رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین معتقد است دولت درباره بازگشت ارز ناشی از صادرات آدرس غلط می‌دهد و سر و صدا می‌کند. به گفته او شرکت‌هایی که ارز ناشی از صادرات را به کشور برنگرداندند با مقامات دولتی نشست و برخاست دارند و در جلسات وزرا شرکت کرده و از جمله مشاوران آنها هستند.
بازنگشتن ارز حاصل از صادرات به کشور در روزهای گذشته بار دیگر خبرساز شده است و در پی اظهار نظرهای مختلف در این‌باره، مجیدرضا حریری رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین می‌گوید بسیاری از کسانی که بدهکاری ارزی دارند سال‌ها از سوی دولت به عنوان «قهرمانان صادرات» معرفی شدند.
مجیدرضا حریری گفته که «بین ۷۰ تا ۸۰ درصد صادرات غیرنفتی کشور در سال‌های اخیر توسط شرکت‌های دولتی یا متعلق به بنیاد‌ها و نهاد‌های مختلف صورت گرفته است.» وی افزود: «بیش از ۷۰ درصد صادرات غیرنفتی کشور در بخش میعانات، گاز، پتروشیمی، فرآورده‌های نفتی و معادن بزرگ است.»
حریری گفته که «بخش باقی مانده صادرات نیز اکثرا توسط شرکت‌های بزرگ و شناخته شده در حوزه‌های مختلفی همچون غذایی و دارویی انجام می‌شود. بسیاری از صاحبان این شرکت‌ها در این سال‌ها به عنوان قهرمان صادرات معرفی شده و در مقاطع مختلف به عنوان مشاور وزیر بوده‌اند و حتی در حال حاضر در جلسات شورای گفتگو شرکت می‌کنند؛ جلساتی که بطور مشخص وزرای مختلفی همچون اقتصاد، صمت و مسئولان بانک مرکزی حضور دارند. به راحتی می‌توانند در همین جلسات، از صاحبان شرکت‌های بزرگ صادراتی که به اصطلاح قهرمان صادرات نیز هستند، درخواست بازگشت ارز صادراتی داشته باشند، ولی متاسفانه دولت و مسئولان بانک مرکزی آدرس غلط به جامعه می‌دهند. کاملا مشخص است که کدام شرکت حاکمیتی و کدام شرکت خصوصی چه میزان صادرات داشته و چقدر رفع تعهد ارزی داشته است.»
در حالی که گزارش‌ها نشان می‌دهد استفاده از کارت بازرگانی یکبار مصرف برجسته‌ترین روش کسانی است که ارز ناشی از صادرات را به کشور بازنگردانده‌اند، مجیدرضا حریری گفته «افرادی که با کارت بازرگانی به اصطلاح یکبار مصرف اقدام به صادرات کرده‌اند، قابل شناسایی هستند و این افراد وجود دارند و گم نشده‌اند. اگر فردی یک کارت بازرگانی صادراتی داشته است، نوع محصول صادراتی نشان می‌دهد که چه شخص حقیقی یا حقوقی این محصول را صادر کرده و صاحب اصلی چه کسی است و به راحتی می‌توان فرد صادرکننده واقعی را شناسایی کرد.»
رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین می‌گوید «صادرکنندگانی هستند که با استفاده از رانت و ارتباطات با افراد مختلف، تمایلی به بازگشت ارز صادراتی ندارند. اینها همان شرکت‌های حاکمیتی و شناخته هستند، وگرنه با کارت بازرگانی یکبار مصرف که محصولات پتروشیمی صادر نمی‌شود. دولت و بانک مرکزی و گمرک به راحتی می‌توانند این افراد را شناسایی کنند و فشار بیاورند که ارز صادراتی را به چرخه اقتصاد کشور بازگردانند و نیازی نیست با دادن آدرس غلط به مردم، فضای منفی برای بازار ارز ایجاد کنند؛ صادرکننده‌ای که رفع تعهد ارزی ندارد و یک دلار صادراتی را برنمی گرداند، کاملا برای دولت و بانک مرکزی شناخته شده است و نیازی به سروصدا ندارد.»
این فعال بازرگانی افزوده است: «متاسفانه در سال‌های اخیر، شاهد رشد ورود کالای قاچاق به کشور هستیم، به گونه‌ای که سالانه بین ۱۲ تا ۲۵ میلیارد دلار کالای قاچاق وارد کشور می‌شود. حال سوال اینجاست که ارز این کالای قاچاق از کجا تامین می‌شود؟ پاسخ روشن است، ارز صادرات غیرنفتی توسط صادرکننده متخلف برای این موارد تامین می‌شود. وقتی ایرانی‌ها نفر اول در خرید آپارتمان در ترکیه یا نفر اول در خرید ملک در تورنتو می‌شوند، ارزشان را چه کسی تامین می‌کند؟ همین قهرمانان صادراتی، ارز خرید املاک ترکیه را فراهم می‌کنند.»
https://kayhan.london/1399/04/05/%db%b4%db%b0-%d8%af%d8%b1%d8%b5%d8%af-%d8%a7%d8%b2-%d8%a7%d8%b1%d8%b2-%d8%ad%d8%a7%d8%b5%d9%84-%d8%b5%d8%a7%d8%af%d8%b1%d8%a7%d8%aa-%d8%a8%d9%87-%d8%a7%db%8c%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d8%b1%d9%86%da%af
صمد کریمی مدیر اداره صادرات بانک مرکزی هفته جاری در یک برنامه ویژه خبری صداوسیمای جمهوری اسلامی گفت: «حدود ۲۷ و نیم میلیارد دلار ارز حاصل از صادرات به چرخه اصلی اقتصاد کشور بازنگشته است و این رقم می‌تواند کل مصارف ارزی یک سال کشور را تامین کند.»
به گفته صمد کریمی از این رقم حدود ۲۵ میلیارد دلار مربوط به سال ۹۷ و دو و نیم میلیارد دلار مربوط به سه ماه نخست امسال و بیشتر آن مربوط به بخش خصوصی است.
مدیر اداره صادرات بانک مرکزی افزوده که از ۱۹ هزار و ۱۷۶ صادرکننده، ۱۶ هزار و ۴۳۵ نفر که حدود ۸۶ درصد این بخش را تشکیل می‌دهند با تعهد صادراتی حدود ۲۷ و نیم میلیارد یورو، فقط پنج و هفت دهم میلیارد یورو به چرخه اقتصادی کشور بازگرداندهاند.
او افزوده که «حدود شش و هشت دهم میلیارد یورو ارزی که به کشور بازنگشته، مربوط به ۲۵۰ صادر کننده از ۱۶ هزار و ۴۳۵ صادر کننده‌ای است که ارز خود را به کشور بازنگردانده‌اند.»
