«قمارخانه‌»ای به سبک جمهوری اسلامی

مقامات ارشد جمهوری اسلامی همچنان با تمام قوا به رونق‌بخشی کاذب در بازار بورس مشغول هستند تا مردم سرمایه‌های خود را به این بازار بریزند. نمادهای بورسی که از ابتدای سال جاری غالبا مثبت بودند طی یک هفته گذشته با نوسان روبرو شده‌اند و نمادهای زیادی با ریزش روبرو شده است.

بسیاری از کارشناسان همچنان نسبت به روندی که دولت برای کشاندن سرمایه مردم به این بازار آغاز کرده و با تمام قوا آن را ادامه می‌دهد، هشدار می‌دهند.

حسین راغفر اقتصاددان حامی دولت روحانی گفته است که اگر نظارتی بر بورس نباشد، هیچ فرقی با قمارخانه ندارد. راغفر معتقد است: «در مورد بازار بورس باید توجه داشت که اصولا این بازار توام با ریسک‌های گسترده است؛ یعنی نفس فعالیت در بورس یعنی ریسک. حال اگر در این شرایط مبهم، نظارت‌های کافی هم بر ابعاد و زوایای مختلف بورس وجود نداشته باشد و این نظارت‌ها واقعا هم اعمال نشود، که همه می‌دانیم هیچ کدام از این گزاره‌ها در اقتصاد ایران اعمال نمی‌شود، بازار بورس تبدیل می‌شود به یک قمارخانه بزرگ که یک عده ناآگاهانه وارد بازی مرگ و زندگی در آن می‌شوند، در آخر هم اساسا معلوم نیست در این قمار چه کسی برنده است و چه کسی بازنده؟»

این اقتصاددان افزوده که «در این میان تعداد زیادی از این افراد عادی که ناآگاهانه وارد این بازی شده‌اند ممکن است تمام دارایی و هستی خود را ببازند و در سوی دیگر محتمل است که یک جماعتی هم بیخود و بی‌جهت و بدون هیچ تلاشی سودهای بادآورده و کلانی را کاسب شوند.»

عزت الله یوسفیان ملا عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی نیز در نقد سیاست بورسی دولت گفته است: «دولت یک کانال باز کرده است به نام بازار سرمایه اما در مقابل، همه کانال‌ها را بسته است!‍ سود سپرده را هم پایین آورده و همه به سمت بورس رفته‌اند. اما آیا وضعیت بازار سرمایه همیشه صعودی می‌ماند؟»

به عقیده این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی «کسی که وارد بورس می‌شود و سهام می‌خرد، برای کسب سود این روش را دنبال می‌کند. الان شرکت‌هایی در بازار سرمایه حضور دارند که سودده نیستند اما مردم سهام آنها را می‌خرند!»

یوسفیان مولا افزوده که «رئیس بورس زمانی در کمیسیون اصل ۹۰ گزارش داده بود که یک شرکت به بازار سرمایه معرفی شده است که موجودیت آن، فقط در حد یک زمین و یک تابلو بود! هیچ تولیدی هم نداشت اما سهام آن فروخته شده بود! چرا سهام آن را می‌خرند در حالی که سودده نیست؟ اصلاً تولیدی ندارد که سود بدهد!»

او افزوده که «می‌گویند ارزش زمین و اراضی آن زیاد است. در واقع کسی که خریداری کرده به دلیل موقعیت ملکی سهام را خریده است. پس این بورس دارد به نوعی کار بنگاه معاملات ملکی را انجام می‌دهد. یعنی اگر روزی قیمت زمین کاهش پیدا کند، آن سهامدار ضرر می‌کند.»

https://kayhan.london/1399/02/24/%d8%af%da%a9%d8%aa%d8%b1-%d8%ad%d8%b3%d9%86-%d9%85%d9%86%d8%b5%d9%88%d8%b1-%d8%b1%d9%88%db%8c%da%a9%d8%b1%d8%af-%d8%af%d9%88%d9%84%d8%aa-%d8%a8%d9%87-%d8%a8%d8%a7%d8%b2%d8%a7%d8%b1-%d8%a8%d9%88%d8%b1

قاسم احمدی لاشکی عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی نیز پیشتر در جلسه علنی مجلس روز سه‌شنبه ۲۳ اردیبهشت گفت: «پیرامون احساس خطر از رشد غیرموزون بورس قیمت سهام بخشی از بازار سرمایه بدون تردید حبابی بیش نیست و نگرانی جدی جهت آینده سهامداران وجود دارد، رفتار شاخص‌های بورس در بخشی از بازار سرمایه متناسب با علم اقتصاد نیست و ممکن است این حباب به مردم خسارت وارد کند.»

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نیز در گزارشی درباره کسری بودجه سال جاری بدون اشاره مستقیم به سیاست کشاندن نقدینگی مردم به بورس توسط دولت، اعلام کرده بود که عدم تحقق بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد تومانی منابع بودجه، وابستگی ۹۶ هزار میلیارد تومانی بودجه به انتشار اوراق مالی، کاهش چشمگیر قیمت نفت و فرآورده‌های نفتی نسبت به پیش‌بینی‌های بودجه‌یی و کاهش درآمدهای مالیاتی و افزایش هزینه‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا موجب خواهد شد که عدم اتخاذ تصمیم مناسب برای جبران کسری بودجه آثار اقتصادی نامناسبی داشته باشد.»

روزنامه جهان صنعت نیز روز دوشنبه ۲۲ اردیبهشت در مطلبی با عنوان «عاقبت بورس حبابی» با اشاره به گستردگی «اقتصاد زیرزمینی» در ایران نوشت: «به‌ دلیل این‌که بازار سرمایه ایران هم‌چون دیگر بازارها در انحصار بیش از ۶۰ درصدی اقتصاد زیرزمینی قرار دارد، حضور دلالان و بازیگران غیررسمی در این بازار ریسک از بین رفتن سرمایه‌های مردمی را افزایش می‌دهد … این شاخص هم ‌چون آب فواره است که تحت تاثیر فشار و زور تا ارتفاع مشخصی بالا می‌رود و بعد از آن دوباره سرازیر می‌شود؛ امیدوارم خدا آخر و عاقبت مردم را با این بورس حبابی به خیر کند!»