روشنک آسترکی – سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ در ایران با وجود شیوع گسترده کُرونا دو هفته زودتر از موعد همیشگی و در نیمه شهریورماه آغاز شد. دولت اعلام کرده بود هدف از بازگشایی زودهنگام مدارس جبران تعطیلی‌ها و عقب‌افتادن دانش‌آموزان در تعطیلی‌های سال تحصیلی گذشته به دلیل کُرونا بوده است.
بازگشایی مدارس اما در حالی آغاز شد که موج دوم کُرونا در ایران گسترش یافته بود و بسیاری از کارشناسان بر لزوم تعطیل بودن مدارس و خطر افزایش آمار کُرونا تأکید کرده و درباره اوج سوم در پاییز هشدار می‌دادند.
اکنون سه هفته از بازگشایی مدارس در ایران می‌گذرد و گزارش‌ها از افزایش قابل توجه ابتلای دانش‌آموزان و کادر آموزش خبر می‌دهند.
ایرج حریرچی معاون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هفته جاری اعلام کرد که از زمان ورود کرونا به ایران تا کنون بیش از ۱۰ هزار دانش‌آموز به بیماری کووید۱۹ مبتلا شده‌اند که از این تعداد ۱۰۰ تا ۲۰۰ دانش‌آموز جان خود را از دست داده‌اند.
https://kayhan.london/1399/07/07/%d9%85%d9%88%d8%ac-%d8%b3%d9%88%d9%85-%da%a9%d9%8f%d8%b1%d9%88%d9%86%d8%a7-%d9%85%d8%b1%da%af%d8%a8%d8%a7%d8%b1%d8%aa%d8%b1-%d9%88-%d8%a8%db%8c%d9%85%d8%a7%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d8%af%d8%ad%d8%a7
با اینهمه خبرهای مربوط به ابتلای دانش‌آموزان و آموزگاران در شهرهای مختلف طی روزهای گذشته افزایش یافته است. برای نمونه در شهرستان گراش در جنوب استان فارس که جمعیتی حدود ۳۴ هزار نفر دارد، در هفته گذشته ۵ دانش‌آموز و ۴ دانش‌آموز به کُرونا مبتلا شدند.
مهرداد بابایی رئیس مرکز فوریت‌های پزشکی و اورژانس استان البرز نیز اول مهرماه و تنها دو هفته پس از بازگشایی مدارس از ابتلای قطعی چهار دانش‌آموز به کُرونا خبر داده و گفته بود ۵ دانش‌آموز نیز مشکوک به ابتلا به این بیماری هستند.
علیرضا زالی فرمانده ستاد مقابله با کُرونای تهران نیز ۲۶ شهریورماه اعلام کرده بود که از زمان بازگشایی مدارس ۴۸ معلم و ۱۶۳ دانش‌آموز در این استان به کُرونا مبتلا شده‌اند.
پس از گذشت حدود ۱۰ روز از بازگشایی مدارس نیز اعلام شد دو مدرسه در شهرستان فسا در استان فارس به دلیل ابتلای چند دانش‌آموز به کُرونا تعطیل شدند.
یک هفته پس از بازگشایی مدارس نیز افشین ترکارانی سرپرست فرمانداری سلسله در استان لرستان اعلام کرد ۳۹ دانش‌آموز که اغلب دبستانی بودند به کُرونا مبتلا شدند و تنها در روزهای ۲۰ و ۲۱ آزمایش کُرونای ۱۸ دانش‌آموز مثبت شده است.
شمار دقیق دانش‌آموزان و آموزگاران مبتلا به کُرونا مشخص نیست با اینهمه سیاست بازگشایی مدارس در زمان اوج بیماری کووید۱۹ اقدامی بوده که علت آن همچنان برای بسیاری قابل درک نیست.
در همین حال گزارش‌ها نشان می‌دهد پروتکل‌های اعمال شده از سوی ستاد ملی مبارزه با کُرونا هم به دلیل نبود امکانات و مشکلات مالی، در مدارس به درستی اجرا نمی‌شود. آندسته از دانش‌آموزانی هم که در خانه می‌مانند تا به صورت آنلاین دروس را دنبال کنند از ناکارآمدی برنامه «شاد» که با همین هدف راه‌اندازی شده شکایت دارند. این روند سبب شده دانش‌آموزان و کادر آموزش به گروه‌های قربانی کُرونا در ایران تبدیل شوند.
یک آموزگار از دبیرستان دولتی یکی از شهرستان‌های خوزستان درباره وضعیت مدارس به کیهان لندن می‌گوید: «وضعیت در دبیرستانی که من تدریس می‌کنم فاجعه‌بار است. تقریبا اکثر دانش‌آموزان سر کلاس حاضر می‌شوند و همه ۳۵ تا ۴۰ دانش‌آموز چندین ساعت در کلاس‌هایی با متراژهایی بسر می‌برند که امکان فاصله‌گذاری فیزیکی برای آنها در عمل وجود ندارد. اسمش اینست که کلاس‌ها را ضدعفونی می‌کنند اما برای ضدعفونی مدرسه از وایتکس استفاده می‌کنند و همین موضوع موجب شده برای بسیاری از جمله خود من مشکل و حساسیت تنفسی ایجاد شود که همین امر خطر ابتلا به کُرونا را افزایش می‌دهد.»
این آموزگار می‌افزاید: «ساکنان این منطقه محروم و ضعیف هستند. استفاده از ماسک اجباری بود اما در روزهای آغاز سال تحصیلی در نیمه شهریور کسانی بودند که می‌گفتند وسط ماه است و پول نداریم برای بچه ماسک بخریم و صبر کنید تا آخر ماه! در نهایت مدرسه خودش ماسک خرید و به بچه‌هایی که بی‌بضاعت بودند دادند.»
او تأکید کرده که تجمع در کلاس درس در مناطق محروم بیشتر است چون والدین یا توان خرید گوشی و تبلت ندارند و یا توان پرداخت مدام برای اینترنت را ندارند. مجبورند بچه‌ها را به مدرسه بفرستند.
این نکته از سوی مدیر یک دبیرستان دولتی در استان البرز نیز تأیید و تأکید شده است. این مدیر دبیرستان در گفتگو با کیهان لندن گفته است: «حدود سه چهارم دانش‌آموزان سر کلاس‌های درس حاضر می‌شوند. دانش‌آموزانی که به مدرسه نمی‌آیند آنهایی هستند که توان مالی خانواده بالاتر است. بعضی از این خانواده‌ها هم به دلیل جوابگو نبودن برنامه «شاد» برای بچه‌هایشان معلم خصوصی گرفته‌اند.»
این مدیر مدرسه درباره مشکلات تازه به دلیل کُرونا در سال تحصیلی جدید به کیهان لندن می‌گوید: «یکی از مسائل مشخص شدن دارا و ندار بودن دانش‌آموزان و برجسته شدن اختلاف درآمدی و سطح زندگی است که برای من و همکارانم موضوع آزاردهنده‌ایست و برای بچه‌ها هم یقیناً با آسیب‌های جدی همراه است. متأسفانه این سیستم درهمی که آموزش و پرورش امسال برای مدارس گذاشته یک هرج و مرج در ابعاد مختلف درست کرده که نه دانش‌آموز نه والدین و نه کادر مدرسه تکلیف خودشان را نمی‌دانند. یکی دیگر از مشکلات نبود بودجه برای ضدعفونی مدرسه است. تهیه محتوای آموزشی آنلاین برای دانش‌آموزان هم از کارهای دشواری است که به وظایف همکاران ما اضافه شده است.»
به گفته این مدیر مدرسه، سیستم غیرمنسجم و تصمیمات ناهماهنگ وزارت آموزش و پرورش به دانش‌آموزان آسیب‌های درسی خواهد زد و این آسیب برای کلاس اول و دوم دبستان و سه سال آخر دبیرستان با هزینه بالایی همراه خواهد بود چون به ترتیب مهمترین سنین برای تقویت پایه درسی و آمادگی برای کنکور هستند.
آموزگار دیگری که در یک دبستان دولتی در استان اصفهان تدریس می‌کند از تجربه‌اش در روزهای کُرونا به کیهان لندن می‌گوید: «وحشت عمومی والدین و کادر آموزش از کُرونا کاملا مشهود است اما شوق مدرسه و یادگیری برای بچه‌های کلاس اولی و عدم توانایی انتقال دروس به ویژه درس فارسی به کودکان از طریق آموزش آنلاین موجب شده بسیاری از دانش‌آموزان من سر کلاس حاضر شوند.»
این آموزگار درباره مهمترین و برجسته‌ترین مشکلات می‌گوید: «دولت کادر آموزش را بدون هیچ حمایتی وارد این معرکه کرده که مشخص نیست تا پایان سال چقدر تلفات بدهیم. ما یا باید بر اساس وظیفه سر کلاس درس حاضر می‌شدیم یا باید مرخصی می‌گرفتیم. معلم حق‌التدریس هم امنیت شغلی ندارد که بخواهد مرخصی بگیرد. من هر روز با خودم فکر می‌کنم معلوم نیست چند نفر در مدرسه آلوده هستند و معلوم نیست تا پایان روز چند نفر آلوده شوند. از طرف دیگر هیچ برنامه هماهنگی برای آموزش آنلاین وجود ندارد. معلم‌ها هم باید به مدرسه بیایند و هم تولید محتوا کنند. فشار کاری ما در عمل دو برابر شده بدون اینکه هیچ اضافه‌کار یا پاداشی برای ما در نظر گرفته باشند. اولیاء هم میان زمین و هوا مانده‌اند. البته چند دانش‌آموز من فقط هفته اول آمدند و دو هفته دیگر را آنلاین ادامه داده‌اند. برنامه «شاد» هم که به درد نمی‌خورد. من سال‌های پیش برای والدین گروه واتس‌آپ داشتم و برخی هماهنگی‌ها را آنجا انجام می‌دادیم؛ برای دانش‌آموزان هم گروه درست کردم و آنجا داریم تدریس را با هزار مشکل پیش می‌بریم. بخشی از بار کار تدریس هم به دوش خانواده‌ها افتاده چون بچه کلاس اولی نمی‌تواند به تنهایی تکالیف را انجام دهد و یا حتی درس‌ها را با ویدئو نگاه کردن یاد بگیرد.»
این آموزگار می‌گوید: «وضعیت کُرونا در شهر اصفهان آنقدر قرمز است که خود آموزگاران پول روی هم گذاشته‌اند تا مدرسه بطور اصولی ضدعفونی شود و مواد ضدعفونی در کلاس درس و سرویس‌های بهداشتی برای دانش‌آموزان گذاشته شود تا خطر ابتلا کاهش پیدا کند.»
