کاهش تقاضای نفت در پی شیوع ویروس کرونا و اعلام وضعیت فوق‌العاده در چین موجب شده است که کمیته فنی اوپک پلاس به اعضای این گروه پیشنهاد کند تولیدات خود را تا ۶۰۰ هزار بشکه در روز کاهش دهند.
کمیته فنی مشترک تولیدکنندگان اوپک و غیراوپک که به این گروه متشکل از ۲۳ کشور تولیدکننده نفت مشاوره می‌دهد، طی سه روز به مذاکرات فواق‌العاده و فشرده با موضوع «بررسی سناریوهای مختلف برای ایمن نگه داشتن بازار نفت از پیامدهای شیوع ویروس کرونا» در دبیرخانه اوپک پرداخت.
پس از پایان این مذاکرات، کمیته فنی اوپک پلاس پیشنهاد کرده است که علاوه بر کاهش تولید ۱.۷ میلیون بشکه نفت که فعلا اجرا می‌شود، تولید نفت از آوریل سال جاری ۶۰۰ هزار بشکه دیگر کاهش پیدا کند و این روند تا ژوئن ادامه یابد.
ویروس کرونا باعث نگرانی نسبت به کندی رشد اقتصادی در چین شده که بزرگترین واردکننده نفت خام در جهان است و در نتیجه شیوع این اپیدمی، به قرنطینه و اعمال محدودیت‌های سفر پرداخته که باعث افت مصرف نفت شده است.
منابع آگاه چینی اظهار کرده‌اند که حدود ۷۰ درصد از واردات نفت این کشور از اعضای اوپک پلاس است و انتظار می رود پالایشگاه‌های چینی مصرف نفت را در فوریه حدود یک میلیون بشکه در روز کاهش دهند.
کارشناسان معتقدند کاهش تقاضای نفت، ایران و روسیه را بیش از دیگر کشورها تحت تأثیر قرار خواهد داد. گزارش‌هایی که طی روزهای گذشته منتشر شده نشان می‌دهد بازار تقاضا برای گرید نفتی اسپوی روسیه که نفت محبوب خریداران چینی است، کساد شده است.
به گزارش خبرگزاری ایسنا یک مدیر بازرگانی ارشد در شرکت چینی سینوپک که بزرگترین پالایشگر نفت جهان است اعلام کرد این شرکت ناچار خواهد بود خرید نفت را به دلیل کاهش شدید تقاضا در این کشور کاهش دهد. سطح تولید شرکت دولتی پتروچاینا هم در هفته اخیر افت چشمگیری پیدا کرد.
پالایشگاه‌های مستقل در استان شاندونگ هم از اواسط ژانویه نرخ تولیدشان را بیش از ۱۷ درصد کاهش دادند. کاهش تولید پالایشگاه‌های چینی به کاهش واردات حدود ۱.۸ تا دو میلیون بشکه در روز نفت منجر خواهد شد.
در میان گریدهای نفتی سبک، مدیوم و سنگینی که معمولا سبد واردات نفت ماهانه چین را تشکیل می‌دهند، به نظر می‌رسد نفت بلند اسپوی روسیه بیشترین آسیب‌پذیری را داشته باشد و از افت تقاضای چین ضربه بخورد زیرا این گرید نفتی شیرین متوسط طی چند سال گذشته گزینه خرید شماره یک چین بوده است.
شاید به همین دلیل است که پس از ارائه پیشنهاد کاهش تولید از سوی کمیته فنی اوپک پلاس، نماینده روسیه در این مذاکرات خواهان بازگشت و مشاوره با سرانش در روسیه شد.
الکساندر نواک وزیر انرژی روسیه روز پنجشنبه ۱۷ بهمنماه گفت که آماده نیست با هیچ تغییری در تولید نفت موافقت کند و تأکید کرد: «ما به زمان بیشتری برای بررسی وضعیت و تاثیر اپیدمی جدید بر بازار جهانی نفت نیاز داریم.»
از سوی دیگر برخی کارشناسان کاهش درآمدهای دولت جمهوری اسلامی در پی اپیدمی ویروس کرونا در چین و با توجه به شرایط تحریم را مورد بررسی قرار داده‌اند.
در دو هفته اخیر که قیمت جهانی نفت بر اثر شیوع ویروس کرونا و اُفت شدید تقاضا از سوی چین کاهش یافت، هر بشکه نفت ایران با افت منفی ۳۹.۴ درصدی، در قیمتی پایین‌تر از متوسط قیمت جهانی به فروش می‌رسد. این در حالیست که پس از برقراری دوباره تحریم‌های ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی نیز قیمت نفت ایران همواره در سطحی پایین‌تر از قیمت جهانی و با قیمتی پایین‌تر از ۵۰ دلار به فروش می‌رسید که در این میان بخشی از این درآمد نیز عاید قاچاقچیان و دلالانی می‌شد که برای نفت تحریمی ایران مشتری پیدا می‌کردند!
با توجه به اینکه چین همواره یکی از شرکای تجاری و حامیان جمهوری اسلامی در شرایط تحریم بود، پیش‌بینی شده است که اگر ایران بتواند با وجود تحریم درآمد حاصل از فروش نفت را دریافت کند، این درآمدها به دلیل قیمت فروش نفت با کاهش بیش از ۷۰ درصدی همراه شود.
روزنامه جهان صنعت در گزارشی به کاهش درآمدی جمهوری اسلامی پرداخته و نوشته است: «کاهش ارزش معاملاتی نفت ایران در شرایطی اتفاق می‌افتد که تحریم‌های نفتی محدودیت‌های بسیاری را در صادرات و فروش نفت به متقاضیان اعمال کرده است. در خصوص کاهش توان کشور در فروش نفت می‌توان به داده‌های اوپک نیز استناد کرد. بر اساس داده‌های این مرکز، تولید نفت ایران از دسامبر ۲۰۱۷ تا سال ۲۰۱۹ میلادی، ۴۵ درصد کاهش پیدا کرده است.»
در ادامه این گزارش آمده است: «بررسی‌ها نشان می‌دهد در آذرماه سال جاری میزان تولید نفت‌خام ایران به دو میلیون و ۱۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است. بر اساس این آمار می‌توان اعلام کرد که میزان فروش نفت ایران با گذشت یک سال و نیم از اعمال تحریم‌های نفتی و تا پایان سال ۲۰۱۹ میلادی، به میزان یک میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته است که به معنای کاهش ۸۰ درصدی صادرات نفت در طول مدت یاد شده است. گزارش ماهانه آژانس انرژی بین‌المللی انرژی نیز حاکی از سقوط صادرات نفت ایران به ۳۰۰ هزار بشکه در روز است.»
اکنون ١٨ پالایشگاه چین فعالیت خود را متوقف کرده و تقاضای نفت از سوی این کشور بیش از ٢٠درصد کاهش یافته است. جمهوری اسلامی که بیشترین نفت خود را به چین صادر می‌کرد با شیوع ویروس کرونا طی ماه‌ها و هفته‌های آینده با بحرانی تازه روبرو خواهد بود.
