قرار داد روسیه با ایران در رابطه با فروش سیستم ضد هوایی اس ۳۰۰ یک قرارداد دو طرفه است و جایی برای دخالت کشور ثالث در این موضوع نیست. سرگی ریابکف معاون وزیر خارجه روسیه در این باره گفت: «رئیس جمهور روسیه تصمیمی درباره امکان تحویل دادن اس ۳۰۰ به ایران گرفته است، و در حال حاضر مسائل تکنیکی که سد راه این معامله بود مرتفع شده است. این یک قرارداد میان ایران و روسیه است و جایی برای دخالت کشور سوم نیست.»
وزیر دفاع روسیه پیش‌تر گفته بود که روسیه برای تحویل اس ۳۰۰ آماده است. روسیه در حال حاضر در حال ارتقاء این سیستم ضد هوایی است تا با شرایط اقلیمی و لجستیک و همچنین نیازهای تاکتیکی ایران همخوان شود.
وزیر دفاع روسیه گفت سیستم مذکور بنا به فرمان ریاست جمهوری این کشور ممکن است هرچه سریع‌تر به ایران تحویل شود.
معاون وزیر خارجه روسیه همچنین تاکید کرد که مسکو به طور صریح به آمریکا و اتحادیه اروپا تفهیم کرده است که هیچ قطعنامه تحریم علیه این مورد نباید صادر شود.
رئیس جمهوری روسیه ولادیمیر پوتین در آوریل ۲۰۱۵ پس از تایید مقامات اروپایی مبنی بر پیشرفت گفتگوها در لوزان ممنوعیت تحویل اس ۳۰۰ به ایران را تعلیق کرده بود.
بنا به مفاد قرارداد سال ۲۰۰۷ مسکو موظف به تحویل پنج سامانه موشکی اس ۳۰۰ با برد متوسط با کاربرد سپر دفاع هوایی به مبلغ ۸۰۰ میلیون دلار به ایران است.
ایران نیز یک پیش‌پرداخت ۱۶۶٫۸ میلیون دلاری در آن زمان به روسیه پرداخت کرد. اما تا میانه سال ۲۰۱۰ از تحویل این سامانه‌های موشکی خبری نشد. در سپتامبر ۲۰۱۰ رئیس جمهوری وقت روسیه دیمیتری مدودف با امضای قطعنامه ۱۹۲۹ سازمان ملل در ماه ژوئن ۲۰۱۰ از تحویل این سامانه دفاع موشکی به ایران سر باز زد. با این حساب قرارداد فسخ و پیش‌پرداخت به ایران برگشت داده شد.
اما حالا با توافق وین و به دنبال قطعنامه سازمان ملل در ۱۴ ژوئیه امسال بار دیگر مسئله تحویل این سامانه‌ها به ایران جدی شده است. در قطعنامه اخیر سازمان ملل هیچ اشاره‌ای به ممنوعیت تحویل این سامانه ضد هوایی به ایران نشده است.
عباس عراقچی دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی پیش‌تر در این باره گفته بود: «قرارداد خرید سامانه اس ۳۰۰ خارج از حوزه قضائی سازمان ملل است، ورای آن اس ۳۰۰ جزء هفت موردی که در قطعنامه پس از توافق آمده نیست».
در ۲۵ ژوئیه امسال خبر گزاری تاس با اعلام خبر امضای مجدد قرارداد اس ۳۰۰ میان شرکت الماز آنتی روسیه و طرف ایرانی یک بار دیگر امکان تحویل این سامانه در آینده نزدیک به ایران را مطرح ساخت.
هرچند معاون شورای امنیت روسیه یوگنی لوکیانوف پیش از توافق نهایی و قطعنامه سازمان ملل در ماه مه اعلام کرده بود که تصمیم برای تحویل سامانه گرفته شده اما هنوز زمانش نرسیده، اما این تحویل با تمام بلوف‌های طرف روسی و ایرانی تا چراغ سبز غرب و سازمان ملل در انتظار ماند.
هر چند جدال بر سر اس ۳۰۰ به ایران پس از گذشت بیش از هشت سال ظاهرا رو به پایان است اما هنوز حتی در محافل داخلی روسیه بر سر این قرارداد تفاوت نظر هست. نه تنها اسرائیل بلکه بعضی از سیاستمداران روسی نیز این موضوع را یک اشتباه سیاسی و استراتژیک می‌دانند.
سرگی لاواروف وزیر خارجه روسیه پیش‌تر گفته بود که این سامانه موشکی خطری را متوجه هیچ کس در منطقه نمی‌کند مگر کسانی که بخواهند به ایران حمله کنند . این تنها یک سیستم دفاعی است و کاربرد تهاجمی ندارد.
اما دلایل مخالفت کشورهای غربی با تحویل این سامانه از اول به این دلیل بود که برد دفاع هوایی ایران با در دست داشتن این سامانه به صدها کیلومتر فراتر از مرزهای ایران خواهد رفت و در صورت سر باز زدن ایران از توافق اتمی و گام برداشتن در مسیر تولید سلاح هسته‌ای، غرب برای حمله نظامی به ایران دچار دردسر خواهد شد چرا که اس ۳۰۰ این قابلیت را به ایران می‌دهد تا اهداف متخاصم را ورای مرزهای خود ردیابی و منهدم کند.
منبع: ایتار تاس، بیزینس اینسایدر
