تغییر لوگوی موزه هنرهای معاصر به دلیل آنچه نداشتن «هویت بصری» خوانده شده، اعتراض گستردهای از سوی اهالی هنر و فرهنگ و کاربران فضای مجازی را به دنبال داشته است. مدیر موزه در واکنش به انتقادها گفته است، «قرار نیست با این لوگوی قبلی خداحافظی کنیم!»
موزه هنرهای معاصر پس از دو سال تعطیلی به علت بازسازی و تعمیرات حالا قرار است بازگشایی شود. اما معلوم نیست چرا مسئولان به فکر تغییر آرم آن که ربطی به تعمیرات ساختمانی ندارد نیز افتادهاند! تغییر آرم این موزه به عنوان شناسه و نماد این موزه متعلق به دوران پهلوی که در سراسر دنیا مشهور است، جنجالبرانگیز شده است.
احسان آقایی مدیر موزه هنرهای معاصر و رضا عابدینی گرافیست شناختهشده و طراح لوگوی جدید موزه در نشست خبری روز ۸ دیماه ۱۳۹۹ که با هدف اعلام بازگشایی موزه برگزار شده بود، از این لوگوی جدید رونمایی کردند!
اما رونمایی از این لوگوی جدید و اعلام حذف لوگوی اصلی موزه هنرهای معاصر که توسط جواد پویان طراحی شده بود، انتقادهای گستردهای را متوجه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در شبکههای اجتماعی و رسانهها کرده است.
https://twitter.com/teaaftercry/status/1344049973768441857
لوگوی جدید با شناسهی TMoCA که در خارج از ایران با آن شناخته میشود و با رنگ نارنجی، سیاه و طوسی طراحی شده است. طراحی ناقص این لوگو نیز انتقادها را تشدید کرده است. کاربران فضای مجازی میگویند این طرح برای یک رستوران فستفود مناسب است نه نماد مدرنیته در ایران!
منتقدان تغییر لوگوی موزه هنرهای معاصر، آن را جزوی از هویت و شناسنامه این موزه دانسته که بیانگر معماری این موزه که خود به عنوان یک اثر هنری شناخته میشود، از بدو تولدش با آن بوده است. کاربران چرایی و لزوم تعییر آرم موزه را مورد پرسش قرار میدهند. آنان از این جایگزینی به عنوان «کودتا علیه لوگوی موزه هنرهای معاصر تهران» یاد میکنند که نشانگر تلاش مسئولان موزه هنرهای معاصر برای مخدوش کردن هویت این بنا و گذشته و تاریخ آن است.
آرم جدید #موزه_هنرهای_معاصر توسط #رضاعابدینی طراحی شد؛ ناخوانا و نامفهوم است و در یک کلام شایسته موزه با آثار هنرمندانی چون پیکاسو، گوگَن، رنوار، پولاک، وارهول، و جاکومتی نیست!
قیمت آثار موزه بیش از ۶,۷ میلیارد دلار است.
آرم قدیم متاثر از معماری موزه و در جهان معروف است. pic.twitter.com/LpNVl33bVY— ArashVeisi (@mmdveisi) December 29, 2020
کاربران معترض در فضای مجازی میگویند آرم مدرنترین موزه ایران را فقط برای اینکه پول هنگفتی به جیب بزنند، مخدوش میکنند و چنان مدیریت هنری و فرهنگی بدسلیقه است که مرزهای ابتذال را حتی با خرج بودجههای بزرگ جابجا کرده است.
دوستداران میراث فرهنگی ایران میگویند، کیفیت نازل آرم جدید در درجه دوم اهمیت قرار دارد و نوک پیکان انتقادها باید به سمت مسئولان گرفته شود که از نمادهای فرهنگی ایران آشناییزدایی میکنند و به تصویری که در ذهن افکار عمومی از موزه با این آرم هک شده، چوب حراج فراموشی میزنند.
در واکنش به انتقادهای گسترده کاربران، ساعتی پیش احسان آقایی در صفحه رسمی اینستاگرام موزه هنرهای معاصر در پستی کوتاه از حفظ آرم موزه خبر داده و نوشته است: «نشان موزه تغییر نخواهد کرد و همچنان مورد استفاده قرار خواهد گرفت چنانکه هنوز همان نشان را در شبکههای اجتماعی خود به کار گرفته است.»
وی پیشتر نیز گفته بود، «قرار نیست به کلی با لوگوی قبلی خداحافظی کنیم.»
به نظرمن نهادهای تاریخداری چون #موزه_هنرهای_معاصر هیچ نیازی به تغییر نشانه ندارند اما نیازمند به روزرسانی امکانات حفظ و نمایش آثارهنری هستند. #رضا_عابدینی هم یک حرفه ای ست و ظرفیتهای زیادی به گرافیک اضافه کرده اما طرح او از نظر همان اصولی که خودشان به ما آموختند هم پرعیب است.
— Saleh tasbihi | صالح تسبیحی (@SalehTasbihi) December 29, 2020
همچنین در صفحه اینستاگرام موزه، برای تلطیف جوّ سنگین مخالفت با آرم جدید، نمونههایی از کاربردهای هویت بصری طراحی شده برای موزه هنرهای معاصر تهران به کار گرفته شده است. این در حالیست که یکی از ترفندهای رایج جمهوری اسلامی همواره چنین بوده که در مقابل اعتراضات عقبنشینی میکند اما پس از آنکه سر و صداها به دلیل مشکلات و ناکارآمدیهای دیگر، فرو خوابید، همان نقشه خود را پیش میبرد!
در این میان، رضا عابدینی طراح این آرم در نشست رسانهای از «اصلاح» آرم قبلی صحبت کرده و گفته است: «مهمترین گرفتاری ما این است که هویت بصری را بجای اینکه تبدیل کنیم، تکرار میکنیم. هویت بصری در اغلب موزههای معاصر و مدرن، متأثر از ساختمان آن است.»
لوگوی موزه هنرهای معاصر رو فکر کردن باید عوض کنن، دادن #رضا_عابدینی ریده و حالا بعد از اعتراضات زیاد گفتن از این لوگو استفاده نمیکنیم و بخشهای دیگه هویت بصری رو مورد استفاده قرار میدیم، موضوع اول برام اینه که چرا طراح فکر کرده این رنگ نارنجی همهجا باید جواب بده/۱ pic.twitter.com/7IygJtnZbx
— Parinaz Jafari (@ParinaazJafaari) December 29, 2020
عابدینی همچنین هویت بصری موزه را غیرمتمرکز خوانده و گفته است: «مجموعه کارهای انتشاراتی موزه از جمله پوسترها، بسیار درخشان است اما در کنار هم هویت بصری متمرکزی ندارند. بنابراین هویت بصری موزه نیاز به یکسانسازی و گسترش داشت که از آن به «هویت دیداری پویا Dynamic Identity» یاد میشود.»
این گرافیست ادامه داد: «در موزه هنرهای معاصر، اولین نشانه همان فونت زر بولد و ساده است. سپس نشانه مشهور موزه بر اساس ساختمان آن طراحی شده که البته طی این سالها فرم ثابتی نداشته است. آن را ریدیزاین (اصلاح) و پرسپکتیوش را اصلاح کردیم.»
https://twitter.com/Februus_1/status/1343601831214264321
رضا عابدینی تاکید کرده که پیشبینی او و مسئولان موزه این است که دو سال فرصت نیاز دارند تا این هویت بصری جدید مورد پذیرش جامعه قرا ربگیرد و مردم با آن ارتباط برقرار کنند. حال آنکه موضوع بر سر «ارتباط» و «عادت» نیست! بلکه بر سر حذف یک نشانه و علامت فرهنگی است! کاری که با وقوع جمهوری اسلامی در زمینههای مختلف پیش میرود. اما مردم حتا پس از چهل و یک سال نتوانستهاند با جمهوری اسلامی «ارتباط» برقرار کرده و به آن «عادت» کنند.
این گرافیست مشهور درباره طرح جدید خود میگوید: «هویت بصری موزه چهار رنگ دارد که سیاه، سفید، خاکستری و نارنجی است اما رنگ اصلی در آن نارنجی است؛ این رنگ را بیشتر مبتنی بر رویکرد معاصر بودن انتخاب کردهام.»
به گفتهی هادی مظفری مدیرکل هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، موزه هنرهای معاصر در دیماه جاری پس از عملیات بازسازی بازگشایی خواهد شد. این وزارتخانه مدعی خرج ۱۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان برای بازسازی این بنای متعلق به دوران پهلوی شده است.
https://twitter.com/mononoke713/status/1343985029412696070
در دهه هفتاد میلادی با تلاش شهبانو فرح پهلوی، موزه هنرهای معاصر تهران بنا نهاده شد و وی مجموعهای گرانبها و بینظیر از آثار هنرمندان مدرن جهان از جمله پابلو پیکاسو، فرانسیس بیکن و اندی وارهول را در این موزه گرد آورد. این مجموعه اکنون یکی از مهمترین کلکسیونهای جهان در عرصهی هنر مدرن غرب محسوب میشود و قیمتگذاری بر برخی آثار آن امکانپذیر نیست.
شهبانو فرح پهلوی نقش بسیار موثری در توسعه هنر ایران داشت تا کشور به واسطه ایجاد موزهها و نمایشگاههای مختلف به پناهگاه امنی برای هنر و فرهنگ جهان تبدیل شود. وی همچنین مجموعه ارزشمند و منحصر به فردی از آثار ون گوگ، پیکاسو و روتکو را خریداری و برای هنردوستان ایران گرد آورد که با روی کار آمدن جمهوری اسلامی این روند نه تنها متوقف شد بلکه با تخریب نیز روبرو گشت.
یک ارم می بایست قابل خواندن هم باشد آنهم تنها بادین ریخت یک آرم. این لوگوی جدید نه پارسی است و نه به انگلیسی می توان فهمید ایشان چه میخواهند بگویند. نمی دانم رنگ نارنجی از کجا آمده آیا ساختمان موزه رنگش نارنجی است؟! یا اطرافش شناسه ای به این رنگ دارد؟ حال آرم قدیم چه ایرادی داشت؟ افسوس!
اگر به آرم جدید اثر آقای عابدینی دقیقا توجه کنید و تعمق کنید میبینید که ایشان چند کلمه زیر را در آن کد کرده اند:
گ.. خوردیم که انقلاب کردیم!
جمهوری غارتگران مارکسیست اسلامیستها .. برای نابودی ایران و هرچه نماد و نشان ایرانیت و اثار و جلوه دوران پهلوی ایرانساز میباشد ..
با دسیسه کنسرسیوم نفتی در گوادالوپ به رهبری انگلیس ملعون به روی کار اورده شدن .
بقول دکتر شاپور بختیار .. امدند که بدستور انگلیس ایران را غارت و نابود کنند ..
تا از تاریخ و فرهنگ و اداب اصیل جوانمردی و اریامهری چیزی باقی نماند ..
بلکه به جای فردوسی و سعدی و حافظ ..
عبدالکریم دباغ و فرخ نگهدار و مسعود بهنود ..
و به جای کورش کبیر و داریوش و رضا شاه پهلوی ایرانساز ..
خمینی هندی زاده ملعون دجال زمان .. و اخوند ۲ریالی سیدعلی خامنه ای .. و سردار دزد و ادمخوار قاسم عمله سلیمانی را .. به ملت ایران اسیر ایران تحمیل بکنند ..
نابود باد .. اولین جمهوری غارتگران ایران .. نوکران و عمله های فاحشه بابلیون .. انگلیس ملعون و الاغ حزب دموکرات امریکا ..