تهران علیه غرب را تکرار کرد که داعش را خود ایجاد و تجهیز کرده‌اند و اینکه بخواهند با آن مقابله کنند امری مشکوک است.
کامرون در نطق روز پنجشنبه خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد که پس از دیدار با روحانی صورت گرفت گفته بود که ما اختلاف نظرهای شدیدی با ایران داریم: ایران از گروه‌های تروریستی حمایت می‌کند، برنامه هسته‌ای‌اش و رفتار با مردمش. همه اینها باید تغییر کند. وی افزود ایران باید فرصت داشته باشد تا نشان دهد می‌تواند بخشی از راه حل منطقه باشد و نه بخشی از مشکل. این گفته نخست وزیر بریتانیا در حالی عنوان می‌شود که تهران معتقد است با «حمایت‌های فکری و عملیاتی از نفوذ و گسترش تروریست‌های داعش در خاک عراق جلوگیری کرده است» به گونه‌ای که بدون کمک‌های جمهوری اسلامی کردستان عراق به دست داعش افتاده بود.
اما این ادعا این پرسش را نیز به همراه دارد که اگر کمک‌های تهران آن‌قدر موثر بوده چرا با وجود مشارکت نیروهای سپاه قدس محاصره دو ماهه شهر آمرلی تنها پس از حملات هوایی آمریکا علیه داعش شکسته شد و چرا کنترل بزرگ‌ترین سد عراق تنها بعد از شروع حملات ایالات متحده به مواضع داعش، از چنگ تروریست‌ها درآمد. جمهوری اسلامی به این ادعاهای خود ادعای شگفت‌انگیز دیگری را (از سوی سردار حاجی‌زاده فرمانده هوافضای سپاه) نیز اضافه کرده است و آن اینکه شهر اربیل عراق با حضور سردار سرلشگر قاسم سلیمانی و تنها با ۷۰ نیرو از سقوط نجات پیدا کرد!
قضاوت در مورد ادعاهای شگفت‌انگیز تهران را به کارشناسان نظامی و فن‌سالاران واگذار می‌کنیم اما بی شک بسیج جهانی به رهبری امریکا و با حضور تاثیرگذار بریتانیا علیه تروریست‌های اسلام‌گرا این امیدواری را به وجود اورده که غیرنظامیان بی‌گناه در منطقه به زودی از شر بی‌رحمی‌های این دار و دسته آدم‌کُش و تبهکار رهایی یابند .
