می‌خواهید ایران بمباران شود؟ از توافق هسته‌ای حمایت کنید!

مقامات دولت آمریکا به قانون‌گذاران کنگره گفته‌اند: توافق هسته‌ای بمباران ایران را آسان تر می‌کند.

 دولت‌مردان کابینه اوباما  و دیگر موافقان توافق هسته‌ای در آمریکا با بیان این موضع حساس به تبلیغات گسترده‌ای جهت هم‌رای نمودن نمایندگان کنگره پیش از رای‌گیری در ماه آینده پرداخته‌اند.

در نشستی که با حضور کارشناسان سیاست‌گذاری در محل کنگره آمریکا برگزار شد، مقامات دولتی با تأکید کردند که بازرسی از مراکز اتمی‌ ایران در سایه توافق اتمی ‌به ما این امکان را می‌دهد که  به اطلاعات دقیق‌تری از ابعاد برنامه هسته‌ای ایران در گذشته و حال پی ببریم. اطلاعاتی که می‌توانیم از آن برای بهتر هدف قرار دادن این مراکز در صورت یک حمله احتمالی استفاده کنیم.

آدام شیف نماینده برجسته حزب دمکرات و عضو کمیته اطلاعات در کنگره آمریکا گفت: «این ادعا را من با گوش خودم شنیدم که بهتر است به توافق دست یابیم چرا که این توافق در صورت نیاز به استفاده از نیروی نظامی به نفع ماست».

آدام شیف پیش از این حمایت خود را از توافق اتمی‌اعلام کرده بود، اما این ادعا را برای هم نظر کردن آن دسته از دمکرات‌هایی که دیدگاه نامطمئن‌تری نسبت به توافق دارند مفید می‌داند چرا که در مقابل آزاد ساختن دارایی‌های بلوکه شده ایران، این توافق در عوض به آمریکا اجازه دسترسی و آگاهی دقیق از برنامه هسته ای رژیم تهران را می‌دهد.

دولت‌مردان کابینه اوباما کمتر این موضوع را در جمع مطرح کرده‌اند اما این دیدگاه که توافق اتمی زمینه دستیابی به عمق برنامه اتمی‌ایران را مهیا می‌کند در مضمون صحبت‌های بسیاری از اعضای کابینه آمریکا مشهود است. ولی عدم بیان صریح این موضع مسلما به دلیل تنش‌های موجود میان ایران و آژانس است. حکومت اسلامی ‌بارها آژآنس را به جاسوسی برای غرب متهم کرده است.

آدام شیف اظهار داشت: «من متوجه این مهم هستم که ایران به این اظهارات واکنش منفی نشان خواهد داد، اما در این گیر و دار تهران نیز تا کنون مباحث ناخوشایند بسیاری را علیه ما ابراز داشته است.»

در روز چهارشنبه ۱۹ ماه اوت، اسوشییتد پرس گزارش داد که آژانس  به طور مخفیانه با ایران توافق کرده است که این کشور خود از پارچین نمونه‌برداری کند. هرچند، چند و چون این موضوع بر ما معلوم نیست اما این مهم نشانگر عدم اطمینان ایران به آژانس است و حاکی از هراس آن از استفاده اطلاعات آژانس توسط طراحان جنگ در آمریکاست.

یکی از تحلیل‌گران که از نزدیک تحولات این گفتگو‌ها را دنبال می‌کند مدعی شده است: «هر چند دولت‌مردان آمریکا در تقابل با پرسش گزینه نظامی ‌بسیار محافظه‌کارانه صحبت می‌کنند اما مدت زیادی این ذهنیت را داشته‌اند که توافق می‌تواند ابعاد برنامه اتمی‌ایران را مشخص و در صورت بروز جنگ می‌تواند کمک اطلاعاتی تاکتیکی به حساب آید».

در عین حال استین لانگ استاد دانشکده روابط بین‌الملل در دانشگاه کلمبیا گفته است: «اگر می‌خواهید برنامه هسته‌ای ایران را به یک باره نابود کنید، باید از توافق خوشحال باشید».

وی که به مطالعه در زمینه گزینه نظامی ‌در مقابله با برنامه اتمی ایران مشغول است، افزوده: «هر چه بیشتر در رابطه با ابعاد برنامه هسته‌ای ایران و صنایع پشتیبان این برنامه بدانید، بهتر می‌توانید آن را مورد هدف و انهدام قرار دهید.»

هر چند آمریکا در حال حاضر به خوبی از بیشتر ابعاد برنامه هسته‌ای ایران آگاه است، و بخش‌های غنی‌سازی همچون فردو و نطنز را به خوبی می‌شناسد، اما پنتاگون  اطلاعات کمی‌ در رابطه با شبکه‌های تولیدی بین این مراکز در دست دارد برای مثال هیچ اطلاعی از محل ساخت قطعات سانتریفیوژ‌ها و همچنین نقشه کاملی از محل معادن و فراگرد اورانیوم در دست نیست.

پروفسور لانگ همچنین تاکید کرده است که این اطلاعاتی است که در دست نیست و تنها از طریق توافق و بازرسی‌های آتی حاصل خواهد شد.

کاخ سفید پیش‌تر به این موضوع  در تاریخ ۱۷ ژوییه اشاره کرده  و واکنش شدید ایران را بر انگیخته بود. جاش ارنست سخنگوی کاخ سفید در آن زمان بیان کرده بود:  «گزینه نظامی ‌پس از توافق از دقت بیشتری برخوردار خواهد بود» و  افزوده بود: «تصمیم آمریکا و اسرائیل به هدف قرار دادن مواضع اتمی‌ایران با اتکا به اطلاعات به دست آمده در طول بازرسی‌ها  از دقت بیشتری برخوردار خواهد بود».

در آن زمان ایران طی شکایتی از سخنان جاش ارنست به آژانس نگرانی خود را از تخطی آمریکا از چهارچوب آژانس اعلام کرده و در رابطه با هر تلاش مبنی بر به دست آوردن اطلاعات سرّی از ایران هشدار داده بود.

بر اساس توافق‌نامه وین ۱۵۰ بازرس آژانس به صورت تمام وقت به بازرسی از تمام نقاط مورد نظر در ایران مشغول خواهند شد و ۲۴ ساعته به مراکز اتمی‌دسترسی خواهند داشت. ایران هم‌چنین موظف به ارائه تمام اطلاعات مربوط به برنامه اتمی‌اش به آژانس و در ابعاد گسترده‌تر از پیش خواهد بود که شامل هیچ محدودیت زمانی نمی‌باشد. بر اساس همین توافق آمریکا می‌تواند به تمام این اطلاعات دسترسی داشته باشد.

نگرانی‌های ایران از جاسوسی و دستیابی به اطلاعات محرمانه در طول بازرسی‌ها از جمله نگرانی‌های برجسته ایران به شمار می‌رود. ایران آژآنس را پیش‌تر به  همکاری با آمریکا و اسرائیل و در اختیار قرار دادن اطلاعاتی که منجر به حمله ویروسی استاکس‌نت و ترور دانشمندان اتمی‌اش شده بود متهم کرده است.

پس از اتفاق عجیب قطع برق در فردو و نطنز در سال ۲۰۱۲ رئیس سازمان انرژی اتمی‌ایران ادعا کرد که خرابکاران و تروریست‌ها به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی‌رخنه کرده‌اند و زمانی که یک دانشمند هسته‌ای ایران به قتل رسید یکی از مقامات ایران بازرسان را به شناسایی دانشمندان اتمی ‌و انتقال اطلاعات به تروریست‌ها متهم کرد.

دوشنبه هفته گذشته معاون وزیر خارجه ایران گفت: «سازمان اطلاعات و امنیت ایران باید صلاحیت هر یک از بازرسان آژانس را تایید نماید.»  این در حالیست که در متن توافق وین قید شده است که بازرسان تنها از میان کشورهایی که ایران با آنها روابط دیپلماتیک دارد انتخاب خواهند شد.

دست‌یابی هر چه بیشتر به جزییات برنامه اتمی‌ ایران تنها فایده توافق اتمی برای منابع نظامی ‌و اطلاعاتی آمریکا نیست. توقف غنی‌سازی در تاسیسات فردو که حدوداً ۲۰۰ متر در زیر زمین واقع شده و از بمب‌های سنگرشکن در امان است نیز از مزایای دیگر توافق وین به حساب می‌آید.

به کار گرفتن نیروهای آژانس در عقیم ساختن برنامه هسته‌ای ایران این اجازه را به نیرو‌های اطلاعاتی و نظامی ‌می‌دهد تا با خیال آسوده و بدون نگرانی، از مراکز شناخته شده اتمی‌ به دیگر ابعاد ناشناخته برنامه اتمی‌ ایران پی ببرد.

بازرسی‌های خط کشی شده آژانس این فرصت را به مسئولین اطلاعاتی می‌دهد  تا نگرانی کمتری در رابطه با تحت نظر داشتن ایران داشته باشند. بسیاری از دستگاه‌های اطلاعاتی آمریکا از جمله مرکز شناسایی جغرافیای سازمان اطلاعات آمریکا، اطلاعات ارتش و سازمان سیا همگی در حال حاضر به طور دائم مشغول به ردگیری فعالیت‌های اتمی‌ایران هستند.

آدام شیف با خطاب قرار دادن نمایندگان کنگره آمریکا اظهار داشت: «من نمایندگانی را که هنوز تصمیم قطعی نگرفته‌اند تشویق به مطالعه گزارش‌های طبقه‌بندی شده‌ای می‌کنم که برای کنگره آماده شده‌اند». وی افزود: «سازمان‌های جاسوسی به ما این اطمینان را دادند که در صورت تخلف از سوی ایران به موقع  و در مدت زمان کافی برای واکنش مطلوب اطلاع‌رسانی خواهند کرد.»

وی هم‌چنین گفت: «آمریکا همکاری را با هم‌پیمانانش در این زمینه ارتقاء خواهد بخشید تا فراتر از چهارچوب توافق اتمی به نظارت و بازرسی پرداخته شود.»

این موضع پیش‌تر در گفتگوی وبسایت «پولیتیکو» با آمی ‌آیلون رئیس پیشین سرویس  اطلاعاتی «شین بت» مربوط به اسرائیل تاکید شده بود.

وی در آن مصاحبه گفته بود: «من با سیستم اطلاعاتی آمریکا آشنایی دارم و در بخش‌هایی ما می‌توانیم به تقویت این سیستم و همکاری در این زمینه کمک کنیم. و اگر مراوده اطلاعاتی مداوم ‌داشته باشیم می‌توانیم بدانیم در هر لحظه در ایران چه روی می‌دهد».

*منبع: وبسایت پولیتیکو
*نویسنده: میشل کرولی
*مترجم: محسن بهزاد کریمی